Cá mú 10 tháng tuổi tại gia đình anh Trần Quang Phú. Ảnh: Trọng Hoàng.
Sở hữu 3 ao nuôi trên diện tích 13.000m2 nuôi tôm cá nước lợ từ năm 2010, anh Trấn Quang Phú ở ấp An Thạnh, xã An Ngãi, huyện Long Điền, tỉnh Bà Rịa Vũng Tàu có chút ít kinh nghiệm đối với nghề nuôi trồng thủy sản. Sau vài năm nuôi xen canh, nuôi ghép các đối tượng thủy sản có giá trị kinh tế trên thị trường nhưng hiệu quả không cao nên anh muốn tìm đối tượng nuôi mới.
Đầu năm 2016 khi phong trào nuôi cá mú trong ao phát triển mạnh ở một số đầm nuôi tại Khánh Hòa. Anh Phú đến tham quan và tìm hiểu quy trình nuôi, nguồn gốc con giống, cũng như các loại thức ăn và cách chăm sóc, rồi mạnh dạn đặt mua con giống về thả nuôi.
Thời gian đầu vì thiếu kinh nghiệm trong khâu chọn giống, khẩu phần ăn nên cá nuôi chậm lớn, tỷ lệ sống của cá nuôi không cao, chỉ đạt khoảng 30%. Anh Phú dành thời gian nghiên cứu về đặc điểm sinh trưởng, dinh dưỡng và phát triển của cá mú qua sách báo. Tích cực tham gia các lớp tập huấn chuyên đề về nuôi cá mú trong ao đất do Trung tâm Khuyến nông tỉnh tổ chức, dần dần anh cũng nắm được quy trình nuôi.
Anh Phú cho biết, cá mú có nhiều loại nhưng anh chỉ thả nuôi cá mú đen và cá mú lai. Hai loài này rất phù hợp với các ao đầm nước lợ, cá nuôi ít bị bệnh, thời gian sinh trưởng tương đối phù hợp với môi trường ao đất. Cá càng lớn tốc độ tăng trưởng càng nhanh. Ngoài ra con giống có thể chọn đặt mua ở các cơ sở sản xuất nhân tạo.
Anh Trấn Quang Phú ở ấp An Thạnh, xã An Ngãi, huyện Long Điền, tỉnh Bà Rịa Vũng Tàu. Ảnh: Trọng Hoàng.
Theo kinh nghiêm của anh Phú, con giống sau khi mua về được thả nuôi trong ao có diện tích nhỏ để dễ quản lý chăm sóc. Thức ăn giai đoạn này là cá tạp biển tươi, xay nhỏ, cho cá ăn theo đúng vị trí cố định, đặt sàng để kiểm tra lượng thức ăn hàng ngày. Định kỳ 15 ngày bổ sung các loại khoáng, VitaminC nhằm tăng sức đề kháng cho cá. Dùng các ống nhựa có đường kính 20 cm làm giá thể cho cá trú ẩn.
Sau 2 tháng, cá đạt trọng lượng từ 150 - 200g/con. Lúc này phân cỡ thả nuôi ra các ao lớn. Thức ăn cho cá nuôi trong các ao lớn là cá tạp tươi cắt khúc cho ăn theo khấu phần khoảng 3% trọng lượng cá trong ao. Nên thay nước thường xuyên để kích thích sự tăng trưởng cho cá nuôi.
Cũng theo anh Phú, để cá có tỷ lệ sống cao và phát triển tốt, trước khi thả cá ao nuôi phải cải tạo, đắp bờ, sên vét bùn đáy, bón vôi, phơi đáy rồi mới lây nước vào ao. Con giống chọn mua ở những cơ sở sản xuất có uy tinh tính trên thị trường. Mật độ nuôi thương phẩm tối đa là 1con/m2.
Sau 10 tháng cá có trọng lượng khoảng 1- 1,2kg/con. Hệ số chuyển đổi khoảng 6:1 (6 kg cá tap thu được 1kg cá thương phẩm). Với cách làm này, mỗi năm anh Phú thu hoạch khoảng 2,5 tấn cá thương phẩm trên 3 ao có diện tích mặt nước khoảng 5.000m2.
Nắm được quy trình, anh Phú mở rộng diện tích nuôi. Hiện anh Phú có khoảng 3 ha đất nuôi trồng thủy sản. Trong đó có 8 ao nuôi thương phẩm với 1,5ha diện tích mặt nước. Mỗi năm thả nuôi khoảng 15.000 con giống, cá có kích thước từ 8-10cm, chia làm ba đợt, tỷ lể sống khoảng 50%. Sản lượng cá thương phẩm thu được khoảng 7 tấn.
“Cá mú là loài có dinh dưỡng cao, lại được tiêu thụ mạnh tại các nhà hàng quán ăn trong tỉnh và vùng lân cận nên cá thương phẩm có kích thước từ 1-1,4 kg/con rất dễ tiêu thụ không phải lo về đầu ra. Với giá bán trung bình trong năm khoảng 200 ngàn đồng/kg, sau khi trừ chi phí tôi thu lãi khoảng 500 triệu đồng’. anh Phú cười chia sẻ.
Theo ông Võ Xuân Hậu, Trạm Khuyến nông Long Điền, hiện phong trào nuôi cá mú theo quy trình của anh Phú tại địa phương chưa nhiều. Ngoài mô hình nuôi cá mú bằng thức ăn công nghiệp do trung tâm Khuyến nông tỉnh triển khai còn có khoảng 3 hộ nuôi nhỏ lẻ, manh múm, tự phát.
"Mô hình nuôi cá mú hai giai đoạn như anh Phú là mô hình thủy sản hiệu quả. Địa phương sẽ tăng cường phối hợp với các ngành chức năng tổ chức đào tạo, tập huấn kỹ thuật, triển khai chuyển giao công nghệ tạo điều kiện để bà con tiếp cận, áp dụng nhân rộng nhằm tăng thu nhập trên đơn vị diên tích." ông Vũ Xuân Hậu cho biết.
