Tổng thư ký Liên Hợp quốc Antonio Guterres, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdoğan và Bộ trưởng Quốc phòng Nga Sergei Shoigu và người đồng cấp Thổ Nhĩ Kỳ Hulusi Akar tham dự lễ ký kết tại Istanbul ngày 22 tháng 7 năm 2022. Ảnh: Reuters
Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov cho biết, Moscow vừa ký một biên bản ghi nhớ với Liên Hợp quốc sẽ giúp rút bỏ các hạn chế đối với hoạt động xuất khẩu nông sản của Nga.
Theo đó, thỏa thuận giữa Nga và Liên Hợp quốc được đưa ra ngay sau lễ ký kết bản thỏa thuận tay đôi giữa Moscow và Kyiv, cho phép Ukraine tiếp tục xuất khẩu ngũ cốc từ các cảng ở khu vực Biển Đen.
Ông Lavrov cho biết, thỏa thuận về xuất khẩu các sản phẩm phân bón, và nông sản Nga đã được Phó Thủ tướng thứ nhất của Nga Andrey Belousov và Tổng thư ký Liên Hợp quốc Antonio Guterres ký kết.
Ngoại trưởng Nga cho biết, bản ghi nhớ này nhằm đảm bảo "các chuyến hàng thực phẩm và phân bón của Nga, bao gồm cả nguyên liệu thô để sản xuất thành phẩm ra thị trường quốc tế" một cách minh bạch và không bị cản trở.
Theo người đứng đầu Bộ Ngoại giao Nga: "Điều đặc biệt là sự kiện này đã loại bỏ những trở ngại mà Mỹ và EU đã tạo ra trong lĩnh vực tài chính, bảo hiểm và hậu cần và miễn trừ các sản phẩm cụ thể này khỏi các biện pháp hạn chế áp đặt đối với Nga".
Bộ trưởng Quốc phòng Nga Sergei Shoigu hôm qua cũng thông báo rằng Nga đã ký hai thỏa thuận, có mối liên hệ với nhau và bản ghi nhớ sẽ dọn đường cho việc nối lại xuất khẩu các sản phẩm nông nghiệp của Nga.
Ông Shoigu cũng cho biết, việc ký kết thỏa thuận về xuất khẩu ngũ cốc của Ukraine đã được thực hiện thông qua nước trung gian hòa giải Thổ Nhĩ Kỳ và Liên Hợp quốc, mở ra hy vọng sẽ giúp đảm bảo an ninh lương thực toàn cầu.
Ukraine là một trong những nước xuất khẩu ngũ cốc hàng đầu thế giới, đặc biệt là các mặt hàng lúa mì và ngô. Quốc gia Đông Âu đã không thể xuất khẩu một lượng lớn hoa màu đã thu hoạch do phần lớn là do Nga phong tỏa các cảng ở Biển Đen, kể twf khi nổ ra xung đột hồi cuối tháng Hai. Sự tắc nghẽn này đã ảnh hưởng đến chuỗi cung ứng thực phẩm toàn cầu và đẩy giá cả lên cao.
Trong một diễn biến liên quan, Tổng thống Volodymyr Zelensky cảnh báo một lệnh ngừng bắn trong khi Nga vẫn tiếp tục kiểm soát các vùng lãnh thổ Ukraine chỉ thúc đẩy xung đột lan rộng hơn, tạo cơ hội để Moskva chuẩn bị lực lượng, vũ khí cho đợt tấn công kế tiếp.
Đề cập đến bản thỏa thuận về ngũ cốc vừa ký kết với Nga, nhà lãnh đạo Ukraine cho rằng "nhượng bộ ngoại giao với Moscow có thể giúp ổn định thị trường phần nào nhưng chỉ hạ nhiệt tạm thời và mọi thứ sẽ lại như cũ trong tương lai".
Thỏa thuận Nga - Ukraine ngày 22/7, được Liên Hợp quốc hậu thuẫn, cho phép xuất khẩu hàng triệu tấn ngũ cốc từ các cảng vùng Biển Đen, làm dấy lên hy vọng xoa dịu cuộc khủng hoảng lương thực trên thế giới hiện tại. Hoạt động xuất khẩu ngũ cốc đình trệ được cho là nguyên nhân khiến giá lương thực toàn cầu tăng, đồng thời làm dấy lên lo ngại về nạn đói, đặc biệt ở những nước nghèo nhất thế giới.
Theo các nguồn tin điah phương, có khoảng 25 triệu tấn lúa mì và ngô của Ukraine vẫn bị mắc kẹt tại các si lô và hầm chứa do cảng và tàu bè ở khu vực Biển Đen bị phong tỏa, khiến các tàu hàng không thể tiếp cận các cảng trong khu vực.
Trong khi đó, phía Nga liên tục bác bỏ các cáo buộc làm trầm trọng cuộc khủng hoảng lương thực- thực phẩm, cho rằng nguyên nhân chính là từ các lệnh trừng phạt của phương Tây áp đối với hàng hóa và phân bón của nước này.
