Thẩm định nông thôn mới phải hết sức trách nhiệm, không cứng nhắc

Không cố “vớt” xã còn “non” tiêu chí

Đầu tháng 4/2021, Văn phòng Điều phối Xây dựng nông thôn mới (NTM) tỉnh Thanh Hóa trình hội đồng thẩm định bỏ phiếu công nhận 16 xã đạt chuẩn NTM, NTM nâng cao, NTM kiểu mẫu. Trong số này có 6 xã được hội đồng thẩm định bỏ phiếu không tán thành vì các tiêu chí chưa chín muồi.

Những xã trình thẩm định đợt này đều là xã khó khăn của các huyện nhưng đã nỗ lực, cố gắng, quyết tâm, chủ động thực hiện hoàn thiện các nội dung tiêu chí NTM. Điều đáng mừng là cả 16 xã này đều không còn nợ đọng xây dựng cơ bản trong xây dựng NTM. Tỉ lệ hài lòng của người dân về kết quả xây dựng NTM đạt từ 90,1% đến 100%.

Về phát triển kinh tế, nâng cao đời sống cho người dân, ở những xã này đã có bước phát triển khá, đặc biệt là trong lĩnh vực sản xuất nông nghiệp. Nhiều xã làm tốt công tác tích tụ ruộng đất, chuyển đổi đất lúa kém hiệu quả sang nuôi trồng các loại cây, con có giá trị kinh tế cao. Kết cấu hạ tầng kinh tế, xã hội ở các xã được đầu tư, cơ bản đáp ứng yêu cầu sản xuất và sinh hoạt của người dân. Đời sống nhân dân cải thiện rõ, thu nhập bình quân đầu người tăng tăng 4- 6 lần so với thời điểm bắt tay vào xây dựng NTM. Tỉ lệ hộ nghèo giảm nhanh, một số xã chỉ còn dưới 1,5%, có xã chỉ còn 0,27%.

Sau khi xem xét các yếu tố, phân tích mổ xẻ từng khía cạnh, ông Lê Đức Giang, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa cho rằng, thẩm định xã NTM không cứng nhắc nhưng phải hết sức trách nhiệm.

Ông Giang đề nghị hội đồng thẩm định, không xuề xòa, không vội vàng, châm chước, cần bám sát quy định cũng như đúng tinh thần chỉ đạo thống nhất từ trước tới nay của tỉnh. Hội đồng thẩm định phải hết sức công minh, minh bạch, trách nhiệm với người dân, địa phương. Những xã có tỉ lệ hộ cận nghèo còn cao, xã còn chợ tạm, xã còn kém an ninh trật tự… không “cố vớt” mà phải hoàn thiện mọi tiêu chí để được công nhận vào đợt sau.

Từ quan điểm trên, ông Giang đã đề nghị tạm đưa ra ngoài 6 xã chưa thực sự “chín muồi”. Những xã này sẽ tiếp tục phấn đấu để đạt được mục tiêu trong năm 2021.

Tiến tới nông thôn mới thông minh

Ông Trần Đức Năng, Phó Chánh Văn phòng Điều phối Xây dựng NTM Thanh Hóa cho rằng, xây dựng NTM ở Thanh Hóa hiện đang đạt kết quả cao. Địa phương đang hướng tới xây dựng NTM thông minh, tiệm cận đời sống vật chất, văn hóa, tinh thần của người dân đô thị.

Năm 2012, sau khi đạt chuẩn NTM, xã Thiệu Trung (huyện Thiệu Hóa) bắt tay vào việc củng cố, nâng cao các tiêu chí để phấn đấu về đích NTM nâng cao vào năm 2021. Đến thời điểm này, các tiêu chí NTM nâng cao của Thiệu Trung cơ bản đã đạt được. Tuy nhiên, vẫn có những khó khăn khiến chính quyền địa phương và người dân băn khoăn.

