Dưới đây là những sự thật thú vị mà có thể bạn chưa biết về Tết Nguyên đán.
Tết Nguyên đán hay còn gọi là lễ hội mùa xuân
Ở Trung Quốc, bạn sẽ nghe nó được gọi là chunjie (春节), hoặc Lễ hội mùa xuân. Trời vẫn còn rất lạnh, trong không khí mùa đông, nhưng kỳ nghỉ đánh dấu sự kết thúc của những ngày lạnh giá nhất. Mọi người chào đón mùa xuân và những gì nó mang lại: trồng trọt và thu hoạch, khởi đầu mới.
Bạn cũng có thể gọi nó là Tết Nguyên đán, bởi vì các quốc gia như Bắc Triều Tiên, Hàn Quốc và Việt Nam cũng ăn mừng dịp lễ tết này. Và vì lễ hội mùa xuân diễn ra theo âm lịch.
Không có ngày định sẵn cho Tết Nguyên đán
Theo âm lịch, lễ hội mùa xuân là vào ngày 1 tháng Giêng và kéo dài đến ngày 15 (rằm). Không giống như các ngày lễ của phương Tây như Lễ Tạ ơn hoặc Giáng sinh , khi bạn cố gắng tính toán nó với lịch Mặt trời (Gregorian), Tết Nguyên Đán kéo dài từ ngày 21 tháng Giêng đến ngày 20 tháng 2. Năm 2021, nó xảy ra vào ngày 12 tháng Hai.
Lịch âm vẫn thực sự quan trọng ở Trung Quốc, mặc dù nó đã chính thức chuyển sang lịch Gregory như phần còn lại của thế giới. Tất cả các ngày lễ và ngày truyền thống như Đông chí đều được tính theo lịch âm. Có người còn tính ngày sinh, tuổi theo âm lịch nữa!
Là ngày cầu nguyện thần linh
Lễ hội mùa xuân ban đầu là một ngày lễ để cầu thần linh phù hộ mang lại một mùa màng bội thu. Bởi vì trong một xã hội nông nghiệp truyền thống như Trung Quốc, Việt Nam, mùa màng là tất cả. Mọi người cũng cầu nguyện với tổ tiên, vì tổ tiên cũng được coi như các vị thần.
Và chống lại quái vật
Nhưng những câu chuyện thần thoại thú vị hơn nhiều. Theo một truyền thuyết, có một con quái vật tên là Nian (年), sẽ đến vào mỗi đêm giao thừa. Hầu hết mọi người sẽ trốn trong nhà của họ. Nhưng một cậu bé đã đủ dũng cảm để chống lại con quái vật bằng cách sử dụng pháo. Ngày hôm sau, mọi người ăn mừng sự sống sót của họ bằng cách đốt nhiều pháo hơn. Và thông lệ đó đã trở thành một phần quan trọng của Lễ hội mùa xuân.
Nhiều pháo hoa được bắn nhất trên thế giới vào đêm giao thừa...
Như trong thần thoại về Nian, pháo được cho là giúp xua đuổi quái vật và những điều xui xẻo. Vì vậy, mọi người thức đêm giao thừa và đốt pháo lúc nửa đêm. Vào buổi sáng, pháo lại được dùng để chào đón năm mới và những điều may mắn.
Cũng trong đêm đó, các gia đình cũng đốt tiền vàng mã để tưởng nhớ những người thân đã khuất. Tương tự như ngày lễ Chuseok của Hàn Quốc hay truyền thống Ngày Người chết của người Mexico , họ tin rằng những lễ vật sẽ mang lại tài lộc và may mắn cho tổ tiên ở thế giới bên kia.
... Nhưng đôi khi đó là điều bất hợp pháp
Vì lý do an toàn và lo ngại ô nhiễm không khí, nhiều thành phố của Trung Quốc đã cấm bắn pháo hoa. Hơn 500 thành phố cũng có những hạn chế.
