Trước những năm 2018, những sản phẩm miến dong Bắc Kạn được người tiêu dùng biết đến chỉ đếm trên đầu ngón tay, thị trường bó hẹp ở các thành phố lớn của miền Bắc và sôi động vào các dịp giáp Tết nguyên đán. Lý do là thời điểm đó, hầu như các cơ sở sản xuất theo hình thức hộ cá thể, ít đầu tư máy móc, làm theo hình thức thủ công nên chất lượng và sản lượng không đồng đều, phụ thuộc vào thời tiết.
Tuy nhiên đến thời điểm hiện nay, nói đến lĩnh vực sản xuất miến dong của Việt Nam, Bắc Kạn là tỉnh đứng đầu cả nước về chất lượng và sản lượng, được thể hiện bằng hàng chục sản phẩm OCOP. Có thể kể tới những sản phẩm nổi tiếng như miến dong Nhất Thiện, miến dong Triệu Thị Tá, miến dong Côn Minh,… trong đó nổi bật nhất là miến dong Tài Hoan, sản phẩm OCOP 5 sao và đã xuất khẩu được sang thị trường châu Âu.
Chị Nguyễn Thị Hoan, Giám đốc Hợp tác xã Tài Hoan cho biết, để đạt được kết quả như ngày hôm nay đã phải trải qua rất nhiều cố gắng, việc nâng cao thương hiệu bằng chất lượng, cải tiến mẫu mã bao bì sản phẩm, nỗ lực tìm đầu ra trên thị trường, không ngừng mở rộng quy mô sản xuất và kinh doanh. Tuy nhiên để làm được như vậy, cá nhân rất khó để làm được, chính vì vậy mà tôi đã kết hợp với những người thân để thành lập hợp tác xã Tài Hoan. Từ đó mới huy động được các nguồn lực đầu tư, sự hỗ trợ của các tổ chức và tiếp cận được các nguồn vốn vay để mở rộng sản xuất, kinh doanh. Không chỉ có vậy, thành lập được hợp tác xã thì chúng tôi mới có căn cứ để hợp tác với các đối tác trong nước và quốc tế, điều này nếu là hộ kinh doanh cá thể thì không thể thực hiện được.
Một sản phẩm nông nghiệp nổi tiếng khác của tỉnh Bắc Kạn đó là bí xanh thơm Ba Bể, được trồng nhiều tại các xã Địa Linh, Yến Dương của huyện Ba Bể. Trước đây, người dân chỉ trồng để ăn chơi, một phần là bán cho khác qua đường hoặc người mua đi làm quà biếu. Sau đó người dân trồng nhiều hơn để bán tự phát, nhưng đầu ra không ổn định, phụ thuộc vào tư thương là chủ yếu, nên thường xuyên dẫn tới tình trạng được mùa, mất giá dù sản lượng không nhiều.
Tuy nhiên từ năm 2019 đến nay, tình trang này đã không còn xảy ra nữa, do ở các địa phương này đã thành lập các tổ hợp tác, hợp tác xã để liên kết sản xuất và bán sản phẩm như HTX Bí xanh thơm Địa Linh, HTX Nhung Lũy, HTX Thanh Đức,… Vì vậy mà diện tích trồng bí xanh thơm của huyện Ba Bể vụ 2021 lên đến hơn 120ha, sản lượng đạt khoảng 5.000 tấn, tức là tăng gấp 2, 3 lần so với trước năm 2019 nhưng vẫn bán hết. Thị trường bí xanh thơm không còn bó hẹp nữa, mà đã xuất bán đi khắp các tỉnh, thành trong cả nước.
Phải khẳng định, kinh tế tập thể đã giúp cho sản phẩm của tỉnh Bắc Kạn ra thị trường được thuận lợi hơn, từ các hợp tác xã, doanh nghiệp trong lĩnh vực sản xuất, thương mại. Bên cạnh đó, kinh tế tập thể đã góp phần cho hàng ngàn lao động tại địa phương có việc làm và thu nhập ổn định.
Ông Bàn Văn Phóng- Phó Chủ tịch Liên minh Hợp tác xã Bắc Kạn cho biết: Kinh tế tập thể đã phát triển mạnh trong những năm gần đây, năm 2021 số HTX được thành lập mới là 83. Hiện nay trên địa bàn tỉnh Bắc Kạn có hơn 300 HTX, tổng số lao động trong HTX là 1.605 người, tổng vốn điều lệ là 333 tỷ đồng.Trong đó, số HTX hoạt động trong lĩnh vực nông nghiệp là hơn 200 HTX, chiếm 70% số HTX hiện có. Doanh thu các HTX ước đạt 120,8 tỷ đồng, lợi nhuận đạt gần 14 tỷ đồng. HTX đang là lòng cốt trong việc thúc đẩy sản xuất nông - lâm nghiệp của tỉnh, đưa sản phẩm nông nghiệp lên một tầm cao mới. Lĩnh vực nông lâm, ngư nghiệp được đánh giá mang lại hiệu quả cao.