Sáng tạo độc đáo
Tháng 7/1954, Hiệp định Giơ-ne-vơ ký kết, vĩ tuyến 17 - sông Bến Hải được chọn làm giới tuyến quân sự tạm thời giữa hai miền Bắc - Nam để hai năm sau tiến hành Tổng tuyển cử, thống nhất Việt Nam. Nhưng quân đội Mỹ và chính quyền miền Nam cũ đã đơn phương xé bỏ Hiệp định với dã tâm xâm lược lâu dài nước ta. Từ đây, vĩ tuyến 17, với con sông Bến Hải thuộc tỉnh Quảng Trị đã trở thành ranh giới phân chia Bắc-Nam, gây nên nỗi đau chia cắt, nhức nhối cho dân tộc ta.
 |
| Anh hùng Lao động Đinh Như Gia chụp ảnh lưu niệm với Bác Hồ và các chiến sĩ tại Đại hội Liên hoan Anh hùng Chiến sỹ thi đua toàn quốc lần thứ 4 |
Riêng với ông Đinh Như Gia mặc dù ngày đó tuổi chưa đủ vào quân đội nhưng ông vẫn xung phong vào lực lượng dân quân, du kích để rồi bằng sự gan dạ mưu trí của mình không lâu sau ông được giữ chức Trung đội trưởng Dân quân du kích xã Vĩnh Nam kiêm Đội trưởng Đội sản xuất số 5, Hợp tác xã sản xuất Nam Hồ. Không khuất phục trước bom đạn của chiến tranh, người dân Vĩnh Linh vừa ra đồng sản xuất vừa mang súng trên vai để chiến đấu ngoan cường chống lại những trận pháo kích bằng máy bay của quân đội Mỹ và chính quyền miền Nam cũ. Con cái của họ mới sinh ra đều gửi lại cho các nhà trẻ ở địa đạo Vịnh Mốc trông coi.
Người dân Vĩnh Linh đào địa đạo Vịnh Mốc để sống và chiến đấu. Riêng đối với trẻ em mới sinh thì không thể sống khỏe suốt ngày dưới địa đạo nên mỗi khi không có máy bay ném bom thì phải đưa các cháu lên mặt đất để trông giữ. Một điều làm ông Gia day dứt nhất là tất cả các nhà giữ trẻ đều trở thành mục tiêu ném bóm đầu tiên của mỗi chuyến máy bay oanh kích. Song chỉ có một vài người trông giữ hàng trăm trẻ thì làm sao kịp chuyển các cháu xuống địa đạo để tránh bom nên nhiều lần bom đạn của quân đội Mỹ đã giết chết không biết bao nhiêu trẻ em vô tội.
Không thể để những con em sơ sinh của bà con mình chết dưới bom đạn của quân đội Mỹ và phải quyết tâm nuôi dưỡng, bảo vệ các cháu một cách an toàn nhất để ba mẹ các cháu còn yên tâm sản xuất, chiến đấu ngoài mặt trận. Ông Đinh Như Gia đã kỳ công sáng tạo ra hệ thống trục nôi quay tự động trong đường hầm nhằm tránh thương vong cho trẻ em một cách hữu hiệu nhất. Mỗi khi máy bay quân đội Mỹ ào đến ném bom, tiếng báo hiệu reo lên, người giữ trẻ chỉ cần kéo ròng rọc là cả hệ thống hàng trăm chiếc nôi đang có trẻ em tự động chạy xuống đường hầm địa đạo Vịnh Mốc tránh đạn. Nhờ sáng kiến độc đáo này mà trẻ em Vĩnh Linh được bảo vệ một cách an toàn nhất để bố mẹ các em yên tâm ra đồng vừa đi cấy cày, vừa bắn may bay.
