Huy động sức dân thế nào?

Xã Đại Áng, huyện Thanh Trì là một trong 4 xã được Hà Nội chọn xây dựng thí điểm mô hình NTM. Mặc dù kinh phí được rót 260 tỷ đồng nhưng số tiền đó chỉ như muối bỏ biển.

Nằm ở phía nam huyện Thanh Trì, cách trung tâm Hà Nội 15km nhưng đặt chân đến Đại Áng chúng ta vẫn cảm nhận được rõ nét nhất cái không khí quen thuộc của một làng quê Việt Nam. Phó Chủ tịch xã Đại Áng Trần Quốc Oai cho biết, xét trên 19 tiêu chí về xây dựng NTM, Đại Áng có 4 tiêu chí đạt tiêu chuẩn là: an ninh trật tự, quy hoạch, bưu điện và giáo dục. Năm tiêu chí gần đạt gồm: Hệ thống điện, nhà ở dân cư, môi trường, hình thức tổ chức sản xuất, hệ thống chính xã hội vững mạnh.

Tuy nhiên, điều băn khoăn, trăn trở không chỉ của ông Phó chủ tịch mà toàn bộ lãnh đạo xã Đại Áng là có tới 10 tiêu chí mà xã chưa đạt, các tiêu chí đó lại vô cùng quan trọng như: Giao thông nông thôn, thủy lợi, trường học, chợ nông thôn, tỷ lệ hộ nghèo, y tế, thu nhập bình quân đầu người, cơ cấu lao động và văn hóa.

Ông Trần Quốc Oai tâm sự, các tiêu chí xương sống trong xây dựng NTM là giao thông thủy lợi, thu nhập bình quân đầu người, cơ cấu lao động… Chính những tiêu chí này sẽ là tiền đề, bộ khung cho các tiêu chí khác theo. Với 22,56 km đường giao thông nông thôn nhưng chỉ có 4,5 km đường liên xã được bê tông hóa và rải nhựa. Đường trục thôn 6,7 km xây bằng gạch, bê tông từ lâu, đến nay đã bị hư hỏng và xuống cấp nghiêm trọng.

Hệ thống giao thông thủy lợi mới bắt đầu triển khai từ cuối tháng 10, thu nhập bình quân đầu người chỉ tròm trèm 12 triệu đồng/người/năm. Nói tóm lại là nhu cầu về xây dựng NTM ở Đại Áng là rất lớn nhưng số tiền 260 tỷ đồng chỉ đáp ứng được một phần rất nhỏ. Nếu theo mục tiêu mà TP Hà Nội đề ra đến cuối năm 2012, Đại Áng cơ bản trở thành một xã NTM thực sự là một áp lực rất lớn, một bài toán rất khó để hoàn thành đúng thời hạn nếu không có sự chung tay góp sức từ nhân dân.

Phó Chủ tịch xã Trần Quốc Oai khẳng định, mặc dù là một xã thuần nông nhưng tiềm lực trong nhân dân Đại Áng là rất lớn. Ông lấy cho một ví dụ rất thực tiễn là cuối năm 2008, Đại Áng bị ngập úng rất nặng, nhân dân Đại Áng họp và thống nhất với nhau tự xây dựng đường làng và hệ thống kênh mương thủy lợi thoát nước. Do tự bỏ tiền túi ra làm nên khâu thi công và giám sát rất chặt chẽ, mấy trận mưa vừa rồi tuy là vùng chiêm trũng của Hà Nội nhưng Đại Áng thoát được cảnh ngập úng cục bộ.

Sở dĩ ông Phó Chủ tịch xã Trần Quốc Oai lấy ví dụ đó minh họa sức dân bởi tiến độ xây dựng NTM tại Đại Áng đang gặp khó khăn do người dân chưa thực sự hưởng ứng. Ông Oai bảo, việc hiến đất làm đường, hiến ruộng làm kênh mương thủy lợi ở nơi khác thì rất dễ nhưng với Hà Nội thì khó khăn vô cùng. Tấc đất, tấc vàng; mỗi mét vuông đất ở Đại Áng bây giờ cũng phải có giá vài chục triệu, việc bảo người dân hiến vài chục mét vuông nhân lên sẽ là mấy trăm triệu đồng rất khó để họ chịu thiệt thòi hi sinh.

“Hiện nay đường vào các thôn, xóm ở Đại Áng rất nhỏ. Xã cũng chỉ biết tuyên truyền vận động bà con mỗi nhà tự hiến một ít đất để cho đường đi lối lại nó rộng ra. Nhiều khi chúng tôi còn nói đùa với bà con là cứ chịu thiệt thòi một chút đi, sau này có mua ôtô thì còn chạy thẳng vào nhà được. Nhưng tuyên truyền thì cứ tuyên truyền kiểu được chăng hay chớ thôi. Mặt khác còn có chuyện người hiến người sẽ dẫn đến nảy sinh mâu thuẫn. Lúc đó, dự án quy hoạch lập tức bị đổ bể ngay", ông Oai chia sẻ.

Về việc phát triển kinh tế và chuyển dịch cơ cấu lao động, do là một xã thuần nông nên Đại Áng không thể trông chờ vào công nghiệp hay dịch vụ. Trong định hướng quy hoạch phát triển kinh tế của mình, Đại Áng xác định phát triển mô hình kinh tế trang trại kết hợp du lịch sinh thái là phù hợp nhất. Nhưng việc triển khai mô hình này cũng đang vấp phải bế tắc trong việc vận động người dân dồn điền đổi thửa. Hiện nay Đại Áng mới có 32 ha dành cho nuôi trồng thủy sản nhưng quy mô và kết quả không cao.