Chia sẻ về hiệu quả của hồ Ea H’leo 1, ông Nguyễn Văn Hà, Chủ tịch UBND huyện Ea H’leo, tỉnh Đắk Lắk cho biết, huyện Ea H'leo là một trong những địa phương rất khó khăn về nguồn nước trong mùa khô. Các công trình thủy lợi hiện có chủ yếu là nhỏ, hồ lớn nhất cũng chỉ có dung tích khoảng 1 triệu m3. Do vậy, khi hồ Ea H'leo đưa vào sử dụng sẽ cung cấp nước tưới cho cây trồng trên một vùng rộng lớn, không chỉ vậy hồ chứa Ea H'leo còn cung cấp nước sinh hoạt và tương lai là cấp nước cho khu công nghiệp.
Hồ Ea H'leo 1 không chỉ tưới cho 5.000-8.000ha đất vùng hạ du mà xung quanh hồ trên dưới 1.000ha được hưởng lợi. Ảnh: Minh Quý.
Theo Chủ tịch UBND huyện Ea H’leo, tỷ lệ tưới của cả tỉnh Đắk Lắk đến nay mới 23% thấp hơn tỷ lệ tưới trung bình của cả nước. Hơn ai hết huyện Ea H’leo hay tỉnh Đắk Lắk rất cần đầu tư các hồ thủy lợi đẻ phục vụ sản xuất, sinh hoạt và các hoạt động kinh tế khác. Do đó, huyện Ea H’leo có thể nói là may mắn khi được Bộ NN-PTNT đầu tư xây dựng cho địa phương hồ thủy lợi Ea H'leo.
“Hồ Ea H’leo 1 trải qua 4 nhiệm kỳ Bộ trưởng đến nay đã hoàn thành giai đoạn 1. Nói như vậy mới thấy được giá trị của hồ đối với địa phương. Hồ Ea H’leo 1 sau khi hoàn thành sẽ nâng mạch nước ngầm của địa phương. Công trình không chỉ tưới cho 5.000-8.000ha đất vùng hạ du mà còn cung cấp cho trên 1.000ha cây trồng xung quanh hồ”, ông Hà chia sẻ.
Để sớm đưa công trình vào vận hành, hiện nay, UBND huyện Ea H’leo đang đẩy nhanh việc kiểm điếm để giải phóng mặt bằng cho triển khai giai đoạn 2, tức là thi công hệ thống kênh mương để công trình phát huy hiệu quả. Dự án triển khai càng xong sớm thì người dân được hưởng lợi sớm.
Tuy dự án mới xong giai đoạn 1 nhưng chính quyền địa phương, người dân đã bắt đầu hưởng lợi từ công trình. Cụ thể, trước đây vào mùa khô khu vực suối không có nước. Bây giờ hồ tích nước thì có nước chảy quanh năm nên điều tiết đảm bảo tưới cho vùng hạ du. Đặc biệt, hiện mực nước ngầm của khu vực xung quanh hồ và vùng hạ du đã nâng cao hơn so với trước đây.
Theo lãnh đạo UBND huyện Ea H'leo, người dân vùng hạ du hồ sẽ giàu nhờ công trình thủy lợi này. Ảnh: T.A.
Theo ông Hà, đến 2024 khi hệ thống kênh tưới được thi công xong thì khu vực hạ du hồ sẽ cực kỳ phát triển. Có 2 ý phát triển là huyện Ea H’leo đang quy hoạch quốc gia Khu công nghiệp phía Bắc huyện. Toàn bộ nguồn nước sẽ được lấy từ hồ Ea H’leo 1.
“Toàn bộ vùng này đất rất màu mỡ nhưng lâu nay không có nước tưới. Đất khu vực này là đất pha cát phù hợp với cây ăn trái và cây ngắn ngày và rau củ quả. Do đó, huyện quy hoạch khu vực này làm nông nghiệp công nghệ cao. Đồng thời huyện đã quy hoạch ở vùng hưởng lợi từ dự án phát triển chăn nuôi tập trung ứng dung công nghệ cao với diện tích 1.000ha.
