Một xã lãi 15 - 16 tỷ đồng nhờ dưa chuột vụ đông

Một xã lãi 15 – 16 tỷ đồng nhờ cây dưa chuột

Xã Minh Thành (Yên Thành, Nghệ An) là vùng bán sơn địa với nhiều đồi núi, ruộng đồng bậc thang, thuận lợi hơn nữa là hệ thống hồ đập dày đặc nên rất chủ động tưới.

Phó Chủ tịch UBND xã Minh Thành, ông Hồ Xuân Sáu vụ cho biết, sản xuất vụ đông ngày càng được địa phương chú trọng nhờ mang lại thu nhập cao.

“Nông dân Minh Thành triển khai vụ đông hàng chục năm rồi, quy mô tăng dần sau từng năm. Địa hình vùng này cao ráo, cơ bản không lo ngập úng, cũng chẳng sợ khô hạn nhờ có hệ thống hồ đập. 

Những năm qua, Minh Thành không ngừng đẩy mạnh chuyển đổi cơ cấu cây trồng, ưu tiên chuyển những diện tích trồng lúa kém hiệu quả sang các loại rau màu cho giá trị kinh tế cao, điển hình như dưa chuột, mướp đắng, bầu, bí. Không khí vụ đông ngày càng sôi nổi, thu nhập từ cây vụ đông vượt trội càng thôi thúc người dân tham gia. Nói sợ anh không tin nhưng thực tế giá trị sản xuất cây vụ đông cao gấp 3 - 4 lần sản xuất lúa vụ xuân, vụ hè trên cùng đơn vị diện tích đấy”, ông Sáu khẳng định chắc nịch.

Hàng năm xã Minh Thành duy trì 170 – 180ha cây vụ đông các loại, trong đó dưa chuột là cây trồng chủ lực, chiếm khoảng 1/3 tổng diện tích. Bấy lâu nay bà con nơi đây vẫn trung thành với 2 giống dưa chuột chính là dưa chuột Thái và giống dưa nếp bản địa.

Theo dõi nhiều mùa vụ cho thấy giống dưa chuột ngoại phù hợp trong khoảng nhiệt độ từ 25 – 30 độ C, tiết trời nóng lạnh đan xen. Trong khi đó, giống dưa nếp bản địa đặc biệt ưa lạnh, sinh trưởng tốt ở quãng 15 – 25 độ C.

Nắm rõ đặc tính của từng giống dưa nên các hộ linh hoạt bố trí, chủ động gieo trồng đúng thời điểm để mang lại giá trị kinh tế cao nhất. Riêng giống dưa bản địa được đánh giá thơm ngon, có hương vị đặc trưng, rất hút khách mỗi dịp Tết.  

“Vụ đông năm 2023 giá dưa chuột lập đỉnh, đạt mốc 22.000 đồng/kg, bình quân mỗi ha bà con thu về khoảng 30 tấn sản phẩm với tổng doanh thu đạt gần 700 triệu đồng, trừ chi phí lãi gần phân nửa. Thị trường lúc đỉnh điểm là thế, còn trung bình giá dưa dao động 10.000 - 15.000 đồng/kg, với mức này người trồng đã chắc mẩm thắng lớn rồi.

Trồng dưa chuột nói riêng, trồng rau màu vụ đông nói chung có nhiều thuận lợi, thời gian ngắn nên tiết kiệm đáng kể công lao động, vật tư, giảm thiểu sự tác động của sâu bệnh hại, thị trường tiêu thụ tốt, sức mua lớn, giá bán cao nên nông dân lợi đủ đường”, ông Sáu hồ hởi.

Bám sát chủ trương, định hướng phát triển cây trồng vụ đông của tỉnh Nghệ An, huyện Yên Thành và ngành nông nghiệp, HĐND xã Minh Thành đã họp bàn, qua đó ban hành nghị quyết đặc thù nhằm tạo động lực thúc đẩy sản xuất trong toàn dân. Kinh phí hỗ trợ có thể không lớn (định mức 150.000 đồng/sào) nhưng tạo được sự khích lệ, nhờ đó xóa được tư tưởng “chán ruộng” của một bộ phận nông dân, giúp họ có thêm động lực, niềm tin để khai thác tối đa giá trị trên từng bờ xôi ruộng mật.

Nằm trong tốp gương sản xuất giỏi điển hình nhiều năm liền là anh Nguyễn Thọ Khương, trú tại xóm 2, xã Minh Thành. Anh Khương vốn thâm niên làm nông nghiệp, nhiều năm trước nuôi lợn, nuôi gà nhưng trầy trật lắm, phải đến khi chuyển sang trồng rau màu hàng hóa mới khá lên.

