Viêm phổi là viêm các phế nang trong phổi do một tổn thương nào đó gây nên. Hai phế nang chứa nhiều dịch nhầy hoặc mủ, xuất tiết dịch đường hô hấp trên gây ho đờm, sốt ớn lạnh, khó thở. Bệnh hay gặp nhất là nhiễm trùng bởi vi khuẩn, virus, vi nấm. Viêm phổi có thể ở một vùng hoặc ở một vài vùng (viêm phổi thuỳ hoặc “đa thùy”) hoặc toàn bộ phổi.
Lựa chọn những loại thực phẩm phù hợp, giàu dinh dưỡng có thể giúp người bệnh tăng cường sức đề kháng tổng thể, hỗ trợ quá trình điều trị bệnh. Ngược lại, nếu không chú ý đến việc bị viêm phổi nên ăn gì, kiêng gì thì người bệnh dễ chọn sai thực phẩm, làm tăng tình trạng viêm và stress oxy hóa, gây hại cho chức năng phổi. Hậu quả khiến quá trình hồi phục diễn ra lâu hơn, thậm chí bệnh trở nên nghiêm trọng, khó điều trị hơn.
Viêm phổi là viêm các phế nang trong phổi do một tổn thương nào đó gây nên. Ảnh: Minh họa.
Một nghiên cứu cho thấy, những người có chế độ dinh dưỡng khoa học có nguy cơ mắc bệnh viêm phổi thấp hơn từ 6 - 11% so với những người khác. Và nếu đang mắc bệnh viêm phổi, một chế độ ăn uống phù hợp sẽ giúp nâng cao hiệu quả điều trị bệnh.
Người viêm phổi nên ăn gì?
1. Rau xanh và hoa quả
Rau xanh và hoa quả là những nguồn dinh dưỡng quan trọng trong chế độ ăn của người bệnh viêm phổi. Đây là những loại thực phẩm giàu chất chống oxy hóa và các vitamin, đặc biệt là vitamin C. Đây là những dưỡng chất có vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ hệ miễn dịch, giúp cơ thể chống lại các tác nhân gây viêm và bảo vệ màng phổi.
Vai trò của vitamin C không chỉ giúp người bệnh hồi phục nhanh mà còn hạn chế nguy cơ tái phát bệnh viêm phổi. Các loại rau xanh như cải xoăn, rau chân vịt, cải bó xôi, cải bắp… và các loại hoa quả như cam, chanh, dâu tây, kiwi… đều là những nguồn dồi dào vitamin C.
2. Ngũ cốc nguyên hạt
Bệnh viêm phổi là làm cho nguồn năng lượng của người bệnh dễ bị suy giảm, cạn kiệt. Các triệu chứng như cảm lạnh, sốt, đau ngực và các vấn đề về hô hấp,… cũng khiến người bệnh dễ mệt mỏi hơn.
Trong giai đoạn bị viêm phổi, người bệnh nên ăn các loại ngũ cốc nguyên hạt như hạt diêm mạch, gạo lứt, yến mạch, lúa mạch,… để có thể bổ sung carbohydrate, lấy lại năng lượng nhanh chóng.
3. Thực phẩm giàu protein
Chế độ ăn giàu protein được khuyến nghị cho những người bị viêm phổi. Các loại hạt, đậu, thịt trắng và những loại thực phẩm giàu protein có đặc tính chống viêm, đồng thời giúp hỗ trợ khả năng chữa lành, tái tạo mô của cơ thể.
4. Uống nhiều nước, sử dụng các loại đồ uống như sinh tố
Người bị bệnh viêm phổi nên ăn gì, uống gì? Khi mắc bệnh viêm phổi, người bệnh nên uống nhiều nước để tránh tình trạng mất nước khiến cơ thể mệt mỏi. Ngoài ra, nước cũng giúp làm loãng đờm để người bệnh cảm thấy dễ chịu hơn. (2)
Ngoài nước lọc thì người bệnh cũng có thể bổ sung thêm các loại sinh tố hay nước ép để cung cấp thêm vitamin và khoáng chất giúp tăng sức đề kháng cho cơ thể. Lưu ý, không nên dùng thêm đá lạnh vì có thể không tốt cho hệ hô hấp.
5. Thực phẩm giàu omega-3
Axit béo omega-3 được biết đến với tác dụng giảm viêm trong nhiều bệnh lý khác nhau. Bổ sung omega-3 làm giảm phản ứng viêm đối với người bệnh viêm phổi do phế cầu khuẩn. Do đó, người bệnh viêm phổi nên ăn thực phẩm có omega-3, chẳng hạn như cá hồi, hạt óc chó, hạt lanh, dầu cải,…
6. Gừng
Một nghiên cứu về công dụng của gừng đã chỉ ra rằng, chiết xuất gừng làm giảm tình trạng viêm phổi bệnh viện đối với bệnh nhân mắc hội chứng suy hô hấp cấp ở người lớn. Đặc tính chống viêm tự nhiên của gừng có thể giúp người bệnh viêm phổi cải thiện các triệu chứng và tăng tốc độ hồi phục. (3)
7. Mật ong
Từ xưa, mật ong đã được biết đến với đặc tính kháng khuẩn cũng như khả năng hỗ trợ chữa lành vết thương. Khi bị viêm phổi nên ăn gì có mật ong bởi thực phẩm này có chứa hoạt tính kháng khuẩn, chống viêm, ngăn chặn quá trình viêm phổi làm tổn thương nghiêm trọng các mô phổi, giúp người bệnh cải thiện các triệu chứng bệnh hiệu quả.
