* Không lân không vôi thì thôi trồng lạc
Lạc là cây công nghiệp, thực phẩm và chăn nuôi, ngoài ra còn có ý nghĩa về cải tạo đất do lạc khả năng cố định đạm (khả năng cố định đạm cao nhất trong các cây họ đậu). Quả lạc dễ bảo quản, dễ tiêu thụ, có giá trị dinh dưỡng cao và trồng lạc có hiệu quả kinh tế cao nên lạc là một trong những cây trồng chính ở nước ta.
Muốn trồng lạc có năng suất cao phấn đấu đạt năng suất 45 – 50 tạ/ha trước tiên cần phải nắm đặc tính và yêu cầu về thời tiết, đất đai, chế độ dinh dưỡng của cây lạc.
+ Về thời tiết: Nhiệt độ phù hợp trong suốt thời gian sinh trưởng của cây lạc là 25 – 30oC. Tuy nhiên yêu cầu nhiệt độ thay đổi từng giai đoạn sinh trưởng của cây.
+ Đất trồng lạc phải đảm bảo yêu cầu chặt chẽ về điều kiện lý tính đất, đất luôn tơi xốp để đảm bảo ba yêu cầu cơ bản của cây lạc là: rễ phát triển mạnh cả về chiều sâu và chiều ngang. Đủ oxy cho sinh vật nốt sần phát triển và hoạt động cố định đạm. Tia quả đâm xuống đất dễ dàng và dễ thu hoạch.
Đất trồng lạc chuyên canh làm giảm năng suất và sâu bệnh hại lạc phát triển nhất là bệnh héo xanh. Do vậy cứ 2 – 3 vụ trồng lạc lại trồng 1 – 2 vụ lúa hoặc ngô. Ở vùng trồng lạc lớn ở nước ta là tỉnh Nghệ An, ông Nguyễn Quý Linh - PGĐ Trung tâm Khuyến nông cho biết: “Diện tích trồng lạc của tỉnh trong vài năm trở lại đây khoảng 20.000ha, trong đó vụ xuân 18.000ha, vụ thu đông 2.000ha.
Đất trồng là đất cát pha, thịt nhẹ rất phù hợp với cây lạc. Nhưng do đất ở đây mang tính chất chua và nghèo lân nên việc bón loại phân bón NPK có cả canxi (vôi) là phù hợp, hàng vụ cần thường xuyên bón vôi cho lạc”.
Bón 1kg phân bón Văn Điển tương đương 0,5 kg vôi
Ông Lê Văn Nghĩa, Chủ tịch UBND xã Duy Long, huyện Nghi Lộc: “Vụ xuân năm 2014 diện tích trồng lạc của xã là 210ha. Thường xuyên hàng vụ mỗi sào bón từ 10 – 15kg vôi. Do ở xa Công ty CP Phân lân Văn Điển nên bà con nông dân chưa sử dụng nhiều NPK Văn Điển nhưng những diện tích sử dụng loại phân này đã có hiệu quả cao. Ruộng bón phân NPK Văn Điển cây lạc chắc khỏe, lá dày, có màu xanh sáng, gặp mưa gió to ít đổ. Củ lạc ít bị vết đen, tỷ lệ quả chắc cao và có nhiều củ”.
Liên hệ với thực tế trên do phân NPK Văn Điển ngoài đạm, lân, kali còn có 20% canxi, ngoài ra còn có nhiều chất trung lượng và vi lượng khác nhất là các chất manhe (MgO) có tác dụng khử chua, ém phèn, tăng độ phì của đất, tăng khả năng tổng hợp chất béo và chuyển hóa các chất.
Muốn năng suất lạc cao cần phải bón phân cân đối nhất là chú ý bón đủ lân và vôi nên mới có câu: “Không lân, không vôi thì thôi trồng lạc” vì vi khuẩn cố định đạm trong nốt sần rễ lạc chủ yếu dùng thức ăn là lân.
+ Giống lạc: Trồng các giống có năng suất cao kháng hoặc ít bị bệnh héo xanh như: MD7, L14, L18, L23… lượng giống cần 120 – 130 kg/ha.
