Hệ thống phòng không Vòm Sắt của Israel (trái), MIM-104 Patriot (giữa) và hệ thống tên lửa chống đạn đạo Arrow 3 (phải) trong cuộc tập trận Juniper Cobra giữa Mỹ - Israel tại Căn cứ Không quân Hatzor ở miền trung Israel, hồi tháng 2/2016. Ảnh: Getty.
Sau khi Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF) loại biên các hệ thống Patriot do Mỹ cung cấp vào tháng 4/2024, Kiev đã ngỏ ý xin lại. Moscow đã cảnh báo Israel về những hậu quả tiềm tàng vào thời điểm đó, và cho rằng ý tưởng này dường như không đi đến đâu.
Trong những ngày gần đây, trang tin Axios đưa tin, một số máy bay vận tải C-17 của Không quân Mỹ đã vận chuyển tên lửa từ một căn cứ không quân ở miền nam Israel đến thành phố Rzeszow của Ba Lan, trung tâm hậu cần của NATO, để viện trợ cho Ukraine.
Tel Aviv đã thông báo cho Moscow về động thái này và nói, họ "chỉ trả lại hệ thống Patriot cho Mỹ" thay vì cung cấp vũ khí cho Ukraine, Axios đưa tin, trích dẫn một quan chức cấp cao giấu tên của Israel. Quan chức này cũng tuyên bố, điều này tương tự như việc Mỹ chuyển đạn pháo từ "kho dự trữ khẩn cấp" ở Israel sang Ukraine 2 năm trước.
Cả Lầu Năm Góc và Bộ Tư lệnh châu Âu của Mỹ đều từ chối bình luận cho Axios về vấn đề này. Nga vẫn chưa chính thức lên tiếng sau vụ việc.
Theo Axios, Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu đã từ chối nhận các cuộc gọi từ ông Zelensky "trong nhiều tuần". Tình hình thay đổi vào cuối tháng 9/2024, khi ông Netanyahu cần sự cho phép của ông Zelensky để những người hành hương Hasidic đến thăm Uman, một thị trấn phía nam Kiev, nơi người sáng lập phong trào của họ, Reb Nachman của Bratslav, được chôn cất. Ông Zelensky không đồng ý điều này cho đến khi ông Netanyahu chấp thuận việc chuyển giao tên lửa Patriot, một quan chức Ukraine nói với Axios.
Một phát ngôn viên của ông Netanyahu thừa nhận với Axios, một hệ thống Patriot đã được "trả lại cho Mỹ", nói thêm rằng "chúng tôi không biết liệu nó có được chuyển đến Ukraine hay không". Người phát ngôn cũng phủ nhận bất kỳ mối liên hệ nào giữa việc chuyển giao hệ thống Patriot và cuộc hành hương đến Uman.
Việc chuyển giao tên lửa là đóng góp "đáng kể nhất" của Israel cho Kiev kể từ khi xung đột Nga - Ukraine leo thang vào tháng 2/2022. Tel Aviv từ lâu đã khẳng định chỉ cung cấp viện trợ nhân đạo cho Kiev, vì lo ngại Moscow trả đũa ở Syria, hoặc thông qua việc cung cấp vũ khí hiện đại cho Iran.
Đặc phái viên của Nga tại Liên hợp quốc, Vassily Nebenzia, hồi tháng 7/2024 cảnh báo Israel, việc cung cấp vũ khí cho Kiev sẽ "có những hậu quả chính trị nhất định", lưu ý rằng bất kỳ vũ khí nào được gửi đến Ukraine "cuối cùng sẽ bị phá hủy".
Moscow đã giảm sự hiện diện quân sự của mình ở Syria sau khi chính phủ của Tổng thống Bashar Assad ở Damascus sụp đổ trong một cuộc tấn công của các chiến binh Hayat Tahrir al-Sham hồi cuối năm 2024. Israel đã tranh thủ những biến động ở Syria để phá hủy phần lớn cơ sở hạ tầng quân sự của nước này và kiểm soát thêm lãnh thổ ở Cao nguyên Golan. Đầu tháng này, Nga đã ký kết một thỏa thuận "đối tác chiến lược" với Iran.
