Xe hàng chở nông sản xuất khẩu qua Cửa khẩu Kim Thành (Lào Cai). Ảnh: H.Đ.
Lái xe nghìn kilomet đưa hàng lên Lào Cai xuất khẩu
Tại thành phố Lào Cai, nhiệt độ dao động khoảng 13 - 18 độ C. Có nhiều lái xe từ phía Nam ra đã quen thuộc với mùa đông của miền Bắc. Song chỉ trong vài ngày di chuyển từ vùng nắng ấm đến nơi giá lạnh như Tây Bắc lúc này vẫn khiến họ cảm thấy rét buốt thấu xương.
Gần khu vực Cửa khẩu Quốc tế đường bộ số 2 Kim Thành (Lào Cai), lái xe Nguyễn Văn Ba cùng những lái xe khác ngồi xung quanh quán trà đá ven đường tán chuyện. Đã vài ngày nay, những lái xe này ăn ngủ luôn trên xe trong khi chờ hàng nông sản từ đầu bên kia nhập về. Qua đó, có thêm lợi nhuận từ tiền cước vận tải thay vì chạy xe không từ Lào Cai ngược về phía Nam cả nghìn kilomet.
Chỉ riêng thanh long dao động mỗi ngày khoảng 40 - 50 xe xuất khẩu. Đây cũng là tín hiệu tích cực cho xuất khẩu nông sản đầu năm 2025 tại Lào Cai.
"Ở đây, anh em lái xe có người chở thanh long hoặc mít để xuất khẩu, có người chở hoa từ Đà Lạt ra; hoa quả từ chợ đầu mối TP.HCM hoặc dưới khu Vũng Tàu, Tây Ninh lên Lào Cai xuất khẩu. Cơ bản xuất khẩu rất thuận lợi vì chủ hàng, đấu mối mua đã làm việc với nhau từ trước. Ra đây chỉ làm thủ tục rồi xuất khẩu luôn", lái xe Nguyễn Văn Ba tâm sự.
Hiện nay, mỗi ngày tại cửa khẩu Kim Thành có khoảng 300 phương tiện chở nông sản xuất nhập khẩu. Trong đó, ở đầu xuất khẩu khoảng 85 - 90 xe và hầu hết trong số đó là hoa quả tươi trong nước xuất sang Hà Khẩu (Trung Quốc). Các mặt hàng chính gồm bưởi, chôm chôm, chuối, dưa hấu, xoài... nhưng thanh long vẫn chiếm số lượng lớn hơn tất cả cộng lại.
Bà Nguyễn Thị Mến chia sẻ, hiện nay việc xuất khẩu những mặt hàng nông sản giá trị như sầu riêng rất khó khăn do phía bạn kiểm soát chặt chẽ hàm lượng cadimi và vàng O trong sản phẩm. Do đó, cả những người buôn và người làm dịch vụ không mặn mà với mặt hàng này. Trong khi, số lượng sầu riêng xuất khẩu quá ít hoặc nhiều ngày không có hàng để xuất.
Những lái xe chở nông sản lên Lào Cai xuất khẩu giữa giá rét của miền Bắc. Ảnh: H.Đ.
Cạnh tranh bằng chi phí logistics
Theo dữ liệu thống kê, nếu như tổng giá trị hàng hóa xuất - nhập khẩu qua Cửa khẩu Quốc tế Lào Cai (Việt Nam) - Hà Khẩu (Trung Quốc) năm 2001 chỉ đạt gần 210 triệu USD. Cho đến năm 2024, hoạt động xuất - nhập khẩu qua các cửa khẩu trên địa bàn đạt 3,625 tỷ USD. Tuy vậy, so với điều kiện, lợi thế của tỉnh Lào Cai hiện nay thì chưa khai thác được hết để mở rộng dung lượng xuất khẩu và tạo ra nhiều việc làm cho người dân địa phương.
Theo ông Vương Trinh Quốc, Trưởng Ban Quản lý Khu kinh tế tỉnh Lào Cai, trong hơn một tháng đầu năm 2025, tại Lào Cai, tổng giá trị xuất nhập khẩu hàng hóa đạt khoảng 130 triệu USD, trong đó xuất khẩu khoảng 64 triệu USD. Qua đó, góp phần thu ngân sách qua cửa khẩu khoảng 104 tỷ đồng.
Thời điểm này là giai đoạn là thấp điểm của hoa quả tươi Việt Nam do chưa vào chính vụ. Do đó, mỗi ngày duy trì được 300 lượt xe như hiện nay cũng là tín hiệu tốt. Song thực tế là chưa khai thác hết tiềm năng, lợi thế về xuất nhập khẩu của Lào Cai.
"So với trước đây, hạ tầng cửa khẩu đã được cải thiện rất nhiều, không còn tình trạng ùn ứ, thắt nút cổ chai. Tuy nhiên, phải làm sao có nguồn hàng để xuất khẩu. Và muốn làm được điều này thì các doanh nghiệp, các ông chủ lớn phải kết nối được với nhau. Sau đó, họ lựa chọn đưa hàng hóa xuất nhập khẩu qua đường Lào Cai. Muốn vậy, phải tính được chi phí logistics qua đầu Lào Cai hiệu quả nhất, thấp nhất thì các đơn vị xuất nhập khẩu mới lựa chọn”, ông Vương Trinh Quốc chia sẻ.
