Thay đổi tư duy sản xuất trong nuôi tôm ở ĐBSCL

Tăng năng suất với sản phẩm sinh học Mother Water

Nghị quyết 120/NQ-CP của Chính phủ về phát triển bền vững ĐBSCL thích ứng với biến đổi khí hậu đã xoay trục ưu tiên phát triển kinh tế nông nghiệp ở ĐBSCL, từ ưu tiên lúa gạo -> cây trồng khác  -> thủy sản sang thủy sản -> cây trồng khác và lúa gạo. Từ đó có thể thấy, thủy sản đang và sẽ là nòng cốt trong định hướng phát triển kinh tế, xã hội ở ĐBSCL.

Trong lĩnh vựcthủy sản ở ĐBSCL, tôm là đối tượng nuôi chủ lực. Vì vậy, phát triển bền vững ngành tôm trên cơ sở ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật (KH-KT), đặc biệt là sử dụng các sản phẩm sinh học là hướng đi tất yếu để gia tăng giá trị và lợi nhuận cho nông dân. Đồng thời, giảm thiểu rủi ro về ô nhiễm môi trường, dịch bệnh, tác động của biến đổi khí hậu và cải thiện tình trạng lạm dụng hóa chất, kháng sinh.

Theo bà Nguyễn Thị Hằng, Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Tập đoàn thủy sản Bồ Đề (Công ty Bồ Đề): Hiện nay, ở nhiều tỉnh ĐBSCL, người dân vẫn nuôi tôm theo cách thức truyền thống sử dụng vôi, hóa chất, kháng sinh… để xử lý môi trường ao nuôi.

Tuy nhiên, nếu sử dụng không đúng cách, vô tình tạo nên ngộ độc hóa học, ngộ độc hữu cơ. Ngoài ra, hiện tượng nhiễm phèn, nhiễm mặn diễn ra ngày càng phức tạp như ở Cà Mau, Bạc Liêu, Kiên Giang… làm “chết đất”, dẫn tới nguồn thức ăn tự nhiên của tôm bị hạn chế, khiến năng suất đạt không cao.

Từ năm 2018, Công ty Bồ Đề bắt đầu đầu tư nghiên cứu trong nuôi trồng thủy hải sản ở ĐBSCL. Ngay từ ban đầu, quan điểm của Công ty là muốn nuôi tôm hiệu quả, ngoài cải tạo nguồn nước, phải cải tạo được đất ao nuôi.

Trên cơ sở đó, Công ty tập trung vào phát triển công nghệ để giải quyết những vấn đề trong quá trình nuôi tôm (vấn đề về môi trường nước, đất…). Trong đó, tập trung phát triển công nghệ sinh học với sự bứt phá về nguyên lý hoạt động hướng tới làm cân bằng độ pH, tạo oxy đáy hồ. Khi ao nuôi giàu oxy, những vi sinh vật có lợi cho tôm phát triển, giúp tôm khỏe mạnh, tăng năng suất. Từ đó, sản phẩm sinh học Mother Water được ra đời.

Về nguyên lý hoạt động, khi Mother Water đưa vào đất, nước sẽ giúp cân bằng độ pH, tạo oxy đáy hồ, môi trường yếm khí bị triệt tiêu hoặc ức chế lại. Nhờ đó, tôm có môi trường sống tốt, tăng sức đề kháng, nguồn thức ăn tự nhiên cho tôm nhiều hơn.

Ngoài ra, nhiệt độ vụ đông ngoài miền Bắc lạnh, có thời điểm xuống 7 đến 10 độ C, nên khi làm tăng oxy trong nước, cân bằng pH thì nhiệt độ nước sẽ ấm hơn so với vuông tôm nuôi theo cách truyền thống. Vì vậy, khi bổ sung sản phẩm Mother Water vào thức ăn, sẽ giúp tôm tiêu hóa tốt. Nhờ đó, các ao nuôi nghịch vụ dễ dàng vượt qua được vụ đông.

Ngoài ra, một cơ chế hoạt động nữa là khả năng đặc biệt của công nghệ sinh học và vô cơ Break all soil and water, khi đưa vào ao nuôi sẽ làm phá vỡ liên kết điện tử của đất và nước. Nhờ đó, nhiều ao nuôi vụ đông không cần phải lót bạt, trên những ao đất vẫn có thể nuôi thành công.

Sản phẩm khi đưa vào sử dụng, ngoài bổ sung hàm lượng dưới dạng hữu cơ sinh học qua đường ăn uống hoặc vỏ, còn tách xử lý những yếu tố vô cơ trước đây tôm không hấp thu được, biến những yếu tố này thành dạng hữu cơ sinh học giúp tôm dễ hấp thu.

Giúp nông dân thay đổi tư sản xuất

Theo bà Nguyễn Thị Hằng, ngoài việc cung ứng sản phẩm sinh học cho người nuôi tôm, Công ty Bồ Đề cũng triển khai rất nhiều chương trình hỗ trợ người dân từng bước nâng cao nhận thức, kỹ thuật, đảm bảo không xảy ra rủi ro trong quá trình sản xuất. Có thể kể đến Đề án “Chuyên nghiệp hóa người nông dân”, hay “Ý tưởng khát vọng xây dựng vùng lúa thơm, tôm sạch”, chung tay vào chiến lược xây dựng nền nông nghiệp hữu cơ.

Đối với Đề án “Chuyên nghiệp hóa người nông dân”, Công ty đã tiến hành hợp tác với Trung tâm Khuyến nông Quốc gia, UBND, Sở NN-PTNT của 5 tỉnh ĐBSCL thực hiện với hình thức các cơ quan chuyên môn nhà nước cùng với bộ phận chuyển giao của Công ty "cầm tay chỉ việc" cho người dân.

Đề án được triển khai từ năm 2018 tại Bạc Liêu, ban đầu việc thực hiện liên kết chuỗi gặp rất nhiều khó khăn. Do đó, Công ty phải đưa ra chính sách hỗ trợ nông dân trong toàn bộ các khâu sản xuất, từ vật tư đầu vào, con giống đến vấn đề thu mua cho bà con nông dân.

Thậm chí, Công ty ký cam kết với bà con nông dân tham gia đề án, nếu gặp rủi ro, Công ty sẽ xóa nợ toàn bộ. Nhờ sự nỗ lực cố gắng đó, từng bước mô hình đã thành công và lan tỏa sang các tỉnh lân cận như Sóc Trăng, Cà Mau, Kiên Giang…

Tuy nhiên, khi phạm vi đề án được mở rộng, Công ty không thể "đi một mình", nên đã phối hợp với Trung tâm Khuyến nông Quốc gia, cùng các địa phương để thực hiện Đề án bằng cách giới thiệu các công ty tôm giống tham gia đồng hành với bà con nông dân.

"Hiện nay, Việt Nam đã ký nhiều hiệp định thương mại quốc tế, nên đòi hỏi sản phẩm xuất khẩu phải đảm những yêu cầu, tiêu chí rất cao, nông dân trong nước dường như phải cạnh tranh trực tiếp với nông dân các nước. Do đó, với tôn chỉ nông dân sản xuất là nòng cốt, quan trọng nhất trong liên kết chuỗi, Đề án "Chuyên nghiệp hóa người nông dân" sẽ giúp họ thay đổi tư duy, làm chủ được đồng ruộng của mình, tham gia mạnh mẽ vào nền kinh tế thị trường.