Những chiếc bánh chưng, bánh tét nhỏ xinh, những cánh hoa mai hoa đào rực rỡ, những món ăn đậm chất truyền thống được họ tỉ mỉ cẩn thận, gói trọn những yêu thương, hy vọng đến với mảnh đất non trẻ còn nhiều khó khăn, xung đột như Nam Sudan - nơi cách Việt Nam hơn 10.000km, chậm hơn 4 múi giờ.
Đầm lầy, khói bụi, đói khổ, dịch bệnh và trẻ em là những hình ảnh không thể quên
Được biết các y, bác sĩ quân y của Bệnh viện Dã chiến cấp 2 số 1 Việt Nam (BVDC2.1 VN) từ những ngày đầu khi họ chuẩn bị lên đường sang Nam Sudan làm nhiệm vụ gìn giữ hòa bình (GGHB) Liên Hiệp Quốc (LHQ) tại Bentiu, tôi thực sự ngưỡng mộ họ. Qua những lần tác nghiệp, được trò chuyện cùng họ tôi như càng yêu quý hơn hình ảnh của anh bộ đội Cụ Hồ, bình dị, chân thành mà tràn đầy tình yêu với Tổ quốc, vượt qua mọi khó khăn gian khổ để làm tròn trách nhiệm thiêng liêng của người lính.
Tôi đã cố kết nối với các y, bác sĩ quân y đang công tác tại đất nước xa xôi châu Phi cách Việt Nam hơn 20 giờ bay qua facebook, viber, để nghe họ kể về cái thời khắc đón Giao thừa của họ tại đất trời Bentiu xa xôi.
 |
| Chương trình văn nghệ được các chiến sĩ “mũ nồi xanh” Việt Nam tổ chức chào đón năm mới Kỷ Hợi 2019. (Ảnh: Bệnh viện Dã Chiến Cấp 2 số 1 Việt Nam cung cấp) |
Trung tá Bùi Đức Thành, Giám đốc BVDC2.1 VN cho biết, tình hình an ninh chính trị tại Bentiu cực kỳ phức tạp, thường xuyên xảy ra xung đột, mâu thuẫn giữa các đảng phái, sắc tộc và thường có những vụ cướp bóc, hiếp dâm xảy ra. Đây là một trong những điểm nóng tại Cộng hòa Nam Sudan, chính vì thế, tại đây tập trung nhiều lực lượng GGHB LHQ. Tại Bentiu, các y, bác sĩ, cán bộ BVDC2.1 VN chịu trách nhiệm khám chữa bệnh cho hơn 2.500 quân nhân của toàn phái bộ GGHB LHQ, các phái đoàn công tác của LHQ tại Nam Sudan cũng như kết hợp khám chữa bệnh cho nhân dân địa phương.
Đại úy, bác sĩ Nguyễn Thị Thu Ngân (Khoa Khám Bệnh, BVDC2.1 VN) nhớ lại những ngày đầu khi đặt chân tới Bentiu: “Khi máy bay hạ cánh xuống sân bay, tôi không thể nào quên được hình ảnh đó, bởi một sân bay toàn đất, xung quanh nhiều đầm lầy với rất nhiều trẻ em trần truồng đứng dưới cái nắng gay gắt. Đó là những hình ảnh để lại những ấn tượng khó quên đối với tôi và cũng là một động lực thúc đẩy để tôi và đồng đội cố gắng làm việc để giúp đỡ những người dân nơi đây”.
 |
| Đại úy, bác sĩ Nguyễn Thị Thu Ngân (Khoa Khám Bệnh, BVDC2.1 VN) chụp hình bên câu đối có chữ “Tổ Quốc”. (Ảnh: Bệnh viện Dã Chiến Cấp 2 số 1 Việt Nam cung cấp) |
Trung tá Trần Xuân Thảo, Trưởng ban Bảo đảm (BVDC2.1 VN) cho biết, mảnh đất khô cằn của Bentiu khiến cho những chiếc giếng khoan của các đơn vị thuộc lược lượng GGHB LHQ luôn ở tình trạng khô hạn, nước luôn phải chắt chiu, tiết kiệm từng giọt để có thể sử dụng, vì tiêu chuẩn mỗi người chỉ được 2 xô nước mỗi ngày.
“Chúng tôi được Phái bộ GGHB LHQ trợ cấp đầy đủ các nhu yếu phẩm, thực phẩm, tuy nhiên rau xanh lại là một món ăn xa xỉ tại vùng đất này. Ngay từ những ngày đầu khi mới sang, chúng tôi đã mang theo những hạt giống rau, hoa. Thời gian rảnh sau mỗi ngày làm việc, chúng tôi thay nhau cải tạo đất để trồng những luống rau muống, rau cải, mồng tơi, rau dền… và ngay cả một giàn mướp cũng được các chiến sĩ kì công nhặt từng cành khô để làm giàn, nước tưới cho rau cũng phải tiết kiệm từng giọt”, Trung tá Thảo hào hứng kể.