+ Thời vụ: Các tỉnh đồng bằng và trung du Bắc bộ vụ xuân trồng từ 15/1 đến 15/2, vụ thu đông trồng từ ngày 15/8 đến 10/9.
Làm đất: Cày sâu, bừa nhỏ, tơi xốp, sạch cỏ dại. Trước khi gieo độ ẩm phải đạt 75%, nếu đất khô phải tưới vào rạch cho đủ ẩm rồi mới gieo hạt hoặc tưới vào rãnh sau khi gieo xong.
+ Phân bón: 1ha cần 15 – 20 tấn phân chuồng hoặc 1 – 1,5 tấn phân hữu cơ vi sinh. Phân đa yếu tố NPK 4.12.7 Văn Điển chuyên dùng cho đậu lạc, loại trộn 3 hạt cách bón: trước khi trồng lạc 1 tuần bón 1sào 15 – 20 kg vôi bột rải đều, cày bừa để vệ sinh đồng ruộng. Khi trồng lạc đánh rạch sâu rải phân chuồng và 25 – 30kg/sào phân NPK Văn Điển xuống đáy rãnh, vùi đất lấp kín phân sau đó mới tra hạt.
Bón phân NPK Văn Điển giúp cây lạc khỏe, lá xanh vàng sáng, khả năng chống chịu sâu bệnh, năng suất cao, giảm độ chua của đất. Sau khi lạc tắt hoa 5 – 7 ngày bón vào gốc lạc từ 10 – 15 kg vôi bột/sào.
Diện tích trồng lạc của TP Hà Nội vụ xuân này 3.690ha. Đa số nông dân đã áp dụng biện pháp bón phân như trên và loại phân sử dụng chủ yếu là phân đa yếu tố NPK Văn Điển. Huyện Chương Mỹ có diện tích lạc vụ xuân 350ha.
Điển hình là HTX Thụy Hương trồng 10ha. Ông Nguyễn Duy Miên, chủ nhiệm HTX nhận xét: “Bón NPK Văn Điển cây lạc khỏe, chiều cao không cao nhưng phân cành nhiều, hạn chế bệnh héo rũ, quả sai, tỷ lệ quả chắc cao.
Nông dân ưa chuộng loại phân NPK Văn Điển chuyên dùng cho đậu lạc vì nhìn trên bao bì thể hiện rõ trong phân ngoài đạm, lân, kali còn có các chất trung lượng: lưu huỳnh (S): 2%, manhe (MgO): 8%, vôi (canxi): 16%, silic (SiO2): 15% và các chất vi lượng như: Bo, mangan (Mn), kẽm (Zn), đồng (Cu)… Đặt biệt là chất silic: hàm lượng tới 15% có tác dụng làm cứng cây, tăng khả năng chống chịu sâu bệnh, chịu hạn, rét và chống đổ”.
+ Lên luống, rạch hàng: Cách 1: luống rộng 1,3m kể cả rãnh, rãnh rộng 0,3m, cao 15 – 20cm, mặt luống rộng 1m được chia làm 4 hàng dọc theo chiều dài luống, hai hàng rìa cách mép luống 12cm, khoảng cách giữa hai hàng 25cm, hàng theo hướng đông – tây.
Cách 2: luống rộng 0,8m kể cả rãnh, rãnh rộng 0,3m, cao 15 – 20cm, mặt luống rộng 0,5m, chia làm hai hàng dọc theo luống, mép luống 12cm, hàng cách hàng 25cm. Độ sâu rạch hàng 3 – 4cm, mật độ gieo 40 cây/m2, hốc cách hốc 16 – 18cm, tra 2 hạt 1 hốc (đối với mặt luống rộng 0,5m). Sau khi gieo hạt phủ đất dày 3 – 4 cm san phẳng mặt luống.
+Chăm sóc: Xới phá váng khi cây có 2 – 3 lá thật (khoảng sau mọc 10 – 12 ngày). Xới cỏ lần 2 khi lạc có 7 – 8 lá thật (trước khi ra hoa), xới sâu 5 – 6cm sát gốc, không vun gốc. Xới cỏ lần 3 kết hợp với vun gốc sau khi ra hoa rộ từ 7 – 10 ngày để tia củ đâm xuống đất được thuận lợi.
