Bí thư Thị ủy Sa Pa Phan Đăng Toàn động viên người dân làm tường rào xếp đá, tạo cảnh quan đẹp trong khu dân cư. Ảnh: H.H
Dồn nguồn lực, đầu tư không dàn trải
Ông Phan Đăng Toàn, Bí thư Thị ủy Sa Pa (Lào Cai) cho biết, Sa Pa là thị xã nhưng có tỷ lệ hộ nghèo cao. Qua điều tra giữa năm 2022 theo quy chuẩn mới, tỷ lệ hộ nghèo Sa Pa là 35,5%, trong đó có xã tỷ lệ hộ nghèo chiếm tới 60%.
Do vậy, Sa Pa thực hiện các chương trình mục tiêu quốc gia cũng có những khác biệt so với các địa phương bởi xuất phát từ phong tục tập quán của người dân; do điều kiện khí hậu, thời tiết, thời gian bà con canh tác, làm nông nghiệp không nhiều. Sa Pa còn là vùng cao, lạnh và ẩm nên triển khai xây dựng các công trình, dự án có những khó khăn…
Thực hiện chương trình xây dựng nông thôn mới, Sa Pa đã tập trung tăng thu nhập của người dân, giảm tỷ lệ hộ nghèo.
Theo chuẩn nghèo cũ, trước năm 2018, Sa Pa có khoảng 56-65% hộ nghèo. Do vậy, năm 2018-2020, Sa Pa tập trung xây dựng nông thôn mới, giảm hộ nghèo xuống còn 32%.
Từ năm 2018-2019, các xã Tả Phìn, Thanh Phú, Nậm Cang đã về đích nông thôn mới. Tuy nhiên, khi thành lập thị xã Sa Pa, xã Thanh Phú sáp nhập với xã Suối Thầu thành xã Mường Bo; xã Nậm Cang sáp nhập với xã Nậm Sài thành xã Liên Minh thì không còn đủ tiêu chí.
Vì vậy năm 2020, Đảng bộ, chính quyền thị xã Sa Pa tập trung các nguồn lực để đầu tư cho 2 xã này. Cuối năm 2020, xã Mường Bo và xã Liên Minh hoàn thành nông thôn mới. Như vậy, Sa Pa đã đạt được 3/10 xã nông thôn mới.
“Thị xã thực hiện chỉ đạo của tỉnh tiếp tục đầu tư để đảm bảo cho các xã đạt các tiêu chí nông thôn mới, bền vững. Việc đầu tư nguồn lực không dàn trải ví dụ xã Mường Hoa chỉ còn thiếu 1 tiêu chí vì đã được đầu tư trong năm 2021, 2022. Mỗi năm, thị xã Sa Pa dồn lực đầu tư cho 2 xã khi đã chạm đích nông thôn mới thì mới dồn lực cho xã khác”, ông Phan Đăng Toàn nói.
Thu nhập của người dân ở nông thôn tăng
Từ thực tiễn, Sa Pa đã có kế hoạch triển khai các chương trình mục tiêu quốc gia với đặc thù vùng miền.
Theo Bí thư Thị ủy Sa Pa, thứ nhất, thị xã thành lập Ban Chỉ đạo các chương trình mục tiêu quốc gia tới cấp xã. Hằng năm, Ban chỉ đạo thị xã đã làm việc với các xã về chương trình xây dựng nông thôn mới trong đó tập trung vào những xã thiếu ít tiêu chí.
Định kỳ giao cho các cơ quan chủ trì làm việc với xã, hướng dẫn cán bộ xã, bà con nhân dân xác định phát triển kinh tế chủ lực, chăn nuôi hay trồng trọt… để phát huy thế mạnh của từng địa phương.
Thứ hai, đào tạo tập huấn cho cán bộ đoàn thể, đội ngũ trưởng thôn.
Thứ ba, xác định các nhóm hộ có kinh nghiệm, có khả năng làm kinh tế để tuyên truyền, vận động, nêu gương…
Thứ tư, tập trung nguồn lực cho dự án phát triển sản xuất như phát triển đàn lợn đen, gia cầm mang tính đặc sản địa phương… Thông qua vay vốn của ngân hàng chính sách - vốn này thị xã cấp vào trước rồi sau đó người dân vay - để hưởng lãi suất thấp.
Các dự án sản xuất khác, sử dụng nguồn lực của thị xã để cấp cho nhân dân như hỗ trợ cây giống, phân bón, kỹ thuật… để người dân làm.
Tại Sa Pa, sản phẩm nông nghiệp của bà con ở nhiều xã không được đưa ra thị trường. Thóc lúa, người dân để trong nhà đến 6-7 năm tuổi, ăn không hết nhưng cũng không mang bán, chất lượng giảm. Vì vậy, phải tuyên truyền để người dân hiểu vì thóc lúa bây giờ không thiếu. Khi bà con bán sản phẩm nông nghiệp thì có nguồn lực để làm việc khác, ông Phan Đăng Toàn nói.
Với nhiều phương án áp dụng cho từng địa bàn, từng xã khác nhau do đó năm 2020-2021, thu nhập ở khu vực trung tâm giảm do không phát sinh dịch vụ du lịch song khu vực nông thôn lại tăng.
Cụ thể, năm 2020 tăng 1,8 triệu đồng/người/năm so với 2019; năm 2021 tăng 1,4 triệu đồng/người/năm so với 2020…
Năm 2022, tỷ lệ hộ nghèo của Sa Pa giảm 7,28%, vượt xa mục tiêu đặt ra là khoảng 6%, góp phần nâng cao đời sống của bà con nhân dân.
Sa Pa là khu du lịch, giá đất đai cao do đó ngoài vận động hiến đất làm đường, thị xã còn khen thưởng, động viên người dân hiến đất. Tuyến đường trung tâm xã Tả Van, đường Suối Thầu nay đã được nâng từ 3,5m lên 6m. Khu vực này hiện thu hút rất nhiều khách du lịch.
Thị xã Sa Pa đứng thứ 3/9 huyện, thành phố, thị xã trên địa bàn tỉnh Lào Cai. 100% tỷ lệ xã có đường ô tô đến trung tâm xã được rải nhựa hoặc bê tông; 76% số trường, lớp học được xây dựng kiên cố; 100% trạm y tế được xây dựng kiên cố; 92% đồng bào dân tộc thiểu số được sử dụng nước sinh hoạt hợp vệ sinh; 98% số hộ dân được sử dụng điện lưới quốc gia và các nguồn điện khác phù hợp…
10/10 xã đã có quy hoạch chung của xã và quy hoạch chi tiết đến trung tâm xã và các điểm dân cư nhằm xây dựng nông thôn mới gắn với phát triển du lịch để phát huy hết lợi thế điều kiện tự nhiên của địa phương.
Hình thành xây dựng các mô hình du lịch cộng đồng, các mô hình nông nghiệp gắn với phát triển dịch vụ, du lịch trải nghiệm... tạo việc làm và thu nhập cho người dân.