Sau 4 tháng đến Bentiu, giờ đây những người lính Việt Nam đã phủ xanh mảnh đất khô cằn ấy bằng những luống rau xanh mát, những sắc hoa bình dị, như làm tươi hơn, đẹp hơn tại một đất nước xa xôi, nhiều khó khăn thách thức.
 |
| Những cánh hoa đã nở giữa đất trời khô cằn của Bentiu đón chờ một mùa xuân mới. (Ảnh: Bệnh viện Dã Chiến Cấp 2 số 1 Việt Nam cung cấp) |
Khí hậu tại Bentiu cũng là một trong những khó khăn đầu tiên mà những người lính Việt Nam phải trải qua. Thiếu úy Sa Minh Ngọc cho biết, khí hậu Bentiu vô cùng khắc nghiệt, ban ngày nhiệt độ có thể lên đến 50 độ C, trong khi đó ban đêm thì rất lạnh. Đặc biệt là bụi bẩn, gió to càng khiến cho không khí trở lên khó chịu hơn, khiến cho những người lính khi mới sang da dẻ bị nứt nẻ, nhất là 10 chiến sĩ nữ của BV. “Sau 4 tháng, giờ chúng tôi cũng đã thích nghi dần với khí hậu nơi đây. Thời gian đầu khi mới sang, mà đứng gác cổng thì thật là khủng khiếp vì bụi bay đầy trời, chưa kể đến cái nắng gay gắt của vùng trời Bentiu”.
Tết Việt trên đất Bentiu
Dù ở xa gia đình, xa Tổ quốc, thiếu thốn cả về vật chất lẫn tinh thần, nhưng luôn ấm áp tình đồng chí, đồng đội để họ cùng nhau đoàn kết, gắn bó trải qua những tháng ngày thật đáng nhớ. Mùa xuân của họ trên đất Bentiu cũng thật đặc biệt. Thiếu tá chuyên nghiệp Bùi Thị Xoa, Kỹ thuật viên Nha khoa (BVDC2.1 VN) kể: “Để giúp anh em vơi đi nỗi nhớ nhà, trong dịp Tết lãnh đạo BV đã tổ chức cho chúng tôi gói bánh chưng, bánh tét, trang trí hoa mai, hoa đào, câu đối và đặc biệt đối với người lính chúng tôi không thể thiếu bàn thờ Tổ quốc. Ở Bentiu, chúng tôi không thể kiếm được lá dong, nhưng cũng may là xin được lá chuối từ đơn vị GGHB Cămpuchia. Thế là bánh chưng, bánh tét được gói bằng… lá chuối… (chị cười). Còn thịt, đậu, gạo nếp… được Cục GGHB gửi sang. Để có được những cành mai cành đào như quê nhà, các chiến sĩ đã phải đi tìm những cành cây khô để về trang trí lên những cánh hoa. Ai cũng hào hứng và đón chờ thời khắc giao thừa”.
 |
| Thiếu tá chuyên nghiệp Bùi Thị Xoa, Kỹ thuật viên Nha khoa (BVDC2.1 VN) bên nồi bánh chưng tại doanh trại của Bệnh viện Dã Chiến Cấp 2 Số 1 Việt Nam ở Bentiu (Nam Sudan - Châu Phi). (Ảnh: Bệnh viện Dã Chiến Cấp 2 số 1 Việt Nam cung cấp) |
Chỉ nghe chị kể thôi, nhưng tôi đã cảm nhận được cái không khí ấm cúng mà các chiến sĩ ấy quây quần bên ánh lửa hồng của nồi bánh chưng, bánh tét để kể cho nhau nghe những câu chuyện của người lính, hay kể về những lần ăn Tết cùng gia đình tại Việt Nam.
Tuy không được đón Giao thừa cùng mọi người vì phải gác cổng doanh trại, nhưng trước đó chị Xoa cũng đã cùng đồng đội trang trí mâm ngũ quả để dâng lên Bác Hồ kính yêu. “Chưa bao giờ tôi cảm thấy nhớ nhà như lúc này, nhớ da diết cái không khí gia đình cùng nhau dọn dẹp, chuẩn bị đón Tết Nguyên đán. Đây là một cái Tết đặc biệt trong suốt 24 năm trong đời quân ngũ của tôi”, chị Xoa cố kìm những giọt nước mắt đang trực trào ra.
Chàng trai trẻ tuổi nhất của bệnh viện là Trung úy Phạm Phú Hải chia sẻ: “Tết thì ai cũng nhớ nhà cả, nhưng Tết xa gia đình ở một quốc gia có chiến tranh cũng là một trải nghiệm thú vị đối với tôi. Khắc phục những thiếu thốn nhưng chúng tôi cũng sẽ tạo ra một cái Tết của riêng mình. Ngoài bánh chưng, bánh tét, câu đối, mâm ngũ quả… chúng tôi cũng trang trí sân khấu “lung linh” để chuẩn bị cho các tiết mục văn nghệ giúp mọi người vơi đi nỗi nhớ nhà, cũng là dịp để các chiến sĩ của các nước khác đóng tại Bentiu thấy được cái Tết cổ truyền của Việt Nam là như thế nào”.
