Khai thác thuỷ lợi: Đáp ứng chuyển đổi, phát triển kinh tế nông nghiệp

Kể từ đầu năm đến nay, tại Lào Cai, diễn biến thời tiết cơ bản thuận lợi, lượng mưa dồi dào, mực nước trên các lưu vực sông suối tương đối ổn định, đáp ứng nhu cầu nước tưới cho diện tích đất sản xuất nông nghiệp của người dân trong tỉnh, thuận lợi cho công tác chỉ đạo tưới, tiêu.

Xác định năm 2021 là nằm đầu thực hiện Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh Lào Cai khoá XVI và kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm 2021-2025, kết quả thực hiện sẽ là tiền đề phát triển cho cả giai đoạn 5 năm. Vì vậy, các địa phương trong tỉnh Lào Cai cơ bản đã chủ động trong công tác chỉ đạo, điều hành việc vận hành, quản lý khai thác và bảo trì công trình thuỷ lợi để lấy nước sản xuất ngay từ những ngày đầu vụ. Công tác kiện toàn tổ chức quản lý tại cơ sở được trú trọng thực hiện; việc phân bổ các nguồn kinh phí hỗ trợ từ cấp huyện cho cấp xã kịp thời, đáp ứng nhu cầu kinh phí thực hiện duy tu sửa chữa công trình của các xã...

Hiện toàn tỉnh Lào Cai có 1.142 công trình thuỷ lợi phục vụ tưới, trong đó có 107 hồ chứa nước; 1.034 hệ thống đập dâng kênh dẫn tự chảy, một hệ thống trạm bơm điện nhỏ phục vụ tưới cho 7ha lúa hai vụ và gần 1.000 tuyến kênh mương nhỏ lẻ nội đồng khác. Hệ thống kênh mương có 4.793km các loại trong đó 3.600km đã được kiên cố hoá đạt trên 75%; 2.602 đầu mối thuỷ lợi, trong đó trên 68% được kiên cố hoá.

Hệ thống công trình thuỷ lợi trên địa bàn Lào Cai đảm bảo tưới chủ động cho 9.951/10.080ha canh tác sản xuất nông nghiệp vụ đông xuân năm 2020-2021. Với diện tích này tập trung trồng lúa nước, rau màu mạ, nuôi trồng thuỷ sản, không có diện tích canh tác thiếu nước sản xuất phải bỏ hoang.

9 tháng đầu năm, toàn tỉnh Lào Cai có 27 danh mục công trình được đầu tư trong đó 14 công trình được bàn giao đưa vào sử dụng, số còn lại tiếp tục gấp rút thi công. Ngoài ra, thời gian qua từ việc thực hiện tốt công tác chi nguồn kinh phí hỗ trợ tiền sử dụng sản phẩm dịch vụ công ích thuỷ lợi (chi cho sửa chữa nhỏ) và huy động người hưởng lợi đóng góp vật liệu, nhân công thi công nên một số địa phương thực hiện tốt công tác khắc phục, sửa chữa kịp thời các điểm sạt lở, hư hỏng, rò rỉ mất nước, khôi phục năng lực tưới của công trình, góp phần nâng cao tỷ lệ tưới tiêu chủ động, và đảm bảo an toàn công trình trong mùa mưa lũ.

Ông Nguyễn Quang Ngọc, Chi cục trưởng Chi cục Thuỷ lợi tỉnh Lào Cai cho biết, chi cục đã kết hợp các chuyến công tác, kiểm tra đôn đốc các địa phương kịp thời rà soát, kiện toàn lại  tổ chức quản lý thuỷ nông hiện có, đồng thời  hướng dẫn các địa phương thực hiện quản lý khai thác công trình đảm bảo tính thống nhất, hoạt động hiệu quả, đáp ứng yêu cầu trong thời kỳ chuyển đổi từ sản xuất nông nghiệp sang làm kinh tế nông nghiệp.

Tính đến thời điểm này toàn tỉnh Lào Cai có 1.070 tổ chức thuỷ lợi cơ sở với tổng nhân lực 2.710 người trong đó số người được tập huấn là trên 64,5%.

Chi cục cũng thường xuyên theo dõi, cập nhật thông tin thời tiết, khí tượng thuỷ văn để chỉ đạo các địa phương tăng cường công tác quản lý và có kế hoạch tích trữ, xả lượng nước thừa của các ao, hồ; chuyển đổi cơ cấu cây trồng kịp thời với các diện tích sản xuất thường xuyên bị ảnh hưởng bởi thiên tai... Chỉ đạo phòng chuyên môn các huyện, thị xã, thành phố hướng dẫn người dân nâng cao nhận thức sử dụng nước, áp dụng các biện pháp tưới tiên tiến, tiết kiệm nhằm đạt hiệu quả canh tác cao, đáp ứng nhiệm của đề án phát triển nông, lâm nghiệp, sắp xếp dân cư, xây dựng nông thôn mới của tỉnh Lào Cai giai đoạn 2021-2025.

Ngoài ra, huy động mọi nguồn lực tại chỗ để sửa chữa, nạo vét hệ thống kênh mương, hồ đập, chủ động và đảm bảo nguồn nước phục vụ sản xuất đồng thời thực hiện tốt nhiệm vụ tiêu thoát nước, phòng chống thiệt hại do mưa lũ gây ra. Bằng các biện pháp đan xen các cách làm, xác định đúng hướng thực hiện, vì vậy sản xuất vụ đông xuân vừa qua đã đạt được kết quả hết sức tích cực.

Trong những tháng cuối năm, dự báo thời tiết bất thường, mưa đá, giông lốc mật độ dày ảnh hưởng rất lớn đến cơ sở hạ tầng công trình thuỷ lợi, do đó việc tưới tiêu gặp nhiều khó khăn, vướng mắc. Vì vậy, Chi cục Thuỷ lợi tỉnh Lào Cai phối hợp chặt chẽ chính quyền địa phương tu bổ, sữa chữa kênh mương hư hỏng do thiên tai; rà soát hồ chứa nước, gia cố nhằm đảm bảo an toàn trong mùa mưa lũ... Đặc biệt là tham mưu có chính sách thu hút vốn đầu tư ngoài ngân sách xây dựng hệ thống tưới phục vụ diện tích canh tác nông nghiệp hàng hoá, nâng cao giá trị sản phẩm đầu ra...