Đây là một thách thức lớn với cả ngành trồng trọt, vì muốn tăng thêm 1,5 tỷ USD giá trị XK, tăng trưởng XK của năm 2019 phải vượt qua mức tăng trưởng ấn tượng của năm 2018.
 |
| Thạc sỹ Lê Thanh Tùng |
Nam Bộ là nơi sản xuất và XK chính các sản phẩm trồng trọt chủ lực nhất. Trong cơ cấu cây trồng chủ lực ở Nam Bộ, chia ra 3 nhóm chính là cây hàng năm, cây ăn quả và cây công nghiệp.
Ở nhóm cây hàng năm, 2 sản phẩm XK chủ lực là lúa gạo và sắn. Sản xuất lúa gạo ở Nam Bộ không còn khả năng mở rộng diện tích và năng suất rất khó vượt năm 2018. Vì vậy, để tăng thêm được sản lượng, trước hết phải quyết liệt bảo vệ vụ Đông Xuân ở ĐBSCL trước những nguy cơ hạn mặn đe dọa vào cuối vụ. Tiếp đó là tổ chức sản xuất có hiệu quả vụ Hè Thu và mở rộng sản xuất vụ Thu Đông. Nếu làm tốt được những việc trên, sản lượng lúa ở Nam Bộ trong năm nay sẽ tăng thêm được 300-500 ngàn tấn, qua đó có thêm một lượng gạo không nhỏ dành cho XK.
Với cây sắn, giá trị XK năm 2018 không cao chủ yếu là do sản lượng sắn giảm nhiều bởi ảnh hưởng từ dịch bệnh khảm lá sắn. Trong năm nay, nếu quyết liệt phòng trừ được bệnh khảm lá sắn, diện tích sắn sẽ có thể phục hồi, qua đó phục hồi được năng suất, sản lượng sắn. Đây là yếu tố quan trọng để nâng giá trị XK sắn và sản phẩm từ sắn.
Trong nhóm cây ăn quả, một hạn chế lớn hiện nay là diện tích nhiều nhưng vùng nguyên liệu phục vụ XK lại rất ít. Các DN XK trái cây vẫn thường than phiền là khó tìm được nguyên liệu để đáp ứng các đơn hàng XK.
Vì vậy, để tăng mạnh được giá trị XK rau quả trong năm nay, các địa phương phải đẩy mạnh xây dựng các vùng nguyên liệu bằng cách xây dựng các HTX trái cây hay phối hợp với các DN, liên kết nông dân, tổ chức sản xuất theo các tiêu chuẩn ATTP.
Trong các loại trái cây XK của Nam Bộ, thanh long và xoài đã có sản lượng lớn, thị trường rộng. Bên cạnh đó, những trái cây khác như nhãn, chôm chôm, sầu riêng, chanh không hạt, bưởi da xanh... tuy lượng XK chưa lớn nhưng có thị trường rất tiềm năng. Do đó, cần đẩy mạnh việc xây dựng các vùng nguyên liệu đảm bảo các tiêu chuẩn ATTP không chỉ với thanh long, xoài mà cả với các loại trái cây khác có tiềm năng về sản lượng và thị trường XK.
 |
| Ảnh minh họa |
Ở nhóm cây công nghiệp, với cây cà phê, đến thời điểm này, đã có thể nhận định rằng sản lượng niên vụ 2018/2019 sẽ không thua kém niên vụ 2017/2018. Giá cà phê thấp chủ yếu do năm ngoái sản lượng cà phê tăng cao trên toàn cầu. Trong năm nay, có những kỳ vọng giá cà phê sẽ tăng lên. Bên cạnh đó, việc đẩy mạnh sản xuất cà phê theo các tiêu chuẩn ATTP, bền vững, cà phê chế biến... cũng sẽ góp phần không nhỏ làm tăng giá trị XK cà phê.
Với cây điều, tỷ lệ ra hoa trong mùa này đang tốt hơn so với mùa điều năm ngoái. Vì vậy, có thể kỳ vọng một mùa vụ tốt hơn về năng suất, sản lượng, chất lượng hạt điều. Qua đó, góp phần quan trọng vào việc làm gia tăng giá trị XK nhân điều trong năm 2019.
Cây hồ tiêu thì hiện đã khắc phục được một số dịch bệnh quan trọng, giúp cho việc giữ được năng suất và sản lượng. Về thị trường, vẫn còn những kỳ vọng tăng giá hạt tiêu XK trong năm nay. Với cây cao su, năng suất, sản lượng đều đã tương đối ổn định. Điều quan trọng là đầu tư nhiều hơn vào các sản phẩm giá trị gia tăng để tăng giá trị XK.
Bên cạnh 3 nhóm cây trồng chủ lực nói trên, có thể kỳ vọng vào việc đẩy mạnh sản xuất và XK nhóm cây hoa và nấm (gồm nấm ăn và nấm dược liệu). Đây là những sản phẩm trồng trọt có thế mạnh phát triển ở Nam Bộ và có nhiều triển vọng về mặt thị trường trong năm 2019 và những năm tới.
| Ngoài việc giữ vững năng suất, sản lượng, để gia tăng hiệu quả sản xuất cũng như giá trị XK đáp ứng chỉ tiêu 21 tỷ USD trong năm 2019, trên toàn vùng Nam Bộ, ở từng tiểu vùng, trong từng mùa vụ, trên từng loại cây trồng chủ lực, cần chú trọng đẩy mạnh thực hiện đồng bộ 2 yếu tố rất quan trọng là quy trình sản xuất đáp ứng các tiêu chuẩn VSATTP và tiếp cận thị trường. |