Trung tá Bùi Đức Thành, Giám đốc BVDC2.1 VN cho biết, tuy ở xa, thiếu thốn về vật chất, nhưng chúng tôi cũng cố gắng bảo đảm cho bộ đội, cán bộ nhân viên trong 3 ngày Tết được đầy đủ, vui vẻ, an toàn và tiết kiệm, biến những khó khăn nơi đây là nhà.
Nghẹn ngào xúc động khi nhắc tới ba mẹ và anh chị em trong gia đình, Thượng úy Tô Kiều Chinh, Hành chính trưởng của Khoa Khám bệnh (BVDC2.1 VN) nhắn nhủ: “Ba mẹ ở nhà yên tâm, chúng con đón Tết bên này có đầy đủ. Chúc ba mẹ và gia đình mình năm mới mạnh khỏe, hạnh phúc để con yên tâm công tác hoàn thành tốt nhiệm vụ để về đoàn tụ cùng gia đình”.
 |
| Các chiến sĩ quân y tham gia gói bánh chưng bánh tét. (Ảnh: Bệnh viện Dã Chiến Cấp 2 số 1 Việt Nam cung cấp) |
Đến giờ khắc Giao thừa chuyển giao giữa năm cũ, bước sang năm mới Kỷ Hợi, các chiến sĩ “mũ nồi xanh” của Việt Nam lại quây quần bên nhau, họ chúc nhau những câu chúc tốt đẹp nhất cho một năm mới hứa hẹn những điều tốt đẹp nhất cho mình, cho đồng đội, cho quê hương và cho đất nước Châu Phi mà họ sẽ gắn bó 1 năm. Tết đối với họ, chính là những giây phút được ngồi quây quần cùng xem chương trình VTV Đêm giao thừa, được kết nối với gia đình, với Việt Nam khiến họ cảm thấy gần hơn với quê hương Tổ quốc mình, để như tiếp thêm sức mạnh cho những cánh chim hòa bình tiếp tục hoàn thành xuất sắc sứ mệnh gìn giữ hòa bình trên mảnh đất khô cằn và nghèo đói.
 |
| Bạn bè quốc tế hào hứng tham dự đón Tết cổ truyền của Việt Nam. (Ảnh: Bệnh viện Dã Chiến Cấp 2 số 1 Việt Nam cung cấp) |
| Nam Sudan là quốc gia non trẻ nhất thế giới, chính thức ra đời vào tháng 7/2011 sau khi được tách ra khỏi Cộng hòa Sudan. Đây cũng là một trong những quốc gia đói nghèo, bệnh dịch, bất ổn nhất thế giới, đồng thời đang gánh chịu cuộc nội chiến khiến cho khoảng 400.000 người chết và hơn 4 triệu người phải rời bỏ nhà cửa. Phái bộ gìn giữ hòa bình Liên Hiệp Quốc luôn phải thường trực tại nước này để giàn xếp các cuộc nội chiến. Ngày 1/10/2018, lần đầu tiên Việt Nam cử Bệnh viện Dã chiến cấp 2 số 1 Việt Nam lên đường thực hiện nhiệm vụ GGHB tại Phái bộ Liên Hiệp Quốc tại Nam Sudan với 63 cán bộ, nhân viên, y - bác sĩ cùng các trang thiết bị y tế. |
| Cấp cứu nam sĩ quan Mông Cổ ngay đêm giao thừa Trung tá Bùi Đức Thành, Giám đốc BVDC2.1 VN cho biết, trong đêm giao thừa, khi mọi người đang làm công tác chuẩn bị cho buổi tối Tất niên thì bệnh viện tiếp nhận một ca bệnh nặng. Đó là một nam sĩ quan đến từ tiểu đoàn bộ binh Mông Cổ, vào BVDC2.1 VN lúc 18 giờ giờ Bentiu (22 giờ đêm 30 Tết tại Việt Nam). Bệnh nhân được chẩn đoán suy thận cấp, mệt mỏi, phù toàn thân và không có nước tiểu. Theo đề nghị của kíp trực cần hội chẩn gấp để có hướng điều trị sớm cho bệnh nhân. “Chúng tôi phải triệu tập toàn bộ các bác sĩ để hội chẩn, đánh giá tiên lượng BN rất nặng, nguy cơ suy hô hấp bất kỳ lúc nào, cần phải can thiệp cấp cứu sớm và phải chuyển về BV tuyến sau để lọc máu cho BN. Tuy nhiên trong đêm thì không thể bay được vì vậy cần phải theo dõi sát và điều trị tích cực để duy trì sự ổn định cho BN. Ngoài ra, cần phải làm đủ các thủ tục giấy tờ trong đêm để có được chuyến bay sớm nhất, để vận chuyển nam sĩ quan lên bệnh viện tuyến trên tại thủ đô Juba cách Bentiu 1.000km bằng trực thăng. Như vậy chỉ 1 ca bệnh nặng cũng cần huy động đến gần cả BV”, Trung tá Thành chia sẻ. |