8. Nghệ
Curcumin – một thành phần quan trọng trong nghệ – có khả năng làm giảm tổn thương phổi do viêm phổi, thông qua việc cải thiện phản ứng miễn dịch quá mức và ức chế phản ứng viêm. Nghệ còn có công dụng hỗ trợ giảm đau ngực, một trong những triệu chứng ban đầu của bệnh viêm phổi. (4)
Bên cạnh đó, nghệ cũng hoạt động như một chất làm loãng chất nhầy, giúp loại bỏ chất nhầy từ các ống phế quản gây ra các vấn đề về hô hấp. Như vậy, người bệnh khi bị viêm phổi nên ăn gì có thành phần chứa bột nghệ hoặc nghệ tươi.
9. Tỏi
Tỏi có khả năng khử trùng, kháng khuẩn và chống nấm; giúp cơ thể chống lại hoặc tiêu diệt vi-rút và các vi sinh vật khác bằng cách tăng cường hệ thống miễn dịch của cơ thể.
Bên cạnh đó, người bị viêm phổi nên ăn gì có tỏi bởi cũng như gừng, tỏi cũng có đặc tính chống viêm tự nhiên có thể giúp giảm chất nhầy trong phổi.
10. Trà xanh
Trà xanh được xem như một liều thuốc tự nhiên đối với người bệnh viêm phổi. Thành phần của trà xanh có chứa chất chống oxy hóa, ngăn ngừa phản ứng viêm, từ đó hỗ trợ hồi phục bệnh nhanh hơn.
Người viêm phổi không nên ăn gì?
Những nguyên tắc ăn uống dưới đây sẽ giúp bạn tránh xa được viêm phổi và các bệnh nhiễm trùng khác:
Thịt đỏ
Thịt đỏ được cho là có thể gây viêm hoặc làm trầm trọng tình trạng viêm vốn có. Do đó, nếu bạn muốn cân bằng đạm cho khẩu phần ăn khi bị viêm đường hô hấp, hãy thay thế thịt bò bằng thịt gia cầm, các loại cá hoặc lựa chọn dùng nguồn đạm thực vật dồi dào từ các loại đậu, sữa chua ít béo.
Thực phẩm nhiều dầu mỡ
Tránh món ăn nhiều dầu mỡ như thức ăn chiên xào nướng hay những thực phẩm đã qua chế biến như thịt nguội, xúc xích, bánh ngọt, thức ăn và đồ uống nhiều đường,… Bởi vì chúng đều là những thực phẩm chứa nhiều chất béo không lành mạnh, thúc đẩy quá trình viêm tiến triển nặng hơn.
Chất kích thích
Kiêng rượu, bia và các chất kích thích trong quá trình điều trị viêm phổi. Bên cạnh ngưng hút thuốc lá cũng là cách giúp bảo vệ sức khỏe lá phổi cho bạn.
Một số nguyên tắc trong chế độ ăn uống cho người bị bệnh viêm phổi
Khi xây dựng chế độ ăn uống cho người bị bệnh viêm phổi, có một số lưu ý quan trọng để giúp tăng hiệu quả điều trị và giảm thiểu triệu chứng, bao gồm:
- Nên chia các bữa ăn nhỏ để duy trì mức độ năng lượng ổn định trong cơ thể. Việc chia nhỏ các bữa ăn cũng giúp người bệnh dễ ăn hơn, tránh tình trạng bỏ bữa và gây thiếu chất dinh dưỡng.
- Khi lên thực đơn dinh dưỡng cho người bệnh viêm phổi, cần tìm hiểu xem viêm phổi nên ăn gì, kiêng gì để ưu tiên lựa chọn những loại thực phẩm tốt cho người bệnh.
- Người bệnh viêm phổi cũng cần ăn đầy đủ các nhóm chất dinh dưỡng để đáp ứng các nhu cầu về năng lượng và dinh dưỡng của cơ thể, giúp đẩy nhanh tiến độ phục hồi sau bệnh.
- Nếu không chắc chắn người bệnh viêm phổi nên ăn gì tốt, nên tham khảo ý kiến của bác sĩ chuyên khoa hoặc bác sĩ dinh dưỡng để được tư vấn thực đơn ăn uống phù hợp nhất.