Nhưng... nhiều người không quan tâm và họ vẫn làm vậy. Bắc Kinh đã cấm bắn pháo hoa trong 13 năm. Lệnh cấm đã được dỡ bỏ vào năm 2006 vì công chúng phản đối.
Đây là kỳ nghỉ dài nhất của Trung Quốc
Lễ hội mùa xuân về mặt lý thuyết là 15 ngày. Nhưng lễ kỷ niệm bắt đầu vào đêm giao thừa (kéo dài 16 ngày). Bạn cũng có thể nói rằng mùa lễ bắt đầu vào tháng 12 (âm lịch) với Lễ hội Laba (腊八 节/ là bā jié). Lễ hội kéo dài tới 40 ngày!
Trong kỳ nghỉ lễ, người Trung Quốc chi tiêu cho mua sắm và ăn uống cao gấp đôi so với người Mỹ chi tiêu cho Lễ Tạ ơn.
Theo truyền thống, bạn phải dành thời gian cho gia đình và chỉ có thể đi chơi sau ngày thứ 5. Đó là một ngày lễ quốc gia. Phần lớn các cửa hàng cũng đóng cửa.
Vì vậy, trong tháng trước, mọi người sẽ mua các sản phẩm của năm mới. Người Trung Quốc tích trữ đồ nấu ăn, đồ ăn nhẹ , quà tặng , quần áo mới và nhiều thứ khác.
Lễ hội mùa xuân tạo cuộc di cư lớn nhất của con người trên thế giới
Phần quan trọng nhất của Tết Nguyên đán là đoàn tụ gia đình. Mọi người nên trở về nhà để ăn mừng giao thừa.
Nhưng ở Trung Quốc hiện đại hiện nay, hầu hết cha mẹ già sống ở các ngôi làng nông thôn trong khi con cái của họ làm việc ở thành phố. Cuộc di cư trở về nhà và đi nghỉ được gọi là chunyun (春运), hay Xuân vận - Cuộc di cư mùa xuân.
Ngay cả vào những ngày bình thường, tàu điện ngầm đến nơi làm việc cũng chật cứng v ì mọi người chỉ vừa đủ ngồi xổm qua cửa. Bạn có thể tưởng tượng cường độ của Xuân vận.
Ngoài ra, do có thể mua vé tàu sớm nhất là trước 60 ngày, nó dẫn đến một làn sóng điên cuồng tranh giành vé theo đúng nghĩa đen. Năm 2015, thống kê cho thấy mỗi giây có khoảng 1.000 vé được bán ra.
Độc thân thuê người yêu về ra mắt
Bạn biết những người họ hàng tò mò trong Lễ Tạ ơn? Nó thậm chí còn tồi tệ hơn ở Trung Quốc. Đặc biệt kể từ khi có con và truyền thừa là một trong những phần quan trọng nhất trong văn hóa Trung Quốc.
Một số người độc thân tuyệt vọng tìm đến cách thuê người yêu để đưa về ra mắt. Những người không thể (hoặc không muốn) về nhà có thể tự cho thuê.
Không được phép tắm vòi hoa sen, quét hoặc vứt rác!
Không được phép tắm vào ngày đầu năm mới. Không được phép quét dọn và vứt rác trước ngày mùng 5. Điều này là để đảm bảo bạn không rửa sạch những điều may mắn!
Mặt khác, có một ngày trước lễ hội mùa xuân dành riêng cho việc dọn dẹp. Ngày này là để quét sạch những điều không may mắn và nhường chỗ cho những điều tốt đẹp.
Còn điều gì kiêng kỵ trong Tết Nguyên đán?