Thăng trầm đều đã nếm đủ, anh Khương hiểu tường tận đặc trưng của đất này: “Minh Thành sở hữu quá nhiều lợi thế để phát triển mô hình trồng trọt, đặc biệt là trồng cây vụ đông. Điều kiện thổ nhưỡng nơi đây có nét đặc thù là đất pha cát, vừa đảm bảo độ phì nhiêu lại thoát nước nhanh, rất phù hợp với các dòng cây ngắn ngày. 5 năm qua tôi đã đổ nhiều tiền của, công sức mới gây dựng được quy mô 10ha như hiện tại. Lâu nay gia đình chuyên tâm trồng dưa các loại, nhìn chung cây phát triển đều, ổn định, thị trường được giá giúp chúng tôi có cơ hội đẩy nhanh quá trình thu hồi vốn”.

Mọi thứ đang diễn tiến hết sức thuận lợi nhưng anh Khương thừa hiểu không có gì là mãi mãi, nếu chỉ chăm chăm “tận thu” thì sớm muộn cũng phải trả giá. Để tránh thoái hóa đất cũng như hạn chế sâu bệnh hại, trước và sau mỗi vụ sản xuất anh đều chủ động thuê nhân công, phương tiện cày xới, rắc vôi bột, đồng thời phủ kín nilon để giữ ẩm độ cần thiết, công đoạn này thường kéo dài từ 20 ngày đến 1 tháng. 

“Nhà làm ít, nhà làm nhiều nhưng chỉ cần tuân thủ đúng quy trình chắc chắn sẽ thu về thành quả tương xứng. Chúng tôi nhẩm tính, chỉ cần giá dưa chuột ổn định ở mức 10.000 đồng/kg thì mỗi ha dư sức bỏ túi gần trăm triệu đồng rồi. Dưa chuột là cây chủ lực, bên cạnh đó nông dân có thể linh hoạt ứng biến, trồng thêm nhiều loại rau màu khác nhau để gia tăng thu nhập, giá trị vụ đông nằm ở chỗ ấy”, anh Khương đúc kết.

Ông Hồ Xuân Sáu - Phó Chủ tịch UBND xã Minh Thành cho biết có những ngày xã thu hoạch đến 100 tấn dưa chuột, thu về trên 1 tỷ đồng. Lãi ròng từ riêng cây dưa chuột vụ đông của xã ước đã 15 – 16 tỷ đồng, trong khi tổng lợi nhuận sản xuất ở vụ xuân chỉ đâu đó chừng 13 – 14 tỷ đồng. Khoảng trên 70% hộ dân Minh Thành thường xuyên tham gia sản xuất vụ đông, tương đương khoảng 1.400 hộ.

Chính sách khích lệ nông dân

Trước đây nông dân xứ Nghệ không mấy mặn mà sản xuất vụ đông nhưng những năm gần đây đã có những tín hiệu rất tích cực. Năm 2023, toàn tỉnh đã phủ được trên 33.677ha cây trồng vụ đông các loại, thu về tổng sản lượng trên 333.160 tấn sản phẩm. Trong số này có gần 550ha sản xuất rau, quả được công nhận đạt tiêu chuẩn VietGAP và tương đương; 77ha đạt tiêu chuẩn hữu cơ; 46ha sản xuất trong nhà lưới, nhà màng; trên 3.000ha được liên kết, bao tiêu sản phẩm…

Để thúc đẩy sản xuất vụ đông, Nghệ An đã dành nhiều chính sách hỗ trợ, nổi bật là chính sách hỗ trợ sản xuất ngô, rau màu trên đất lúa và sản xuất khoai tây liên kết bao tiêu sản phẩm áp dụng trong vụ đông 2023 với tổng kinh phí trên 3 tỷ đồng; chính sách hỗ trợ giống để khôi phục sản xuất đối với vùng bị thiệt hại do mưa bão với kinh phí đề nghị hơn 3,7 tỷ đồng...

Các huyện, thành, thị có diện tích bị thiệt hại do các đợt mưa bão cũng chủ động trích ngân sách 10% để hỗ trợ, giảm áp lực cho người dân, qua đó có cơ hội sớm đẩy nhanh quá trình tái sản xuất. Ngoài ra, 5 huyện gồm Yên Thành, Quỳnh Lưu, Hưng Nguyên, Tân Kỳ, Con Cuông cũng trích thêm một phần ngân sách để khuyến khích, thúc đẩy sản xuất vụ đông. Năm 2024, Nghệ An phấn đấu gieo trồng 34.690ha cây vụ đông các loại.