Theo Tổng cục Hải quan, trong năm 2020, xuất khẩu rau quả sang Thái Lan đạt 157 triệu USD, tăng tới 209,7% so với năm 2019. Với giá trị này, Thái Lan đã vươn lên vị trí thứ 3 trong những thị trường lớn nhất của rau quả Việt Nam (sau Trung Quốc và Mỹ).
Trong khi đó, nhập khẩu rau quả từ Thái Lan trong năm qua giảm rất mạnh. Nếu như trong năm 2019, nhập khẩu rau quả từ Thái Lan đạt giá trị 487 triệu USD, thì trong năm 2020 đã giảm rất mạnh xuống còn 78 triệu USD, mức giảm tới 84%. Do giảm quá mạnh như trên nên Thái Lan đã từ vị trí số 1 tụt xuống vị trí thứ 3 sau Trung Quốc và Mỹ) trong số những nước xuất khẩu rau quả lớn nhất vào Việt Nam.
Như vậy, đây là lần đầu tiên mà xuất khẩu rau quả sang Thái Lan đã vượt qua giá trị rau quả nhập khẩu từ nước này, hay có thể nói là lần đầu tiên Việt Nam xuất siêu rau quả sang Thái Lan.
Năm 2020, lần đầu tiên Việt Nam đã xuất siêu trái cây sang Thái Lan. Đồ họa: Lê Bền
Mấy năm trước, không mấy ai nghĩ tới ngày Việt Nam xuất siêu rau quả sang Thái Lan, bởi Thái Lan đi trước Việt Nam khá nhiều trong lĩnh vực sản xuất rau quả hàng hóa và xuất khẩu rau quả, và nhất là khi ấy Việt Nam đang nhập siêu rau quả Thái Lan với giá trị lớn.
Cụ thể, năm 2017, nhập khẩu rau quả từ Thái Lan đạt tới 857 triệu USD, trong khi giá trị xuất khẩu rau quả sang Thái Lan chỉ là 36 triệu USD, tức là nhập siêu rau quả từ Thái Lan lên tới 821 triệu USD. Các năm 2018 và 2019, tuy giá trị rau quả nhập khẩu từ Thái Lan liên tục giảm trong khi xuất khẩu rau quả sang Thái Lan liên tục tăng, nhưng Việt Nam vẫn nhập siêu rau quả Thái Lan tới hàng trăm triệu USD.
Thực ra, diễn biến xuất nhập khẩu rau quả giữa Việt Nam và Thái Lan trong mấy năm qua đã thấy rõ xu hướng rau quả từ Thái sang Việt ngày càng giảm trong khi rau quả từ Việt sang Thái ngày càng tăng.
Sau khi đạt đỉnh 857 triệu USD năm 2017, sang năm 2018, rau quả nhập khẩu từ Thái Lan đã giảm gần 21% xuống còn 681 triệu USD. Năm 2019, nhập khẩu rau quả từ Thái Lan giảm tiếp gần 29% xuống còn 487 triệu USD. Và như đã nói ở trên, năm 2020, giá trị rau quả nhập khẩu từ Thái Lan giảm rất mạnh tới 84% xuống còn 78 triệu USD. Đây là mức giảm đầy bất ngờ.
Ở chiều ngược lại, xuất khẩu rau quả Việt Nam sang Thái Lan liên tục tăng từ năm 2017 đến nay. Năm 2018, xuất khẩu rau quả sang Thái Lan đạt 45 triệu USD, tăng 25% so với năm 2017. Năm 2019, xuất khẩu rau quả sáng Thái Lan tiếp tục tăng mạnh tới 66,24% so với năm 2018 và đạt 75 triệu USD. Và tới năm 2020 thì tăng tới 209,7% so với năm 2019.
Theo một số chuyên gia ngành hàng rau quả, Thái Lan tuy là nước xuất khẩu rau quả hàng đầu trong khu vực, lại khá tương đồng với Việt Nam về nhiều sản phẩm rau quả chủ lực. Tuy nhiên, rau quả Việt Nam vẫn có nhiều cơ hội để thâm nhập ngày càng nhiều hơn vào thị trường đầy tiềm năng này.
Thái Lan là nước có nền công nghiệp chế biến thực phẩm nói chung, rau quả nói riêng rất phát triển, nên nước này có nhu cầu lớn về nhiều loại rau quả nguyên liệu và phải tăng cường nhập khẩu thêm từ nước ngoài.
Dừa là một trong những mặt hàng rau quả xuất khẩu nhiều nhất sang Thái Lan trong năm qua. Ảnh: TL.
Năm nay, dừa Việt Nam xuất khẩu sang Thái Lan tăng rất mạnh, chính là để phục vụ nhu cầu chế biến các sản phẩm từ dừa ở nước này. Theo Trung tâm Thương mại Quốc tế (ITC), trong 7 tháng đầu năm 2020, xuất khẩu dừa Việt Nam sang Thái Lan đạt 129 nghìn tấn, trị giá 50,4 triệu USD, tăng tới 377,7% về lượng và 781,3% về trị giá so với cùng kỳ năm 2019.
Mặt khác, việc môt số hệ thống siêu thị Thái Lan ở Việt Nam đẩy mạnh thu mua rau quả, nông sản Việt Nam để xuất khẩu vào chính những hệ thống này bên Thái Lan, đã góp phần không nhỏ làm tăng giá trị xuất khẩu rau quả sang Thái.
Các siêu thị của người Thái Lan ở Việt Nam tăng cường xuất khẩu rau quả Việt Nam về Thái, có nguyên nhân chính là người Thái Lan rất ưa chuộng và đánh giá cao chất lượng của nhiều loại rau quả Việt Nam, kể cả những loại mà bên Thái Lan cũng có nhiều. Chẳng hạn, Thái Lan tuy nổi tiếng về sầu riêng, nhưng sầu riêng ở nhiều vùng trồng của Việt Nam lại được nhiều người Thái Lan ưa chuộng do hương vị ngon hơn sầu riêng của họ.
Chủ tịch Tập đoàn MM Mega Market Thái Lan, mỗi khi sang thăm và làm việc với hệ thống MM Mega Market tại Việt Nam, đều mang về nước rất nhiều khoai lang Việt Nam, vì ông rất thích ăn khoai lang Việt.
MM Mega Market Việt Nam cũng là một trong những hệ thống siêu thị của người Thái Lan ở Việt Nam đang đẩy mạnh xuất khẩu rau quả, nông sản Việt Nam về Thái Lan.