“Người dân ở đây đa phần sống bằng nghề đúc đồng truyền thống. Dịch Covid-19 ảnh hưởng rất lớn đến việc tiêu thụ hàng hóa. Tiêu chí về cơ sở vật chất đang là “điểm nghẽn” của Thiệu Trung. Tuy nhiên, sau Đại hội, chúng tôi đang kiện toàn ban chỉ đạo và kiên quyết không ngồi chờ đợi chính sách mà đang nỗ lực khắc phục khó khăn để hoàn thiện mục tiêu đạt NTM nâng cao vào năm 2021” - ông Đỗ Đức Thanh, Phó Chủ tịch UBND xã Thiệu Trung cho hay.

Theo ông Trần Đức Năng, Phó Chánh Văn phòng Điều phối Xây dựng NTM Thanh Hóa, sau Đại hội Đảng bộ các cấp, nhiều địa phương có dấu hiệu chững lại trong việc thực hiện mục tiêu xây dựng NTM. Tuy nhiên, trong điều kiện thực hiện mục tiêu kép, xây dựng NTM vẫn phải duy trì được ngọn lửa, phải tiến chứ không lừng khừng chờ đợi.

Nhận thấy điều này, thông qua các hội nghị, Văn phòng Điều phối Xây dựng NTM Thanh Hóa đã truyền thông điệp phải tiếp tục tiến lên, không chờ đợi, ỷ lại chính sách hỗ trợ của Nhà nước.

“Covid-19 ảnh hưởng rất lớn đến tiến độ xây dựng NTM tại Thanh Hóa. Đại hội cũng vừa thành công, công tác kiện toàn ban chỉ đạo cũng chưa hoàn thiện. Nhiều địa phương có tâm lý chờ đợi chính sách, chờ đợi động thái từ cấp trên nên xây dựng NTM có dấu hiệu chùng lại một thời gian” – ông Trần Đức Năng, Phó Chánh Văn phòng NTM tỉnh Thanh Hóa cho biết.

Ông Năng cho rằng, xây dựng NTM trong thời điểm này cũng có những thuận lợi nhất định. Dù ban chỉ đạo các cấp chưa hoàn thiện kiện toàn nhưng sau đại hội Đảng các cấp, các địa phương đều có “thủ lĩnh” mới.

Luồng gió mới này rất mong muốn đặt những dấu ấn ban đầu nên bên cạnh dự lệnh sẽ có ngay động lệnh. Giai đoạn này, xây dựng NTM nâng cao, kiểu mẫu tại Thanh Hóa có sức lan tỏa và đang trong quá trình triển khai ra diện rộng. Chương trình mỗi xã một sản phẩm đã có sự chuyển biến mạnh về mặt đối tượng (chủ thể) và các địa phương đã quan tâm sâu sát hơn 1 bước. Các sản phẩm được công nhận đang có sự phát triển mạnh, khẳng định được ưu thế và đạt được sự tín nhiệm cao của người tiêu dùng.

“Ở một số địa phương, tầm nhìn về quy hoạch từ hơn 10 năm trước nay đã có biểu hiện lỗi thời và cần phải có một quy hoạch tầm nhìn dài hơi cho giai đoạn mới, đặc biệt là về hạ tầng. Từ đạt chuẩn NTM, chúng tôi đã tiến lên NTM nâng cao, kiểu mẫu và sẽ tiến tới NTM thông minh” – ông Năng chia sẻ.

Đến giữa tháng 4/2021, Thanh Hóa có 337 xã đạt chuẩn NTM, 25 xã NTM nâng cao và 2 xã kiểu mẫu. Toàn tỉnh hiện có 8 đơn vị cấp huyện, thành phố được công nhận/hoàn thiện chương trình mục tiêu Quốc gia xây dựng NTM. Trong năm 2021, Thanh Hóa phấn đấu có 2 đơn vị cấp huyện, 19 đơn vị cấp xã đạt NTM, 26 xã NTM nâng cao và 7 xã NTM kiểu mẫu.