BS CKI. Trần Minh Triết – Khoa Nội tổng hợp BV ĐHYD, cho biết “Các y bác sĩ của khoa Cấp cứu, Khoa Hồi sức tích cực và khoa Nội tổng hợp BV ĐHYD đã cùng phối hợp, nỗ lực tối đa để giành lại sự sống cho bà M., người đã lâm vào tình trạng nguy kịch do ngưng điều trị đái tháo đường tây y để uống thuốc không rõ nguồn gốc, được quảng bá là “thuốc gia truyền”.
 |
| Những viên thuốc "gia truyền" không rõ nguồn gốc mà bà M. sử dụng |
Bệnh nhân là bà Đ. T. M., 65 tuổi, nhà ở Thủ Đức, TP.HCM. Bà M. đang theo dõi và điều trị đái tháo đường (ĐTĐ) tại bệnh viện địa phương. Nghe người quen mách bảo về loại thuốc gia truyền kiểm soát đường huyết cấp tốc, nên 2 tháng trước bà quyết định ngưng theo dõi và điều trị tại bệnh viện địa phương, chuyển sang dùng thuốc gia truyền, thuốc có dạng viên với nhiều màu sắc. Sau một thời gian dùng thuốc, bà thường xuyên bị mệt mỏi, ăn uống kém, sức khỏe ngày càng suy giảm dần.
Cho đến khi rơi vào tình trạng nguy kịch, huyết áp tụt, suy hô hấp, bà được người nhà đã đưa vào cấp cứu tại BV ĐHYD. Kết quả xét nghiệm cho thấy, cùng với tụt huyết áp, suy hô hấp bà còn trong tình trạng toan máu nặng, chỉ số acid lactic trong máu tăng rất cao. Các bác sĩ đã phối hợp liên chuyên khoa khẩn để cấp cứu, hồi sức tích cực, lọc máu để loại bỏ bớt acid lactic ra khỏi cơ thể, giành lại sự sống cho bà M. Sau hơn 10 ngày điều trị và chăm sóc tích cực, sức khỏe bà dần hồi phục và được xuất viện.
 |
| BS Trần Minh Triết đang khám kiểm tra sức khỏe cho người bệnh. |
BS. Triết chia sẻ thêm, Điều đáng nói là sau khi tìm hiểu quá trình khám bệnh tại địa phương, bác sĩ ghi nhận bà M. đang được điều trị và kiểm soát ĐTĐ rất tốt, nhưng bà lại bỏ việc điều trị, sử dụng thuốc không theo hướng dẫn của bác sĩ, làm cho mình rơi vào tình cảnh tiền mất tật mang chỉ vì nghe theo lời quảng cáo về thuốc gia truyền có thể chữa hết bệnh đái tháo đường. Không phải lúc nào cũng có thể cứu thành công như trường hợp bà M,. Đối với những trường hợp dùng thuốc quá lâu, đến bệnh viện quá muộn, không cấp cứu kịp thời có thể dẫn đến tử vong.
Theo chia sẻ của các chuyên gia, phenformin được phát hiện vào năm 1957 dùng để điều trị ĐTĐ. Tuy nhiên trong quá trình theo dõi, người ta nhận thấy phenformin mặc dù giúp kiểm soát đường huyết nhưng lại gây ra tác dụng phụ cực kỳ nghiêm trọng, có thể đe dọa tính mạng, dẫn đến tử vong, đó chính là nhiễm acid lactic. Chính vì vậy, vào những năm 1970, phenformin dần bị hạn chế sử dụng, và bị cấm lưu hành ở Mỹ cũng như các nước khác từ tháng 11/1978. Mặc dù vậy, tại Việt Nam cũng như một vài nước châu Á khác, phenformin vẫn lén lút được sản xuất và lưu hành dưới dạng thuốc cặp điều trị ĐTĐ.
Nhiễm toan lactic do phenformin trên người bệnh đái tháo đường giai đoạn đầu thường biểu hiện mệt mỏi, ăn kém, yếu cơ, khi tình trạng nặng dần sẽ có biểu hiện thở nhanh, tim đập nhanh, tụt huyết áp và rối loạn tri giác và suy hô hấp. Chẩn đoán xác định nhiễm toan lactic dựa trên các triệu chứng lâm sàng và xét nghiệm máu phát hiện tình trạng toan máu cùng với nồng độ acid lactic tăng cao. Đây là một biến chứng nghiêm trọng, có thể đe dọa tính mạng và dẫn đến tử vong, cần phải được điều trị tại khoa Hồi sức tích cực.
TS BS. Trần Quang Nam, Trưởng khoa Nội Tổng hợp BV ĐHYD cho biết: “ĐTĐ là một bệnh lý mạn tính ngày một gia tăng, gây ra nhiều biến chứng. Và loại bệnh này hoàn toàn có thể kiểm soát và ngăn ngừa được biến chứng nếu người bệnh tuân thủ điều trị đúng cách, theo dõi định kỳ. Người bệnh tuyệt đối không nên nghe theo lời khuyên của những người không có chuyên môn, hay tin những lời quảng cáo trên internet, sử dụng các loại thuốc không rõ nguồn gốc, bỏ điều trị, làm cho các biến chứng ngày càng nặng nề và có thể nhiễm lactic nguy hiểm chết người”.
