Khai thác tiềm năng 1 tỷ USD/năm

Ngày 21/5, Thứ trưởng Bộ NN-PTNT Vũ Văn Tám đã chủ trì Hội nghị lấy ý kiến về Dự thảo Thông tư quy định tạm thời về nuôi chim yến. Dự kiến trong tháng 6/2013, Bộ NN-PTNT sẽ ban hành văn bản này để các DN yên tâm đầu tư, khai thác “mỏ vàng trắng” có giá trị lên đến 1 tỷ USD/năm…

Thứ trưởng Vũ Văn Tám cho biết, từ trước đến nay, việc nuôi yến tại 18 tỉnh thành là tự phát, chưa có quy hoạch. Lý do là nghề dẫn dụ và khai thác sản phẩm yến mới vào VN và có bước tiến rất nhanh. Gần đây xuất hiện ổ dịch H5N1 tại Ninh Thuận đã đặt ra vấn đề quản lý và khai thác làm sao cho bền vững, hiệu quả, an toàn, tránh lây lan dịch bệnh cho con người.

Sản phẩm tổ yến chất lượng cao của VN

Vì thế, Bộ NN-PTNT đã giao Cục Chăn nuôi xây dựng các quy định nuôi chim yến, Cục Chăn nuôi cũng đã khảo sát và nhiều lần đưa Dự thảo lấy ý kiến của các địa phương và DN. Thông tư này ra đời khi đã có cả nghìn nhà yến xuất hiện (cả nước có 700 cơ sở và 1.500 nhà dẫn dụ chim yến), mỗi nhà trị giá vài tỷ đến cả chục tỷ, vì thế phải đảm bảo sự hài hòa làm sao dần cải tạo và đưa các nhà yến vào quỹ đạo quản lý, phòng chống dịch bệnh, bảo vệ môi trường và đảm bảo sức khỏe con người. Đối với những cơ sở mới xây dựng sau Thông tư này, Bộ bắt buộc bắt buộc phải thực hiện đúng quy hoạch và điều kiện quản lý.

Góp ý Dự thảo, ý kiến của các DN và đại diện ngành nông nghiệp 18 tỉnh thành nuôi yến đều gặp nhau ở nỗi lo phòng chống H5N1 trên đàn yến thế nào?

Bà Đặng Phạm Minh Loan - Tổng Giám đốc Cty CP Yến Việt (Ninh Thuận) cho biết: “Tất cả đối tác của chúng tôi ở Hiệp hội Yến Indonesia và Malaysia rất ngạc nhiên khi nghe đàn yến VN dính virus H5N1. Trong tình hình khó khăn đó, chúng tôi đã phải đề nghị cơ quan chức năng xử lý sàng lọc, không tiêu diệt hết đàn yến vì một lượng rất lớn không dính bệnh (cơ sở Thanh Bình chỉ xử lý tiêu hủy 10% đàn, 90% còn lại kiểm tra thì không có virus H5N1). Việc quy định cách thức xử lý tiêu hủy như trên cần được quy định trong Thông tư, nhằm đảm bảo sự phát triển của nghề nuôi yến cũng như sự sống còn của DN đầu tư”.

Bà Loan cũng đề nghị cần quy định các cơ sở phải có hệ thống xử lý nước thải, đảm bảo loại bỏ các mầm bệnh trước khi chảy ra hệ thống công cộng. “VN là 1 trong 10 nước có điều kiện phát triển chim yến tốt nhất thế giới, trong đó riêng 3 nước đứng đầu bảng là Indonesia, Malaysia, Thái Lan thu 3 - 4 tỷ USD/năm từ XK tổ yến. Nếu phòng chống dịch bệnh tốt, chúng ta có thể chiếm 20% thị phần XK tổ yến, thu về 1 tỷ USD/năm” - bà Loan nói.

Bà Đỗ Tú Quân - Tổng Giám đốc Cty Long Phi (TP.HCM) đề xuất: Thông tư cần nêu rõ trách nhiệm của cơ quan nào sẽ cấp 3 loại giấy phép (Giấy phép trang trại nuôi yến hợp pháp; Giấy kiểm dịch xử lý tổ yến; Giấy phép chứng nhận truy nguyên nguồn gốc) để DN có thể XK sản phẩm đi các nước. “Ở Thái Lan, Malaysia, Indonesia làm rất tốt việc này nhằm hỗ trợ cho DN XK tổ yến qua Trung Quốc (thị trường tiêu thụ tổ yến lớn nhất thế giới) với giá vài nghìn USD/kg. Vì thế, nếu tổ yến VN không được cấp giấy tờ gì, thì chúng tôi không thể XK đi đâu được” - bà Quân nói.

Để trấn an các nhà đầu tư nuôi yến, ông Nguyễn Thanh Sơn - Viện trưởng Viện Chăn nuôi, tác giả chính của Dự thảo trên cho biết: Thông tư xây dựng hướng đến 3 mục tiêu, trong đó mục tiêu đầu tiên là không triệt tiêu ngành hàng “vàng trắng”, đảm bảo giúp DN đầu tư phát triển. Ngoài ra, Thông tư phải đảm bảo an toàn dịch bệnh và an toàn cho người tiêu dùng. Tương tự, ông Nguyễn Xuân Dương - Phó Cục trưởng Cục Chăn nuôi khẳng định: Tiềm năng nuôi yến tại VN là rất lớn, vì thế Thông tư đưa ra không phải để kìm hãm mà nhằm giúp ngành nuôi yến phát triển. “Vì thế, chúng tôi sẽ tiếp thu các ý kiến đóng góp để sớm hoàn thiện trình Bộ trưởng ký ban hành Thông tư trong tháng 6/2013”.