Liên Mạc là một xã thuần nông nằm ở phía Bắc của huyện Thanh Hà, có tổng diện tích sản xuất nông nghiệp là 470ha thì có đến 450ha trồng ổi. Mỗi năm cho thu hoạch trên 7.000 tấn ổi. Vì vậy đầu ra của quả ổi cũng nhiều lúc bấp bênh. Trong hoàn cảnh đó việc ra đời HTX đã phát huy hiệu quả của một mô hình kinh tế tập thể.
HTX Nông nghiệp sạch Nam Vũ thành lập vào tháng 7/2017 sản xuất và tiêu thụ ổi sạch theo chuỗi giá trị gồm 20 thành viên với diện tích 8ha ổi VietGAP. Tuy hoạt động chưa lâu nhưng sản phẩm của HTX đã tìm được chỗ đứng trên thị trường.
Chị Lương Thị Cúc, Giám đốc HTX cho biết: Các thành viên của HTX được hỗ trợ giá về vật tư nông nghiệp, về quy trình sản xuất sạch và sản phẩm được thu mua cao hơn giá thị trường.
Để chủ động trong khâu sản xuất cũng như tìm đầu ra, HTX đã ký hợp đồng với Công ty TNHH Đầu tư và Phát triển sản xuất nông nghiệp VinEco để cung ứng ổi sạch cho các siêu thị, cửa hàng của Tập đoàn Vingroup.
Để đưa được quả ổi vào siêu thị, HTX chịu sự giám sát chặt chẽ của công ty, từ khâu bón phân, phun thuốc BVTV, dọn vườn, sơ chế đến thu hoạch. Tất cả đều được ghi chép tỉ mỉ, đảm bảo thời gian cách ly trước khi xuất ra thị trường.
Các hộ tham gia HTX đều phải tuân thủ nghiêm ngặt các quy trình của đơn vị thu mua đưa ra. Gia đình nào đủ tiêu chuẩn mới được thu hoạch, nếu làm sai sẽ bị lập biên bản và công ty sẽ không thu mua lô ổi đó.
Chị Cúc cho biết thêm: Khi mới thành lập, HTX đã có nhiều hình thức để hỗ trợ các hộ tham gia. Do tuyệt đối không sử dụng thuốc diệt cỏ nên HTX đã tài trợ cho các hộ toàn bộ xốp để trải vườn tránh cỏ dại. Đồng thời trực tiếp đi chọn mua thuốc BVTV có nguồn gốc sinh học để cung ứng cho xã viên với giá gốc.
Là một xã viên của HTX, gia đình chị Ánh ở xóm 14 thôn Mạc Thủ 1 có 20 sào đất trồng ổi, trong đó có 8 sào trồng theo hướng VietGAP. Chị Ánh cho biết: “Tham gia HTX chúng tôi được hưởng rất nhiều quyền lợi, ngoài nhận được sự hỗ trợ, giúp đỡ trực tiếp từ vợ chồng chị Cúc, giá bán ổi cũng cao hơn so với thị trường từ 1.500 – 2.000 đồng/kg, nên mọi người đều rất phấn khởi. Tham gia sản xuất theo quy trình của HTX vừa không độc hại mà năng suất, chất lượng ổi lại tăng lên khoảng 1,5 tạ/sào”.
Chị Cúc tâm sự: “Có được thành quả như hôm nay, HTX đã nhiều đứng trên bờ vực giải thể do chưa có nhiều kinh nghiệm trong quản lý cũng như giám sát các thành viên, hàng bị siêu thị trả về, không xuất bán được vì một số hộ sử dụng thuốc BVTV ngoài danh mục cho phép và không đảm bảo thời gian cách ly, dẫn tới việc HTX bị phạt rất nặng do sản phẩm chưa đủ tiêu chuẩn.
Để động viên bà con và đặt chất lượng lên hàng đầu, nhiều khi HTX phải chấp nhận bù lỗ, thu mua sản phẩm với giá cao hơn thị trường từ 500 – 2.500 đồng/kg. Đổi lại xã viên phấn khởi, nghiêm chỉnh chấp hành các yêu cầu của đơn vị thu mua cũng như HTX đưa ra”.
Hiện HTX cung cấp vào siêu thị khoảng 100 tấn sản phẩm/năm. Sản phẩm ổi VietGAP của HTX là một trong những sản phẩm tiêu biểu của huyện Thanh Hà được chọn triển lãm tại các hội chợ trong và ngoài tỉnh và cả ở nước ngoài.
Để tăng thu nhập, các thành viên HTX đã tiến hành trồng sả dưới tán cây ổi. Khi xen canh với cây ổi, các thành viên có thể tận dụng công chăm sóc ổi để làm sạch đất cho sả. Cách làm này cũng giúp hạn chế mọc cỏ dại, nên việc sử dụng thuốc diệt cỏ cũng được loại bỏ. Đây cũng là yêu cầu bắt buộc để quả ổi của HTX có thể có mặt trên các quầy hàng nông sản sạch.
Bên cạnh đó, sả lại có thời gian sinh trưởng ngắn, chỉ 3 - 4 tháng cho một vụ thu hoạch. Hiện các thành viên bán sả với giá 6.000 - 8000 đồng/kg sả thương phẩm, mang về nguồn thu khoảng 30 triệu đồng/năm.
Đầu ra ổn định, được người tiêu dùng đón nhận đã cho thấy phát triển sản xuất gắn với bảo vệ môi trường là xu hướng tất yếu cần phải triển khai. Việc tổ chức liên kết sản xuất hoa quả sạch không chỉ nâng cao được nhận thức của người dân về ý thức bảo vệ môi trường cho cộng đồng và cho chính mình mà còn tránh được tình trạng được mùa, mất giá.
“Trong thời gian tới, HTX sẽ mở rộng diện tích sản xuất theo quy trình VietGAP thêm 5ha và tiếp tục xây dựng uy tín, mẫu mã, thương hiệu theo phương châm sản xuất sạch – an toàn – bền vững. Định hướng của HTX là sẽ sản xuất kết hợp phục vụ du lịch.
Ngày 26/5/2019, HTX đã đón lượt khách đầu tiên với 90 khách vào vườn tham quan và thưởng thức ổi. Du khách đều đánh giá vườn đẹp và có nhiều điểm hấp dẫn. Từ đó tới nay, chúng tôi đã đón được nhiều lượt khách hơn đến tham quan và trải nghiệm. Vui mừng hơn là đã có đoàn khách trở lại vườn lần thứ 2”, chị Cúc chia sẻ.