Tháng 12/2011 cuộc hỗn chiến giữa những người dân với bảo vệ DN 327 và CA viên xã Y Can do tranh giành đất rừng, đã khiến một số người phải nhập viện.
Y Can trở thành điểm nóng khi rừng và đất rừng chưa được giao cho người dân. Sau hơn một năm điều tra, lập phương án, huyện Trấn Yên bắt đầu thực hiện việc giao rừng và cho thuê rừng đối với các hộ dân...
Cuộc hỗn chiến giữa người dân với bảo vệ DN 327 và công an xã Y Can bắt nguồn từ việc: Năm 2007, sau khi rà soát lại 3 loại rừng, một số diện tích rừng lâm trường Việt Hưng (nay là Cty lâm nghiệp Việt Hưng) quản lý sau khi rà soát được UBND tỉnh Yên Bái giao cho DN 327 thuê trồng rừng, trong đó có 43,8 ha nằm trên đất xã Y Can.
Khi DN 327 tổ chức phát dọn thực bì để tiến hành trồng cây thì một số người dân trong khu vực cũng ùa lên tranh chấp đất với DN 327, lý do họ đưa ra: Tại sao tỉnh không giao đất cho người dân, mà giao cho người bên ngoài? Có 7 người bị đánh trọng thương, bao gồm 3 bảo vệ DN 327 và 4 CA xã đã phải nhập viện.
Người dân miền núi vận chuyển cây giống trồng rừng
Xã Y Can hiện có 2.890 ha đất lâm nghiệp, trong đó đất do Ban 661 quản lý 1.857,55 ha, Cty Lâm nghiệp Việt Hưng 195,73 ha, DN 327 43,8 ha, cộng đồng dân cư thôn An Hòa 13,6 ha, đất các hộ gia đình quản lý 779,62 ha. Trong đó có 909,23 ha đã được cấp giấy cho: Cty LN Việt Hưng 195,73 ha, DN 327 43,8 ha và 669,7 ha cho 295 hộ gia đình. Diện tích chưa được cấp giấy là 1.981,03 ha.
Thực tế số diện tích này đã bị người dân xâm chiếm trồng cây nguyên liệu giấy, trồng quế từ nhiều năm nay khi đất do LT Việt Hưng quản lý, có hộ lấn chiếm hàng chục ha. Trong khi đó nhiều hộ gia đình không có đất SX, khi UBND tỉnh Yên Bái cho DN 327 thuê đất rừng đã bùng nổ mâu thuẫn, khiến người dân phải vác dao và gậy gộc ra tranh giành đất rừng.
Sau hơn một năm điều tra, đo đạc, thống kê nhu cầu sử dụng đất, ngày 13/5/2013 UBND tỉnh Yên Bái đã phê duyệt Phương án giao rừng, cho thuê rừng gắn liền với giao đất, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất SX đất lâm nghiệp của xã Y Can.
Phương án giao đất, cho thuê đất rừng và cấp giấy chứng nhận QSD đất là 1.199,6 ha, trong đó 498,24 ha dự kiến giao cho 334 hộ gia đình thuộc đối tượng hộ nghèo, hộ dân tộc thiểu số, gia đình thương binh, liệt sĩ thiếu đất SX, 450,7 ha giao cho 279 hộ đang sử dụng do Ban 661 quản lý. Thời giao là 50 năm, tính từ ngày cấp giấy.
Xưởng chế biến gỗ ở xã Y Can
Phương án cho thuê đất rừng, với diện tích 641,36 ha cho 265 hộ gia đình, thời gian thuê đất không quá 50 năm. Diện tích đất rừng tự nhiên SX hiện đang được người dân trồng: Keo, quế, bồ đề đã qua nhiều chu kỳ, với diện tích 500,95 ha, diện tích này sẽ lập hồ sơ cho 151 hộ thuê, thời gian thuê không quá 50 năm. Giá thuê đất dự kiến: Vị trí I là 1.500.000đ/ha/năm, vị trí II là 1.275.000đ/ha/năm, vị trí 3 là 1.050.000đ/ha/năm.
| Dự kiến từ 2013-2015 Yên Bái tổ chức giao và cho thuê 88.574 ha, bao gồm: Giao cho hộ gia đình và cộng đồng dân cư là 54.329 ha, diện tích cho thuê 34.244 ha. Năm 2013 kế hoạch giao 15.649 ha, cho thuê rừng 9.570 ha; năm 2014 giao rừng 14.303 ha, thuê rừng 7.832 ha; năm 2015 giao rừng 17.415 ha, thuê rừng 732 ha. |
Theo bà Hà Thị Thu Thủy - GĐ Văn phòng Đăng ký đất đai huyện Trấn Yên: Văn phòng Đăng ký đất đai được UBND huyện giao nhiệm vụ cùng với các đơn vị có liên quan đã hoàn thành việc điều tra, đo đạc, thống kê nhu cầu sử dụng đất của từng hộ dân, xây dựng phương án giao rừng và cho thuê rừng cho các đối tượng có nhu cầu của xã Y Can.
Đến nay đã cơ bản được người dân và chính quyền địa phương chấp thuận. Diện tích giao 0,5 ha/hộ, diện tích thuê không quá 2,2 ha/hộ. Văn phòng đang cùng các hộ dân ra thực địa tổ chức giao đất, nhìn chung các hộ dân đều nhất trí với phương án mà UBND tỉnh Yên Bái đã duyệt. Kế hoạch đến 31/12/2013 sẽ hoàn thành việc giao, cho thuê đất rừng của xã Y Can...
Sau khi giao và cho thuê đất rừng ở Y Can, tỉnh Yên Bái sẽ rút kinh nghiệm mở rộng cho thuê đất rừng đối với các hộ gia đình, các tổ chức kinh tế và các đơn vị có nhu cầu trồng rừng ở các địa phương.
