| Hotline: 0983.970.780

Lão ngư dân cả đời gắn với Hoàng Sa

Thứ Ba 07/08/2018 , 14:30 (GMT+7)

Năm 1982, những chiếc tàu đầu tiên ở huyện đảo Lý Sơn tỉnh Quảng Ngãi đã tìm đường ra đảo Cát Vàng (Hoàng Sa), năm đó ngư dân Dương Minh Thạnh 28 tuổi...

Những ngư dân đi chuyến đầu tiên đều giao lại tay lái cho con, nhưng riêng ông Thạnh thì vẫn đồng hành cùng 2 con trai đến bây giờ.
 

Thuyền trưởng U63

Đảo Bom Bay quần đảo Hoàng Sa của Việt Nam nằm ở tọa độ 16 độ 02 phút vĩ độ bắc - 112 độ 32 phút kinh đông. Vào một ngày mùa đông năm 2017, khi sóng gió bắt đầu bủa vây hòn đảo hình hột xoài, khiến con lạch nhỏ đi vào bên trong lòng đảo để neo đậu rất khó khăn. Vài chiếc tàu cá của ngư dân tỉnh Quảng Nam chỉ dám lòng vòng chạy núp gió bên ngoài thì con tàu do một lão ngư dân 63 tuổi vẫn lượn theo hướng sóng bổ, trườn lên, hụp xuống để chạy vào trong lòng đảo một cách dễ dàng. Đó là ngư dân Dương Minh Thạnh, quê ở huyện đảo Lý Sơn tỉnh Quảng Ngãi. Đảo Bom Bay là nơi mưu sinh, nhưng nơi đây cũng suýt từng là ngôi mộ tập thể dành cho ông và 12 ngư dân Lý Sơn trong lần đắm tàu và sống trên hoang đảo suốt 22 ngày đêm.

11-15-59_1_duong_minh_thnh_3
Ngư dân Dương Minh Thạnh

Nhìn bề ngoài thì không thể nào đoán được tuổi tác của lão ngư dân Dương Minh Thạnh. Tóc ông Thạnh vẫn đen, mắt sáng rõ, da căng bóng, đường nét già nua lặn vào bên trong.

Ông Thạnh chứng minh rằng mình chưa có tuổi bằng cách vẫn ôm vô lăng lái tàu mấy ngày đêm đi Trường Sa, về Hoàng Sa, ra bãi ngầm Macclesfield nằm giữa biển Đông xa xôi. Nhưng nhờ những chuyến đi khơi đó, ông vẫn còn cơ hội ra Hoàng Sa thăm đảo Bom Bay và nhớ thời cả đảo mò mẫm kiếm đường ra Cát Vàng (Hoàng Sa). Bên cạnh đó, chuyến đi nào tàu cũng băng qua đảo Đá Lồi, đó là dịp để ông thắp hương tưởng niệm các bạn chài của mình. Năm 1991, tàu cá của ngư dân Nguyễn Minh ở xã An Vĩnh, huyện Lý Sơn tự mò đường ra đảo, đâm vào bãi ngầm và 10 ngư dân không còn ai sống sót.

Đã 63 tuổi, lái tàu đến những vùng biển xa thì thường chịu áp lực, nhất là ban đêm phải quan sát liên tục để tránh tàu vận tải. Vào mùa mưa bão, tầm quan sát đôi khi bằng không. Vì trước tàu là sóng đổ, mưa trắng trời, mây dường như sà xuống mặt biển để tạo ra bức tranh âm u như địa ngục. Nhưng với một người 35 năm ôm bánh lái, ông Thạnh có thể cảm nhận chiều rung lắc trên con tàu và ngầm hiểu được sóng trước mũi tàu lớn hay nhỏ, đổ theo hướng nào, cần quay vô lăng ra sao để con tàu mượn sức nước đẩy đi nhưng không bị sóng vùi dập.

“Cả đời đi Hoàng Sa, Trường Sa quen rồi, ở nhà buồn hơn đi biển, chắc cũng phải đi cả chục năm nữa thì mới rút vô đất liền”, ông Thạnh nói.
 

