Khuyến khích doanh nghiệp thông quan bằng đường sắt, đường biển

Chiều 31/12/2021, Vụ Thị trường châu Á – châu Phi (Bộ Công Thương) phối hợp Sở Công Thương các tỉnh Lạng Sơn, Quảng Ninh, Cao Bằng tổ chức hội đàm trực tuyến với Sở Công Thương tỉnh Quảng Tây, Trung Quốc. 

Mục đích của buổi làm việc là tìm các biện pháp khẩn cấp, nhằm tháo gỡ tình trạng ùn tắc hàng hóa tại khu vực biên giới với Quảng Tây hiện nay.

Tại buổi hội đàm, bà Lê Hoàng Oanh, Vụ trưởng Vụ Thị trường châu Á – châu Phi chia sẻ với áp lực phòng chống dịch của Quảng Tây, trong bối cảnh Trung Quốc kiên trì chính sách “Zero Covid”. Tuy nhiên, lãnh đạo ngành công thương nhấn mạnh, các biện pháp phòng chống dịch mà Quảng Tây đang áp dụng như tạm dừng hoạt động cửa khẩu hay tạm dừng nhập khẩu một số chủng loại trái cây là quá mức cần thiết.

"Việc dừng hoạt động tại khu vực cửa khẩu gây đứt gãy chuỗi cung ứng, tác động tiêu cực đến sự phát triển của thương mại song phương và gây tổn thất to lớn cho doanh nghiệp, người dân của cả hai bên", bà Oanh nói.

Tại buổi Hội đàm, đại diện Bộ Công Thương đề nghị một số biện pháp nhằm góp phần tháo gỡ tình trạng ách tắc hàng hóa tại khu vực biên giới.

Cụ thể: (1) Khôi phục việc thông quan hàng hóa tại các cửa khẩu đang tạm dừng, đồng thời tăng thời gian thông quan tại tất cả các cửa khẩu;

(2) Thống nhất phương án sử dụng và bổ sung lái xe chuyên trách tại mỗi bên; đồng ý cho thí điểm đưa lao động đã tiêm đủ 2 mũi vắc xin phòng Covid-19 tại các địa phương biên giới Việt Nam sang làm việc tại khu vực cửa khẩu phía Trung Quốc nhằm giải quyết vấn đề thiếu hụt lái xe và nhân công bốc xếp;

(3) Khuyến khích doanh nghiệp hai nước thực hiện thông quan qua các cửa khẩu đường sắt, đường biển;

(4) Tạo thuận lợi thông quan cho mặt hàng thanh long xuất khẩu của Việt Nam.

Bên cạnh những đề xuất trên, Bộ Công Thương cũng đề nghị phía Quảng Tây thường xuyên cập nhật kế hoạch hoạt động của các cửa khẩu trên địa bàn, đồng thời phối hợp rà soát, hoàn thiện quy trình giao nhận hàng hóa xuất nhập khẩu vừa đảm bảo an toàn phòng dịch, vừa đảm bảo thuận lợi, thông suốt và hiệu suất cao, chống ùn tắc.

Phản hồi những kiến nghị của Bộ Công Thương Việt Nam, Giám đốc Sở Thương mại Quảng Tây đánh giá cao đề xuất tổ chức họp giải quyết ùn tắc hàng hóa của Bộ Công Thương; giải thích Trung Quốc coi trọng chống dịch, đặt an toàn, tính mạng người dân lên hàng đầu nên đã siết chặt biện pháp phòng dịch tại cửa khẩu.

Đại diện Quảng Tây đề nghị Việt Nam cùng tăng cường công tác phòng chống dịch tại cửa khẩu, trao đổi thông tin về việc quản lý tại cửa khẩu và các tuyến đường giao thông, sớm hoàn thành việc mở rộng bãi Xuân Cương tại khu vực cửa khẩu Hữu Nghị.

Theo tinh thần buổi làm việc, phía Quảng Tây hứa xem xét việc kéo dài thời gian thông quan trên cơ sở tính toán, bàn bạc và thống nhất của chính quyền địa phương hai bên cửa khẩu. Đối với những đề xuất của phía Việt Nam, Sở Thương mại Quảng Tây ghi nhận và sẽ báo cáo cấp trên.

Tình trạng ùn ứ nông sản tại các cửa khẩu kéo dài từ đầu tháng 12/2021, với nhiều nguyên nhân như Trung Quốc áp dụng chính sách "Zero Covid", doanh nghiệp Việt Nam tranh thủ thời gian xuất khẩu trước khi Lệnh 248, Lệnh 249 có hiệu lực, tin đồn về việc Trung Quốc dừng thông quan 14 ngày trước Tết...

Tới ngày 29/12, Hải quan Trung Quốc thông báo tạm dừng thông quan với thanh long từ Việt Nam qua cửa khẩu Hữu Nghị do lo ngại Covid-19. Điều này khiến lượng xe thông quan qua các cửa khẩu Lạng Sơn khoảng 70-80 xe một ngày, bằng một phần năm so với bình thường.

Theo ước tính của Sở Công thương Lạng Sơn, nếu tình trạng thông quan chậm không được cải thiện, tỉnh mất ít nhất một tháng mới giải phóng được hết xe tồn tại các bãi ở cửa khẩu.

Trong ngày 29/12, Bộ trưởng Công Thương Nguyễn Hồng Diên đã gửi 4 công thư tới Bộ trưởng Thương mại Trung Quốc, Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan Trung Quốc, Bí thư tỉnh ủy Quảng Tây và Bí thư tỉnh ủy Vân Nam về vấn đề ách tắc hàng hóa tại cửa khẩu biên giới giữa hai nước.

Trong thư, Bộ trưởng Diên đề nghị Trung Quốc thực hiện nhận thức chung về việc duy trì dòng chảy hàng hóa và duy trì kết nối chuỗi cung ứng, như đã đề cập trong các cuộc điện đàm song phương giữa Lãnh đạo cấp cao hai nước, các Tuyên bố chung của Hội nghị Cấp cao đặc biệt ASEAN+3 tháng 4/2020, và Hội nghị Cấp cao đặc biệt ASEAN - Trung Quốc tháng 11/2021.

Bộ trưởng Công thương cũng đề xuất phía Trung Quốc và các địa phương biên giới cùng nhau trao đổi, thống nhất quy trình thông quan phòng dịch an toàn nhưng vẫn đảm bảo lưu thông hàng hóa thông suốt tại cửa khẩu.