Lâu nay người nông dân khu vực này chỉ làm một vụ vào mùa mưa. Mùa khô đất bỏ hoang bạt ngàn vì không có nước tưới. Ngoài ra, không có nước tưới một số cây trồng cũng không có hiệu quả như cao su, cà phê. Khu vực này sẽ xây dựng các trang trại, trồng các cây hướng đến xuất khẩu. Quy hoạch làm nông nghiệp công nghệ cao thì buộc phải có nước tưới và được lấy nước từ hồ Ea H’leo 1”, ông Hà nói.
Ngoài ra, để phát huy hết công năng của hồ Ea H’leo 1, Chủ tịch UBND huyện Ea H’leo cũng đề xuất Bộ NN-PTNT sớm bàn giao công trình về cho địa phương quản lý. Việc này theo ông Hà để địa phương quy hoạch du lịch tại khu vực hồ.
UBND huyện Ea H'leo sẽ quy hoạch hồ Ea H'leo 1 thành điểm du lịch để phát triển kinh tế địa phương. Ảnh: Quang Yên.
Sau khi được bàn giao, UBND huyện Ea H’leo sẽ mời Sở Văn hóa Thể thao và Du lịch, Công ty TNHH MTV Quản lý CTTL Đắk Lắk để xây dựng đề án phát triển nông nghiệp kết hợp du lịch tại hồ Ea H’leo 1.
“Khi bàn giao, địa phương sẽ xây dựng phương án, trách nhiệm nào của Công ty thủy lợi, trách nhiệm nào của địa phương. Khi phân công trách nhiệm rõ ràng thì địa phương mới kêu gọi doanh nghiệp đầu tư du lịch. Khai thác mặt nước để nuôi cá, khai thác mặt nước để làm các tuyến thuyền đi thăm hồ vì có nhiều đảo nổi.
Đây sẽ là điểm du lịch, dịch vụ của địa phương trong thời gian tới. Khi có đề án thì mới có thể thu hút, kêu gọi được doanh nghiệp đến tham gia đầu tư. Khu vực này có nhiều tiềm năng phát triển du lịch như nuôi các nước ngọt, hệ thống xung quanh hồ được đầu tư đường khép kín”, ông Hà chia sẻ.
Để chuẩn bị cho các dự án trên, UBND huyện Ea H’leo đã có phương án chuyển đổi đất xung quanh hồ thành đất thổ cư và đất thương mại. Sau này sẽ hình thành các làng, khu dân cư xung quanh hồ để phát triển kinh tế cho địa phương.
“Chưa có hồ thủy lợi nào được đầu tư đường khép kín xung quanh. Việc này sẽ giúp địa phương phát triển kinh tế. Khu vực xung quanh hồ đang phát triển hàng ngày. Hiện nay, huyện đã điều chỉnh quy hoạch đất xung quanh hồ để tạo điều kiện cho doanh nghiệp vào đầu tư.
Trong chiến lược phát triển xã Ea H’leo, trung tâm xã sẽ được dời vào khu vực gần hồ. Hiện nay trung tâm nằm ngay đầu đường từ quốc lộ vào hồ. Khi đó đường vào hồ sẽ quy quanh hoạch khu dân cư 2 bên. Có như thế thì người dân mới phát triển kinh tế được”, ông Nguyễn Văn Hà, Chủ tịch UBND huyện Ea H’leo chia sẻ.
Người đứng đầu UBND huyện Ea H’leo nói thêm, hồ Ea H’leo 1 là hồ kiểu mẫu trong các công trình thủy lợi. Cụ thể, công tác đền bù giải phóng được đẩy nhanh, thời gian thi công rất nhanh chỉ trong vòng 2 năm.
“Dự án được đầu tư vẫn còn dư nguồn vốn trả lại cho Bộ NN-PTNT. Hồ này có quá nhiều thuận lợi để giúp địa phương phát triển kinh tế. Hơn 20.000 người được hưởng lợi trực tiếp từ nước tưới, nước sinh hoạt. Ngoài ra, phạm vi được hưởng lợi rất nhiều như khi hình thành khu công nghiệp thì người dân hưởng lợi sẽ tham gia vào chuỗi cung ứng. Người dân Ea H’leo trong tương lai sẽ rất giàu, đặc biệt là vùng xã Ea H’leo nơi có hồ thủy lợi”, ông Hà thông tin.