Công chức xin đi cát vàng

Lý Sơn 7 năm sau ngày giải phóng vẫn nghèo, ngư dân chưa có tàu lớn. Năm 1981, ông Thạnh là cán bộ đoàn thanh niên, phó ban công an xã An Hải. Ông Thạnh tham gia vào dự án đóng tàu lớn vào cuối năm 1981. Con tàu mang số 73. Chờ đến đầu năm 1982 có thêm 2 tàu cá của ngư dân Dương Chính mang số 71, Nguyễn Văn Lợi, số 72, các ngư dân mới tính chuyện đi song song để ra Cát Vàng (Hoàng Sa).

Ông Thạnh tham gia vào dự án đóng tàu lớn vào cuối năm 1981

Sáng 16/2/1982, cả làng chài tạm biệt 3 chiếc tàu dàn hàng ngang đi tìm đảo Cát Vàng. Theo tính toán, các ngư dân sẽ tìm đảo đầu tiên là Tri Tôn, tọa độ 15 độ 47 phút vĩ độ bắc - 111 độ 12 phút kinh đông. Đây là đảo gần Việt Nam nhất, lính Trung Quốc trên đảo luôn lo sợ và canh chừng, cảnh giới cao độ. Vì vậy, đoàn tàu tìm đến đây có nghĩa là đi vào ổ kiến lửa.

Sau 2 ngày hành trình với chiếc la bàn nhỏ xíu, cộng với sự phán đoán của ngư dân, tàu đến được đảo. Đây cũng là lần đầu tiên ngư dân vào cận đảo Tri Tôn. Từ xa, ông Thạnh nhìn thấy một chiếc tàu đắm, phần đế sơn màu đỏ, phần đuôi sơn màu nhà binh. Khi đến gần thì đây là một doanh trại lính xây giống tàu thuyền để dọa nạt bà con. Lính Trung Quốc, chiếm đóng trái phép trên đảo, thấy tàu cá thì nhảy lên hạ cờ trên nóc nhà và bắn luôn, khiến 2 tàu cá đi cùng phải dạt chạy đi tìm đảo khác. Ông Thạnh không sợ chết nên cứ cho tàu ủi vô đảo và ra hiệu “đi lạc”. Sau khi bị khám xét, ông Thạnh cùng các bạn thuyền được thả đi.
 

22 ngày trên Hoàng Sa

Gần 10 năm xuôi ngược Hoàng Sa thì ông Thạnh gặp nạn. Năm 1991, có một cơn bão cực băng qua Hoàng Sa. Lúc 5h chiều ngày 27/5 âm lịch, chàng ngư dân Dương Minh Thạnh, 28 tuổi run rẩy nhìn mặt biển trở thành một bể sóng dữ cồn cào. Trên tàu có 12 ngư dân Lý Sơn, ai cũng tuyệt vọng nói “chuyến này chắc chắn là chết, bỏ vợ bỏ con”. Nhiều ngư dân "bĩnh" ra quần khi không còn khóc nổi. Con tàu không còn theo sự điều khiển. Có lúc, đuôi tàu bị sóng hất văng lên không trung rồi ập xuống, có lúc tàu xoay trái, đảo phải như chiếc chong chóng.

Ông Thạnh cố cho tàu đâm thẳng lên gò san hô đảo Bom Bay. Cuối cùng, tất cả đều lên đảo và bám vào chân trụ đèn biển. Sau giây phút thiếp đi thật dài và tỉnh dậy, các ngư dân bắt đầu nghĩ đến kiếm cái ăn, tìm nước ngọt. Mọi người tìm được chiếc chăn con công và đưa nhau xuống lòng đảo dùng chăn để quây bắt cá. Những chú cá nhỏ li ti được những đôi bàn tay nhăn nheo hốt lên bỏ vội vã vào miệng nhai ngấu nghiến. Trong cá có sẵn nước nên cơn khát dịu đi bớt phần nào.

11-15-59_2_do_bom_by_qun_do_hong_s
Đảo Bom Bay, quần đảo Hoàng Sa

Bom Bay vào thời đó là một hoang đảo, vì nằm cách đảo Phú Lâm, cụm Lưỡi Liềm là trung tâm của Hoàng Sa khoảng 100km. Các ngư dân hàng ngày ngóng nhìn ra biển với hy vọng tìm thấy bóng dáng con tàu. Một tuần lễ vô vọng. Các ngư dân tìm thấy thùng nước nằm cạnh bình ác quy để nối với chiếc đèn biển và chấm thử vào tay, sau đó kết luận là nước mưa pha vào bình, không phải axit. Vậy là cơn khát được giải tỏa.

