Chưa bao giờ đến làng nghề nước mắm nổi tiếng ở phường Vĩnh Trường, TP Nha Trang (Khánh Hòa) lại thấy người dân phải chạy ngược chạy xuôi gom từng giỏ cá cơm để làm mắm.
Xuống làng nghề nước mắm ở Vĩnh Trường mới tận mắt chứng kiến được sự vắng vẻ, hẩm hiu khác mấy năm trước khi vào vụ muối mắm. Vào thăm cơ sở chế biến nước mắm Hoa Cúc, gặp anh Mai Quốc Vinh, chủ cơ sở than thở: “Gia đình tôi làm nghề mắm hơn 20 năm, nhưng chưa bao giờ lâm vào cảnh “đói” nguyên liệu chế biến như hiện nay. Toàn bộ 20 hồ muối mắm cần khoảng 200 tấn cá/năm thì 15 hồ đã bỏ trống, vì không tìm ra cá cơm để muối. Gia đình tôi đã cất công chạy thẳng vào tận Ninh Thuận, Bình Thuận, xuống tận cảng nằm chờ, nhưng đành phải về tay không trong nỗi thất vọng, vì cá ở đó không đủ cung cấp tại chỗ, huống chi đến được tay của mình”.
Bấy lâu nay, thu nhập chính của gia đình anh Vinh dựa vào làm nước mắm bán cho nhà tiêu thụ Chinsu. Cùng cảnh ngộ với gia đình anh Vinh, cơ sở sản xuất nước mắm Kim Ngọc của gia đình bà Mai Thị Kim Ngọc cũng lao đao không kém. Bà Ngọc giọng buồn buồn cho biết: "Thông thường cá cơm được dùng để muối mắm, vì cho từ 20-30 độ đạm mà nhà tiêu thụ Chinsu đưa ra tiêu chuẩn để thu mua. Nếu dùng cá khác thì muối không đạt". Cũng theo bà Ngọc, gia đình bà mỗi năm cần trên 100 tấn cá cơm để muối mắm, tuy nhiên hiện tại các hồ mắm đang thiếu nguyên liệu trầm trọng. Và nay mai nếu không mua được cá cơm thì bà Ngọc e phải tạm thời “gác thùng”, đi kiếm nghề khác mưu sinh.
Ông Nguyễn Bá Thuận, Phó Chủ tịch UBND phường Vĩnh Trường cho hay, nước mắm ở Vĩnh Trường có từ lâu đời rất được ưa chuộng, bởi hương vị đặc trưng được chế biến từ cá cơm. |
Mặc khác, theo những người trong nghề cho biết, sản lượng cá cơm đáp ứng cho các cơ sở muối mắm thường do chính tàu thuyền địa phương đánh bắt. Thế nhưng từ năm ngoái trở lại đây, tàu thuyền ra khơi đánh bắt mất mùa, trong khi đó giá xăng dầu tăng cao nên hầu hết các chủ tàu thuyền nằm bờ chơi dài.
Qua tìm hiểu được biết, làng nghề nước mắm Vĩnh Trường có từ lâu đời và được cha truyền con nối. Tuy nhiên chưa bao giờ các cơ sở chế biến mắm ở đây lâm vào cảnh “đói” nguyên liệu như hiện nay. Một nghịch cảnh đang diễn mà các cơ sở muối mắm phải đối mặt khi chi phí nguyên liệu đầu vào (cá cơm để muối mắm) tăng cao từ 6.000 đồng/kg lên 10.000 đồng/kg, nhưng sản phẩm bán ra lại không tăng mấy so với lúc trước (160 ngàn/20 lít mắm tăng lên 170 ngàn/20 lít mắm). Chính vì vậy, các cở chế biến nước mắm cảm thấy không còn mặn mà lắm.