Loại khẩu trang nào tốt nhất để chống SARS-CoV-2?

Loại khẩu trang bạn đeo sẽ ảnh hưởng khả năng ngăn chặn virus Corona?

Đúng. Các loại khẩu trang khác nhau cung cấp mức độ bảo vệ khác nhau. Khẩu trang phẫu thuật N95 cung cấp mức độ bảo vệ cao nhất, ngăn người dùng không bị nhiễm Covid-19, sau đó là Khẩu trang y tế/phẫu thuật.

N95 có nghĩa là lọc được 95% bụi mịn 0.3 micron trong không khí, tức N95 có thể lọc không khí tốt hơn khẩu trang y tế. Điều cần thiết khi đeo khẩu trang N95 là phải đảm bảo đủ kín miệng và mũi. Do đó, trẻ em không đeo được loại này, những người có râu cũng không thể sử dụng chúng.

Khẩu trang phẫu thuật có 3 lớp, lớp ngoài thường có màu.

Lớp ngoài có đặc tính chống thấm nước, giúp ngăn cản hiệu quả các hạt chất lỏng văng ra khi người bệnh hắt-xì, ho, thở mạnh... Mặt ngoài thường có màu để dễ phân biệt, đeo khẩu trang đúng là để lớp màu quay ra ngoài.

Lớp trong luôn có màu trắng. Mặt vải quay vào trong, sát với da mặt nên phải tinh khiết mịn màng, không xơ sợi sùi lông gây khó chịu. Ngoài ra phải có tính thấm nước nhằm hút mồ hôi tạo sự thoải mái cho người sử dụng.

Lớp giữa có tác dụng ngăn các hạt dịch văng bắn và phải lọc được bụi, vi khuẩn. Đây chính là lớp quyết định chất lượng khẩu trang. Một lớp lọc "đúng chuẩn" phải để không khí dễ đi qua, tạo sự thoáng khí cho người dùng, nhưng lại phải có kết cấu đủ để lọc được các hạt bụi, vi khuẩn có kích thước cực nhỏ.

Theo Cục quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ, khẩu trang y tế phải đạt hiệu suất lọc khuẩn trên 95% BFE (Bacterial Filtration Efficiency). Do vậy, khi mua khẩu trang y tế bạn nên tham khảo chỉ số này, chỉ số càng cao càng lọc tốt.

Tuy nhiên, những khẩu trang này rất đắt đỏ, khiến không thoải mái khi đeo trong thời gian dài, kèm với đó là nguồn cung hạn chế, và góp phần gây ô nhiễm do chất thải chôn lấp.

Ngoài ra, kích thước của virus Corona khá lớn 150-200nm (nano mét), các virus này chủ yếu cư trú trong giọt nước bọt lớn.

Vì vậy, người dân không nhất thiết dùng những loại khẩu trang trên, chúng thường được đề nghị dành riêng cho nhân viên y tế hoặc những người có nguy cơ đặc biệt cao.

Bằng chứng về giá trị bảo vệ của khẩu trang giấy sử dụng một lần hoặc vải bọc có thể tái sử dụng ít rõ ràng hơn, nhưng vẫn cho thấy rằng khẩu trang có thể góp phần làm giảm việc lan truyền Covid-19. Phân tích của Hiệp hội Hoàng gia cho biết điều này bao gồm cả khẩu trang vải tự chế.

Khẩu trang giấy phẫu thuật sử dụng một lần tốt hơn khẩu trang vải?

Bằng chứng về việc sử dụng khẩu trang (ngoài khẩu trang phẫu thuật), tiếp tục được thể hiện: dường như có một số lợi ích, nhưng các thông số chính xác về khẩu trang nào là tốt nhất và mức độ mà chúng bảo vệ người đeo hoặc những người xung quanh vẫn cần phải tính toán thêm.

Khẩu trang bám chặt chẽ hơn trên khuôn mặt có lẽ là tốt hơn, nhưng Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh cho thấy bất kỳ sự che chắn nào, bao gồm cả khẩu trang bandana, tốt hơn là không có.

Một nghiên cứu của Hoa Kỳ đã điều tra những vật liệu gia dụng nào loại bỏ tốt nhất các hạt có đường kính 0,3-1,0 micron, kích thước điển hình của virus và vi khuẩn, và kết luận rằng các lựa chọn tốt bao gồm túi máy hút bụi, bông nặng Quilter trên vải hay nhiều lớp vật liệu. Khăn quàng cổ và vật liệu bandana ít hiệu quả hơn, nhưng vẫn chặn được một phần nhỏ các hạt.

Làm thế nào để đeo và tháo khẩu trang an toàn?

Đeo đúng mặt: dùng ngón trỏ và ngón giữa của hai tay kéo và luồn hai vòng dây khẩu trang vào hai vành tai. Mặt trong của khẩu trang tiếp xúc với da mặt của bạn. Mặt trong thường nhạt màu và mịn hơn, mặt ngoài thường có màu đậm (đỏ, lục, lam...). Mặt ngoài luôn tiếp xúc với vi khuẩn, droplet, bụi bẩn, vì thế khi tháo ra đeo lại tuyệt đối không được bất cẩn xoay lớp ngoài vào trong sát với miệng mũi của mình.

Tốt nhất chỉ đeo một khẩu trang một lần trong một ngày và không tái sử dụng hoặc cất vào túi cá nhân.

Đeo đúng chiều: mặt trên của khẩu trang có đường viền thường gắn một sợi kim loại mỏng, khi đeo nên dùng ngón cái và ngón trỏ bóp sợi kim loại theo hình dạng mũi, giữ kín cho vị trí tiếp xúc của khẩu trang với sóng mũi. Mặt dưới của khẩu trang thường có đường dập liền mềm mại để đảm bảo kín với cằm.

Trước khi đeo khẩu trang, hãy làm sạch tay bằng xà phòng và nước. Che miệng và mũi bằng khẩu trang và đảm bảo không có khoảng trống giữa mặt và khẩu trang. Tránh chạm vào khẩu trang trong khi sử dụng và nếu có, hãy rửa tay. Thay khẩu trang khi bị ẩm.

Khi tháo khẩu trang, chỉ được cầm vào dây đeo qua tai, không chạm vào mặt trước và bỏ ngay vào thùng kín hoặc, nếu khẩu trang có thể tái sử dụng, hãy cho trực tiếp vào máy giặt.

Bao lâu thì cần giặt khẩu trang?

“Chúng nên được tẩy rửa sau mỗi lần sử dụng”, Trung tâm kiểm soát dịch bệnh Hoa Kỳ gợi ý về thói quen thường xuyên.