Những đêm lạnh nằm co ro dưới sàn đá, ông Thạnh luôn mơ thấy có tàu ra cứu mình. Lúc đó ở đảo Lý Sơn, gia đình các ngư dân đều lập bàn thờ cúng tế và chuẩn bị làm mộ gió. Riêng vợ ông Thạnh thì cũng có giấc mơ như chồng. Bà thấy ông còn sống. Bà quyết định không lập bàn thờ mà gọi tàu đi cứu người ở Bom Bay.

Ở giữa hoang đảo, đêm nào ông Thạnh cũng như người ngồi thiền, ông niệm gọi tên các thuyền trưởng Nguyễn Lợi, Lê Lộc. Ông hy vọng mình sử dụng phương pháp như vậy để 2 thuyền trưởng trên cảm thấy nóng ruột rồi đi cứu người. Một ngư dân bò ra sàn, lấy viên đá khắc lên tường ngày tháng bị nạn để làm kỷ niệm. Lúc đó các ngư dân mới biết, tường được lát bằng tấm đồng. Các ngư dân tháo ra gò thành nồi để nấu ăn. Vì trước đó mấy ngày, một chiếc hộp nhựa đựng ghim vá lưới của ngư dân Hồng Kông trôi vào cột đèn. Trong hộp có một chiếc bật lửa. Quanh đảo luôn sẵn có xác tàu trôi nổi để làm củi, giúp các ngư dân có được món cá nấu chín.

Sau 22 ngày trên hoang đảo, một chiếc tàu của ngư dân Bình Định cập vào đảo cứu ngư dân. Sau đó tàu của ngư dân Lý Sơn mang bao đi tìm xác chết cũng ra tới nơi. Các ngư dân được đưa lên tàu cấp cứu, cho nằm ngoài boong và đổ cho uống nước chanh từ từ, đến ngày hôm sau thì mới cho ăn cháo loãng. Ngư dân Bình Định liên tục hối thúc phải chạy vào bờ sớm, vì đài Bạch Long Vĩ dự báo sắp có cơn bão mới.

Đảo Lý Sơn có rất nhiều đình miếu linh thiêng. Chuyến đi đầu tiên trở lại hòn đảo in dấu tích Hùng binh Hoàng Sa được chuẩn bị rất kỹ. Ông Chính xuống UBND xã mượn bản đồ hành chính về tự đo đạc tỷ lệ xích, cho tàu chạy 1000 ga, sau đó ném chiếc phao ra phía sau để làm phép tính nếu chạy với tốc độ trên thì bao nhiêu giờ sẽ ra đến đảo. Cả 3 thuyền trưởng làm lễ cúng mâm xôi gà tại các miếu Cô Hồn, bà Chúa Ngọc, dinh Tam Tòa, miếu Thủy Long, miếu Thiên Quỷ, Âm linh tự. Nơi nào cũng khói hương nghi ngút với lời nguyện cầu ra đi bình an và tìm thấy đảo.
Tàu Bình Định cứu mình ở xã nào, tên tuổi các ngư dân là gì? Gần 30 năm, ông Thạnh luôn để bụng điều này. Ngư dân Bình Định luôn xua tay và cho biết, đi biển cứu người là nghĩa vụ của một người làm biển. Nếu ai trông mong trả ơn thì tự rước họa vào thân. Vì vậy không nên tìm đến tạ ơn, không cần biết nhà cửa, quê quán, tên tuổi người đã ra tay cứu giúp.

 

  • Làng Nủ trước ngày khánh thành
    Phóng sự 14/12/2024 - 21:19

    40 ngôi nhà mới sẽ được bàn giao cho các hộ dân thôn Làng Nủ (xã Phúc Khánh, huyện Bảo Yên, Lào Cai) vào ngày 15/12 sau gần 3 tháng thi công.

  • Thái Bình phục hồi 'làng muối tâm linh’
    Phóng sự 14/12/2024 - 10:15

    Hạt muối sạch của HTX Tam Đồng sẽ được phục hồi gắn với du lịch tâm linh, với di tích Đền Bà chúa Muối nức danh cả nước và sẽ là 'hạt muối di sản'.