- Cắt tóc (trước ngày 2 tháng 2)
- Sử dụng kéo, dao và những thứ sắc nhọn khác
- Tranh luận, chửi thề
- Nói những từ không may mắn (chẳng hạn như “cái chết” và “bệnh tật”)
- Đập phá đồ đạc
Trẻ em được lì xì
Ở các nền văn hóa khác, trẻ em được nhận quà vào các ngày lễ. Quà tặng cũng được trao đổi trong lễ hội mùa xuân. Trẻ em Trung Quốc cũng nhận được một thứ khác - phong bì đỏ .
Tùy thuộc vào gia đình, trẻ em có thể nhận được 1000 nhân dân tệ (khoảng 150 đô la) cho mỗi phong bao.
Số tiền lì xì này được cho là sẽ giúp chuyển vận may từ người lớn tuổi sang cho trẻ nhỏ. Lì xì cũng có thể được trao giữa sếp và nhân viên, đồng nghiệp và bạn bè.
Với sự phát triển của công nghệ, phong bao đỏ kỹ thuật số đang trở thành xu hướng thời thượng hiện nay. Mọi người thích gửi lì xì vào các cuộc trò chuyện nhóm và xem những người khác chiến đấu vì tiền. Đây được gọi là “chộp phong bao đỏ”.
Loại rượu dành riêng cho lễ hội mùa xuân
Người Trung Quốc rất thích uống rượu. Có một câu nói rằng không thể xã giao mà không có rượu. Điều này có nghĩa là bạn cần phải có rượu cho mỗi buổi lễ, lễ hội hoặc bữa tối quan trọng.
Có rượu cho tiệc đính hôn, tiệc cưới, sinh nhật ... và tất nhiên là cả rượu dành cho lễ hội mùa xuân. Với một nền văn hóa rượu phong phú như vậy, không có gì ngạc nhiên khi có một loạt các trò chơi uống rượu. Tuy nhiên, nó không phải tất cả đều vui và là trò chơi.
Khi dùng bữa với người lớn tuổi hơn, cũng như trong bữa tối của năm mới, bạn cần tuân thủ các quy tắc nghi thức nghiêm ngặt, bao gồm thứ tự nâng ly, chỗ ngồi, cách cầm ly rượu, v.v.
Người Trung Quốc trang trí mọi thứ màu đỏ cho Tết Nguyên đán
Mọi gia đình đều sẽ trang trí nhà bằng màu dỏ. Bạn có nhớ câu chuyện về quái vật Nian vừa nói ở trên? Pháo không phải là thứ duy nhất khiến con quái vật sợ hãi. Màu đỏ cũng là một vũ khí vô giá, và được sử dụng trong hầu hết các đồ trang trí Tết của Trung Quốc .
Màu đỏ là màu yêu thích của Trung Quốc và nó khá rõ ràng trong Tết Nguyên đán.
Người Trung Quốc sẽ treo đèn lồng đỏ và dây ớt (thật hoặc giả), dán giấy đỏ lên cửa ra vào và cửa sổ, v.v.
Quần áo mới cũng được cho là sẽ mang lại may mắn và bắt đầu lại mới mẻ. Mọi người cũng sẽ thêm quần áo đỏ mới vào tủ quần áo Lễ hội mùa xuân của họ.
Mỗi con giáp đại diện cho một năm
Tử vi phương Tây bao gồm 12 cung hoàng đạo, mỗi tháng một cung. Trung Quốc cũng có 12 cung hoàng đạo ứng với 12 con vật, nhưng mỗi con vật là con giáp đại diện của cả năm.
Thứ tự các con giáp là: Chuột, Trâu, Hổ, Thỏ (Mèo), Rồng, Rắn, Ngựa, Dê, Khỉ, Gà, Chó và Lợn
Năm 2021 là năm Tân Sửu. Một số loài động vật (chẳng hạn như Chuột, Rắn, Chó và Lợn) thường không được yêu thích trong văn hóa Trung Quốc. Nhưng là một cung hoàng đạo, những đặc điểm tích cực của chúng được ban tặng cho những người sinh năm đó.
