PV NNVN ghi nhận một số thông tin trao đổi giữa Ban Tổ chức và các phóng viên tại cuộc họp báo trước hội nghị này...
Hạt điều VN được khách hàng toàn cầu đánh giá rất cao về chất lượng |
PV: Bình Phước có nhiều loại cây công nghiệp như tiêu, cao su, cà phê, điều… vậy tại sao tỉnh lại chọn cây điều để tổ chức hội nghị quốc tế?
Ông Nguyễn Anh Hoàng, Giám đốc Sở Công thương tỉnh Bình Phước, Phó BTC Hội nghị:
Thứ nhất, cây điều đóng vai trò rất lớn, chiếm tỷ trọng cao trong giá trị kim ngạch xuất khẩu nói chung của cả nước cũng như của riêng Bình Phước. Năm 2016, diện tích điều của tỉnh là 143.000ha, sản lượng 153.000 tấn, kim ngạch XK đạt 500 triệu USD chiếm tới 30% tổng kim ngạch XK của toàn tỉnh.
Thứ hai, chất lượng hạt điều Bình Phước có thể khẳng định đứng đầu thế giới và được rất nhiều thị trường khó tính như Mỹ, châu Âu... ưa chuộng, đánh giá cao.
Thứ ba, cây điều tạo thu nhập cho gần 40.000 hộ gia đình, đặc biệt là giúp rất nhiều hộ nghèo có công ăn việc làm, góp phần quan trọng vào sự phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh Bình Phước.
PV: Mục đích của hội nghị này là gì và chiến lược phát triển cây điều của Bình Phước trong thời gian tới sẽ thế nào?
Bà Huỳnh Thị Hằng, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bình Phước, Trưởng BTC Hội nghị:
Hội nghị nhằm tạo cơ hội giao thương giữa nông dân và DN chế biến điều Bình Phước với các đối tác trong và ngoài nước; thúc đẩy hợp tác về KHCN, nghiên cứu và sản xuất đa dạng các sản phẩm điều nhằm tạo giá trị gia tăng. Đây cũng là cơ hội góp phần quảng bá và tạo nhiều cơ hội tốt hơn cho ngành điều VN nói chung và hạt điều Bình Phước nói riêng, mở rộng thị trường và gia tăng giá trị kim ngạch XK, mang lại cuộc sống tốt hơn cho những người trồng điều Bình Phước.
Về chiến lược phát triển, hiện Bình Phước đã thành lập Ban Chỉ đạo Phát triển điều bền vững. Tháng 6/2016 vừa qua, tỉnh cũng đã phê duyệt Đề án phát triển điều đến năm 2020, theo đó nâng diện tích điều từ 143.000ha hiện nay lên 180.000 - 200.000ha, tập trung xây dựng những vùng điều năng suất cao từ 2 - 3 tấn/ha. Tỉnh cũng khuyến khích tập trung phát triển chế biến sâu để tăng giá trị sản phẩm điều, góp phần tăng kim ngạch XK của Bình Phước trong thời gian tới.
PV: Tại sao VN xuất khẩu điều số 1 thế giới nhưng có tới 2/3 nguyên liệu phải nhập khẩu, dễ bị gây khó về giá cả và chất lượng khi thị trường có biến động?
Ông Nguyễn Đức Thanh, Chủ tịch Vinacas:
Thực ra, sự mất cân đối giữa năng lực chế biến và nguồn nguyên liệu trong nước không chỉ xảy ra mới đây, mà diễn ra cả chục năm nay rồi. Diện tích đất dành cho cây điều thời gian qua giảm do sự cạnh tranh của nhiều loại cây trồng khác (cao su, cà phê, tiêu…), sản lượng năm 2016 của VN chỉ khoảng 460.000 tấn, trong khi công nghiệp chế biến trong nước tiêu thụ tới 1.556.000 tấn nguyên liệu.
Nếu sản xuất hết công suất, ngành điều VN có thể chế biến tới 2 triệu tấn/năm, tức chiếm tới 2/3 tổng công suất chế biến điều toàn cầu. Đây là thành quả của cuộc “cách mạng” trong cải tiến máy móc chế biến của ngành điều VN, chuyển từ thủ công sang tự động hóa, năng suất lao động tăng rất nhanh.
Để có thể phát triển mạnh mẽ như vậy, ngành điều VN đã nhận được nhiều chính sách quan tâm từ Nhà nước cũng như các địa phương trồng điều. Chúng tôi cũng xin chia sẻ, gần như ở tất cả các hội nghị quốc tế về hạt ăn được trên thế giới hiện nay, BTC đều mời Vinacas tới tham luận về ngành chế biến điều của VN, đặc biệt là về máy cắt tách tự động, máy bóc vỏ lụa tự động. Các nước chế biến điều trên thế giới trước đây tìm mua máy của Ý, Nhật, Ấn Độ, thì thời gian qua đều sang VN để tìm mua máy móc về chế biến…
PV: Do ảnh hưởng của thời tiết bất thường, dự báo sản lượng điều năm nay sẽ thế nào? Về lâu dài, cần có những giải pháp gì để vừa tăng năng suất điều trong nước, vừa hợp tác hiệu quả với những quốc gia cung cấp nguồn nguyên liệu cho công nghiệp chế biến điều VN?
Ông Nguyễn Đức Thanh, Chủ tịch Vinacas:
Theo khảo sát, năm nay năng suất điều tại VN rất thấp do ảnh hưởng của thời tiết bất thường, dự kiến sản lượng có thể giảm tới 50%. Tôi được biết, trong tháng 5/2017, Ban Chỉ đạo Phát triển điều của Bộ NN-PTNT sẽ họp tại TP.HCM đánh giá về tình hình mùa vụ, đồng thời bàn giải pháp bền vững tránh tình trạng được mùa mất giá, được giá lại mất mùa.
Về lâu dài, Vinacas đã tư vấn để Bộ NN-PTNT có những chính sách giữ diện tích cây điều (khoảng 350.000ha) và đưa năng suất cây điều lên 2 tấn/ha vào năm 2020 (năm 2016 đạt 1,4 tấn/ha, năng suất này vượt Ấn Độ và cả 11 nước châu Phi có trồng điều). Cơ quan chức năng của ta cũng đã có cam kết hợp tác với các quốc gia trồng và XK nguyên liệu điều qua VN.
Tháng 4/2017 mới đây, Vinacas đã tham gia đoàn của Bộ Ngoại giao và Bộ NN-PTNT qua Bờ Biển Ngà để hợp tác, tìm cách giúp đỡ họ nâng năng suất của 1,7 triệu ha cây điều từ 0,4 tấn hiện nay lên cao hơn. Ngoài ra, VN cũng đã có hợp tác với các quốc gia trồng điều khác như Mozambique, Campuchia, Bờ Biển Ngà, Ghana…