  • Khát khao khôi phục vùng cam sành Tân Lĩnh
    Phóng sự 12/12/2024 - 10:57

    YÊN BÁI Tân Lĩnh nức tiếng một thời với những mùa cam sành sai trĩu bội thu, giờ chỉ là hoài niệm, người dân nơi đây khao khát khôi phục vùng cam đặc sản này.

  • Cá 'quý tộc' sống khỏe trên rẻo cao
    Phóng sự 06/12/2024 - 14:00

    Các hộ nuôi các nước lạnh tại Sa Pa không quản khó khăn, vẫn miệt mài tìm hướng đi mới cho dòng sản phẩm không phải nơi nào cũng có.

  • Lãng du - những ấn tượng khó phai
    Phóng sự 06/12/2024 - 10:18

    Miền núi phía Bắc luôn níu chân du khách, từ cảnh quan thiên nhiên kỳ thú, cho đến những sản vật đặc trưng, cùng sự nồng hậu của người dân địa phương.

  • Cây vàng trên Mỏ Vàng
    Phóng sự 06/12/2024 - 06:00

    Trời còn đẫm sương đêm, ông Đặng Nho Hưng (thôn Thác Tiên, xã Mỏ Vàng) đã thức giấc, mượn người lên đồi dọn thân củi quế chuẩn bị cho một mùa mới...

  • Đưa cây thuốc đi xa hơn bản làng
    Phóng sự 05/12/2024 - 15:15

    Ở Sa Pa (Lào Cai) có một cộng đồng người Dao đỏ đắm đuối với cây thuốc bản địa, đắm đuối với bài thuốc cha ông. Họ kiên trì đưa cây thuốc đi xa hơn bản làng...

  • Sâm Lai Châu trên đỉnh Pusilung
    Phóng sự 05/12/2024 - 14:00

    Dự hội nghị định hướng phát triển sâm Việt Nam do Bộ trưởng Lê Minh Hoan chủ trì, ông Ngô Tân Hưng càng quyết tâm xây dựng thương hiệu Sâm Việt Nam thành ngành hàng.

  • Vùng xanh ngát dưới chân đèo Pha Đin
    Phóng sự 05/12/2024 - 06:00

    Mấy chục năm về trước, xã Phổng Lái thiếu nước sinh hoạt, người dân hầu như sản xuất theo hướng tự cung tự cấp, chứ chưa bao giờ dám nghĩ đến quy mô hàng hóa.

  • Canh giữ linh hồn của rừng
    Phóng sự 04/12/2024 - 15:53

    Người ta gọi hổ là chúa tể của rừng xanh, còn tiếng hót của vượn chính là linh hồn của rừng.

  • 'Cá thần' dưới chân thác Trăng
    Phóng sự 04/12/2024 - 15:50

    Từng vài lần ăn cá dầm xanh ở Hòa Bình hay còn có tên cá bỗng ở Tuyên Quang, 'cá thần' ở Thanh Hóa, tôi ấn tượng về sự thơm, ngon, ngọt đậm của nó.

  • Đem hoa quả xứ người lên đất dốc
    Phóng sự 04/12/2024 - 13:45

    Thuở ban đầu, Sơn La chỉ toàn ngô, sắn và cây lâm nghiệp, tìm đỏ mắt không thấy bơ, nhãn, chứ đừng nói đề huề như bây giờ.

Xem thêm
Bình Phước sẽ là cực tăng trưởng vùng Đông Nam bộ

Đó là kỳ vọng của Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà tại lễ công bố Quy hoạch tỉnh Bình Phước thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050.

Đồng bộ hệ thống thủy lợi là 'chìa khóa' bảo vệ ĐBSCL

ĐBSCL Các công trình thủy lợi ở ĐBSCL đóng vai trò quan trọng trong kiểm soát, ngăn mặn và đảm bảo nguồn nước ngọt phục vụ sản xuất nông nghiệp.

Trà Vinh sẽ vận hành 5 dự án năng lượng tái tạo vào năm 2030

Quy hoạch giai đoạn 2026 - 2030, các dự án sẽ được vận hành gồm điện mặt trời áp mái, điện rác, điện sinh khối, hướng đến giảm phát thải ròng bằng 0.