Các con giáo đóng một vai trò lớn hơn nhiều so với trong các nền văn hóa phương Tây. Con giáp của bạn có thể quyết định sự nghiệp, sức khỏe và sự thành công trong mối quan hệ của bạn.
Năm tuổi sẽ không may mắn
Năm tuổi của bạn (本命 年/ běn mìng nián) là năm con vật thuộc cung hoàng đạo của bạn. Và trong chu kỳ 12 năm, đó là năm không may mắn nhất đối với bạn.
Có nhiều cách giải thích cho điều này. Người Trung Quốc tin rằng trẻ em có thể dễ dàng bị ma quỷ bắt. Và năm tuổi của bạn là năm tái sinh của bạn.
Ngoài ra còn có một sinh vật thần thoại tên là Pi Xiu (貔貅) (tì hưu) mà bạn có thể đeo như một phụ kiện để cầu may.
Trong năm nay, vũ khí phòng thân của bạn là màu đỏ. Cũng giống như bạn có thể trang trí nhà bằng màu đỏ để bảo vệ và tài lộc, bạn cũng có thể mặc quần áo màu đỏ. Nhiều người sẽ mặc đồ lót màu đỏ mỗi ngày trong năm. Những người khác thêm vào áo sơ mi màu đỏ, quần, đồ trang sức...
Thêm 1 tuổi trong lễ hội mùa xuân
Ở Trung Quốc, bạn có tuổi dương và tuổi âm. Tuổi dương là điều mà chúng ta đều biết. Bạn thêm một tuổi vào ngày sinh nhật của bạn. Tuy nhiên, tuổi âm sẽ tăng theo Lễ hội mùa xuân.
Lời chúc mừng năm mới trong tiếng Trung Quốc là "xin nian kuai le"
Cụm từ này có nghĩa đen là “Chúc mừng năm mới”. Nhưng ở Hồng Kông và các vùng nói tiếng Quảng Đông khác, người ta thường nói “cồng chiêng hei fat choy”. Trong tiếng Quan Thoại, đó là “chiêng xi fa cai” (恭喜 发财). Nó có nghĩa là "chúc mừng vận may."
Một số lời chúc phúc khác là về:
- Thu hoạch dồi dào
- Giàu có và tài sản
- Sức khỏe và tuổi thọ
- Lắm con và nhiều cháu
Thức ăn, tiền bạc và sức khỏe là những thứ mà ai cũng muốn. Việc truyền lại chúng là điều tối quan trọng. Đó là một trong những lý do tại sao Trung Quốc có dân số lớn như vậy.
Năm mới của Trung Quốc kết thúc với Lễ hội đèn lồng
Rằm đầu tiên của năm (âm lịch) là Lễ hội Yuanxiao (元宵节/ yuán xiāo jié) hay Lễ hội đèn lồng (灯节/ dēng jié). Dù gia đình vẫn quan trọng nhưng đó vẫn là một đêm tiệc tùng và tự do.
Vào thời cổ đại, con gái không được phép ra ngoài một mình. Nhưng vào đêm này, họ có thể đi dạo phố, ngắm trăng và ngắm nhìn những chiếc đèn lồng xinh đẹp. Bởi vì điều này, nó còn được gọi là Ngày lễ tình nhân ở Trung Quốc.
Tết Nguyên đán được tổ chức trên khắp thế giới
Cứ 5 người trên thế giới thì có một người là người Trung Quốc. Nhưng con số đó không bao gồm hàng triệu Hoa kiều và người gốc Hoa. Đó là chưa kể tới người Việt Nam, Hàn Quốc, Bắc Triều Tiên.
Luân Đôn, Anh; San Francisco, Hoa Kỳ; Sydney, Úc; tất cả đều tuyên bố có lễ hội mùa xuân lớn nhất bên ngoài châu Á. Nếu bạn có một khu phố Tàu hay khu phố người Việt gần đó, bạn chắc chắn có thể cảm nhận được không khí Tết Nguyên đán diễn ra như thế nào.