Việc làm ý nghĩa của ông Đinh Như Gia đã nhanh chóng được báo cáo lên Bộ Quốc phòng, Bộ Nông nghiệp và Bác Hồ. Tại Thủ đô Hà Nội, ngày 1/1/1967, ông Đinh Như Gia vinh dự được Bác Hồ quyết định phong tặng danh hiệu cao quý Anh hùng Lao động. Đến năm 1968, ông giữ chức vụ Uỷ viên Uỷ ban Hành chính Khu vực Vĩnh Linh kiêm Phó Bí thư Đảng uỷ, Chủ tịch xã Vĩnh Nam. Trong thời gian này, với những cống hiến của mình ông đã được Bác Hồ tặng Huân chương Lao động hạng Nhất và huy hiệu của Bác Hồ…
5 lần được gặp Bác Hồ
Trong cuộc đời hoạt động cách mạng không phải ai cũng vinh dự được như ông. 5 lần ông được gặp Bác Hồ là những khoảnh khắc quý báu và có ý nghĩa nhất. Lần đầu tiên ông Đinh Như Gia được gặp Bác là vào ngày 4/9/1957 nhân dịp từ Đặc khu Vĩnh Linh ra duyệt binh chào mừng lễ Quốc khánh 2/9 tại Hà Nội. Sau lễ, Bác Hồ đã đến thăm bộ đội và dân quân du kích của các địa phương về tham gia duyệt binh. Bác hỏi thăm đại diện của Đặc khu Vĩnh Linh và đời sống của bà con vùng đất thép Anh hùng. Ông Đinh Như Gia vinh dự được tiếp kiến Bác, kể cho Bác nghe tình hình sống và chiến đấu của người dân Vĩnh Linh. Bác giành nhiều tình cả cho người dân Vĩnh Linh. Bác nhờ ông Gia chuyển lời hỏi thăm chúc sức khỏe của Bác đến với bà con và Bác hứa nhất định sẽ sắp xếp vào thăm nhân dân Vĩnh Linh Anh hùng.
 |
| Anh hùng Lao động Đinh Như Gia và người cháu nội của mình trân quý từng kỷ vật được Bác Hồ phong tặng |
Tâm sự về 5 lần gặp Bác Hồ, ông chia sẻ lần gặp nào tôi cũng cảm động, tuy nhiên sâu sắc nhất là lần gặp năm 1968 khi tôi và các đội trưởng đội sản xuất xã hội chủ nghĩa khác vinh dự ra thăm và gặp Bác. Lúc này sức khỏe Bác đã dần yếu đi so với trước kia thế nhưng người vẫn nhận ra và gọi tên tôi. Bác nắm tay tôi đã dặn dò cháu về nói với bà con Vĩnh Linh khi nào máy bay ngừng ném bom thì mọi người tranh thủ lên hầm mà giữ sức khỏe. Cuộc chiến đấu của chúng ta còn kéo dài 5 năm, 10 năm hoặc lâu hơn nữa nhưng dù thế nào cũng sẽ thắng lợi. Cháu nhớ về nói với mọi người lời Bác dặn như vậy. Đang kể chuyện ông Đinh Như Gia xúc động rưng rưng.
Rồi lần cuối cùng ông Đinh Như Gia được nhìn thấy Bác đó là lần Bác mãi mãi đi xa nghìn thu, vĩnh biệt dân tộc Việt Nam. Từ tuyến lửa Vĩnh Linh, ông Đinh Như Gia là 1 trong 6 cán bộ của Đặc khu Vĩnh Linh vinh dự được ra Hà Nội cùng Ban tang lễ túc trực bên linh cữu của người trong những ngày đại tang của dân tộc.
Được ngắm nhìn Bác Hồ lần cuối cùng trong niềm xúc động vô biên như Anh hùng Lao động Đinh Như Gia thì không phải ai cũng vinh dự có được. Chức vụ cao nhất trước ngày Anh hùng Lao động Đinh Như Gia nghỉ hưu vào năm 2000 là Phó Chủ tịch Thường trực UBMTTQVM tỉnh Quảng Trị.
 |
| Anh hùng Lao động Đinh Như Gia hạnh phúc bên con cháu của mình |
