Đã có 50 ha ngô (bắp) lai ở Đồng Nai vụ ĐX 2012 - 2013 có hiện tượng không hạt hoặc “sún răng”. Đó là các giống NK của Cty Syngenta do Cty CP BVTV An Giang, Cty CP Khử trùng VN phân phối (VFC), bán giá 100.000 đ/kg trở lên...
Chúng tôi về xã Thanh Sơn, huyện Định Quán, nơi có diện tích SX bắp lai vụ ĐX 2012 - 2013 đang bị thiệt hại nhiều nhất với khoảng 40 ha. Ông Ngô Văn Sơn (PCT UBND xã) cho hay, ban đầu chỉ vài hộ thông báo nhưng sau đó nâng dần lên 56 hộ đăng ký DT bắp lai bị sự cố, cụ thể là trái bắp không hạt hoặc có hạt nhưng lem nhem không đều. “Ngày 15/3, chúng tôi đã đi kiểm tra sơ bộ 4 hộ nhận thấy phản ảnh của người dân là có căn cứ, tập trung chính là 2 giống NK7328 và NK67, trong đó nặng nhất là NK7328. Phần lớn diện tích bị sự cố đều gieo trồng sau tháng 12. Tuy nhiên, đánh giá mức độ thiệt hại bao nhiêu thì phải xác minh lại toàn bộ diện tích của từng hộ dân mới có kết quả được”.
Ruộng bắp của ông Nguyễn Thanh Quang (ấp 3) trái có hạt, trái không hạt
và cả... “sún răng”
Được sự hướng dẫn của bà Trần Thị Hiền ở ấp 2, chúng tôi tiến hành khảo sát những cánh đồng bắp một màu xanh biếc đang thời kỳ ra trái giữa trời nắng như đổ lửa. Trái với màu xanh tươi của cây bắp, khi trao đổi với bà con chúng tôi lại nhận được những tiếng thở dài ngao ngán. Tại ruộng bắp của ông Nguyễn Thanh Quang (tổ 3, ấp 2), trồng 1 ha từ ngày 21/12/2012 gồm 2 giống CP888 và NK7328 đến nay đã được 85 ngày. Trong khi giống CP888 cho hạt tốt thì giống NK7328 tuy cây cao hơn nhưng có khoảng 40 - 50% là cây không có hạt hoặc kết hạt kém. “Nếu không xảy ra sự cố, dự kiến năng suất của 5.000 m2 trồng giống NK7328 đạt khoảng 3,5 tấn, bán giá 6.400 đ/kg vị chi thu gần 22,5 triệu. Nay chắc chắn phải mất hơn phân nửa” - ông Quang khẳng định.
Chỉ vào cánh đồng bắp thẳng tắp, nông dân Văn Thể ở ấp 3 lấy tay xé toạc nhiều trái bắp to giống NK67 như bọng tay để chứng minh lời mình nói. Chúng tôi liếc nhìn, quả thật trái bắp nham nhở, hạt có hạt không. Ông Thể thở dài, bắp không hạt, lem lép đã đành, nhưng lạ thay cứ mỗi nách ra 2 đến 3 bắp con, “có cây tui đếm đến 5 trái bắp con luôn”!
Theo phản ánh của người dân xã này, từ khi gieo hạt đến khi ra bắp, cây bắp phát triển bình thường, có cây cho 2 đến 3 bắp lại không phun râu được nên các bắp đều không kết hạt, có trái hạt chỉ lưa thưa như bị “sún răng”. Bà Hiền băn khoăn, ngay từ khi gieo hạt các hộ đều thực hiện theo đúng quy trình kỹ thuật. Quá trình chăm sóc, cách bón phân, phòng trừ sâu hại đều thực hiện theo hướng dẫn ghi trên bao bì. Ban đầu thấy cây sinh trưởng, phát triển rất tốt. Nhưng đến khi sắp thu hoạch mới phát hiện bắp không hạt hoặc đóng hạt lem nhem. Hiện nay các hộ dân rất lo lắng vụ này thất thu, và cũng rất bức xúc vì cho rằng giống NK giá cao thì chất lượng phải tốt, đằng này ngược lại.
Điều đáng nói là tại huyện Tân Phú cũng xảy tình trạng như vậy nhưng diện tích ít hơn. Bà Nguyễn Thị Thìn (phòng Nông nghiệp) nói: “Chủ yếu giống NK7328, NK6326 (do Cty VFC phân phối) cây có 2 - 3 trái nhưng không có hạt, chắc là bị lỗi sao đó. Ở xã Tà Lài, người ta bẻ vứt đi nhiều lắm. Tại xã Phú Lập hiện có khoảng 6 - 7 ha bước đầu phát hiện cũng dính, tình trạng 1 cây ra mấy trái con không có hạt là phổ biến".
+ “Theo tôi, có thể do thời tiết nắng nóng, bởi nếu giống có vấn đề chất lượng thì trái bắp phải “trắng hạt” hết, đằng này trái có, trái không. Tuy nhiên, công ty bán giống cũng có lỗi, lẽ ra lúc cây bắp chuẩn bị trỗ cờ thì cử cán bộ kỹ thuật về hướng dẫn xử lý, canh tác như thế nào. Bởi NK 7328 là giống mới được đưa vào từ vụ hè thu năm 2012 nên kinh nghiệm của nông dân trồng giống này cũng chưa có nhiều” (ông Ngô Văn Sơn). + “Chúng tôi sẽ cùng với đại diện UBND xã Thanh Sơn đi xác định lại diện tích thiệt hại. Nếu hộ nào bị thiệt hại trên 20%, phía nhà SX và phân phối thống nhất hỗ trợ 100% tiền giống và 1.000.000 đ/ha chi phí đầu tư” (ông Trần Khánh - đại diện nhà phân phối Cty CP BVTV An Giang).
