Việc dùng hormone để vỗ béo bò đang phổ biến ở Úc. Nhưng chính phủ Anh đã cam kết không cho phép thịt bò đã qua xử lý hormone vào các siêu thị của mình. Ảnh: Dave Hunt/AAP.
Sự gia tăng tiềm năng xuất khẩu thịt bò Úc được bơm hormone sang Anh làm tăng mức nguy cơ các tiêu chuẩn an toàn thực phẩm có thể bị xâm phạm.
Ở Úc, dùng thuốc thú y để vỗ béo gia súc là phổ biến và được các cơ quan quản lý coi là an toàn. Nhưng các chất kích thích tăng trưởng nội tiết tố đã bị cấm từ lâu ở châu Âu, và chính phủ Anh đã cam kết không cho phép bán thịt bò đã qua xử lý hormone vào các siêu thị ở nước này.
Hiện không rõ lệnh cấm đó có còn được duy trì trong bối cảnh một thỏa thuận thương mại tiềm năng giữa Anh và Úc, bao gồm các đề xuất về thịt bò được miễn thuế, vừa được ký.
Vỗ béo bò bằng hormone phổ biến như thế nào?
Thịt bò được xử lý bằng hormone là phổ biến ở Úc: Ước tính khoảng 40% gia súc ở nước này được dùng chất kích thích tăng trưởng để thúc đẩy tăng trọng.
Tuy nhiên, vào năm 2011, chuỗi siêu thị lớn của Úc Coles thông báo rằng họ sẽ ngừng sử dụng chất kích thích tăng trưởng nội tiết tố trong các sản phẩm thịt bò mang thương hiệu riêng của mình.
Peter Wynn, giáo sư trợ giảng tại Trung tâm Graham về Đổi mới Nông nghiệp tại Đại học Charles Sturt cho biết, nhiều nông dân ở Úc phụ thuộc kinh tế vào các chất kích thích tăng trưởng vì chúng cải thiện hiệu quả sản xuất thịt khoảng 15%.
Wynn cho biết động vật cái dường như phát triển nhanh hơn khi chúng được cung cấp hầu hết là nội tiết tố nam và ngược lại. "Chúng tôi không thực sự hiểu tại sao lại như vậy."
Các kích thích tố có thể là tự nhiên hoặc tổng hợp. Các hormone tổng hợp phổ biến bao gồm trenbolone acetate, androgen và estradiol benzoate, bắt chước các oestrogen tự nhiên.
Frederic Leusch, giáo sư tại trường khoa học và môi trường thuộc Đại học Griffith, cho biết các hợp chất tổng hợp tạo ra tác dụng tương tự như các hormone tự nhiên trong cơ thể, nhưng mạnh hơn từ 5 đến 20 lần.
Thịt bò vỗ béo bằng hormone có an toàn để ăn không?
Mặc dù nghe có vẻ như là nguyên nhân gây ra cảnh báo, nhưng lượng hormone cuối cùng là chất tồn dư trong thịt chúng ta tiêu thụ là cực kỳ thấp.
“Những gì con người nhận được từ thịt thấp hơn 1.000 lần so với những gì tạo ra trong cơ thể mình", giáo sư Leusch nói. “Là một vấn đề sức khỏe con người, nó thực sự không có vẻ gì là đáng quan ngại”.
Wynn chỉ ra rằng tất cả thịt bò đều có một lượng nhỏ hormone, bất kể nó đã được xử lý bằng phương pháp cấy ghép hormone hay chưa, thêm nữa chế độ ăn của chúng ta thường chứa nhiều nguồn hormone khác.
“Bạn sẽ nhận được nhiều estrogen từ một quả trứng hơn là từ 10kg thịt bò đã được xử lý bằng phương pháp cấy steroid", ông nói. “Có nhiều estrogen hơn trong sữa đậu nành.”
Các loại rau bao gồm bắp cải và ngô có chứa phytoestrogen - các estrogen thực vật - liên kết với các thụ thể hormone tương tự trong cơ thể chúng ta, ông nói thêm.
Các quy tắc xung quanh việc sử dụng hormone là gì?
Người phát ngôn Cơ quan Thuốc trừ sâu và Thuốc thú y Úc APVMA cho biết trong một tuyên bố: “APVMA thực hiện đánh giá mức độ phơi nhiễm trong chế độ ăn uống tại thời điểm giới hạn dư lượng tối đa được đặt ra để đảm bảo mức không gây nguy hiểm quá mức cho sức khỏe con người.”
Một tuyên bố từ Cơ quan Tiêu chuẩn Thực phẩm Australia New Zealand khẳng định cơ quan có thể “đóng vai trò hỗ trợ... xác nhận rằng chế độ ăn uống tiếp xúc với bất kỳ chất tồn dư nào không gây rủi ro cho người dân Australia . ”
Tại sao nó bị cấm ở một số nơi?
Việc sử dụng các chất kích thích tăng trưởng nội tiết tố trong sản xuất thịt đã bị cấm ở Liên minh châu Âu từ năm 1989 - và gần đây cũng đã được đưa vào luật của Vương quốc Anh như một phần của việc rút khỏi EU. ]
David Hopkins, giáo sư trợ giảng cũng tại Đại học Charles Sturt, cho biết mọi chất kích thích tăng trưởng nội tiết tố hiện được sử dụng trong chăn nuôi đều phải trải qua quá trình kiểm tra kỹ lưỡng trước khi tung ra thị trường.
“Lệnh cấm đối với loại thịt này [ở EU và Vương quốc Anh] không dựa trên cơ sở khoa học, mà là nhận thức và tiếp thị", giáo sư Hopkins phân tích.
Wynn đồng ý: “Họ thực sự là một hàng rào thương mại phi thuế quan để ngăn chặn các sản phẩm của chúng tôi ngoài thị trường của họ.”
Năm 1996, Mỹ phản đối lệnh cấm của EU với lý do thiếu bằng chứng khoa học về các nguy cơ sức khỏe liên quan đến các chất kích thích tăng trưởng nội tiết tố phổ biến.
Tác động môi trường
Tiến sĩ Mike Williams tại CSIRO cho biết những lo ngại về môi trường cũng có thể là một yếu tố dẫn đến lệnh cấm chất kích thích tăng trưởng ở Anh.
Các hợp chất tổng hợp đặc biệt chậm phân hủy, vì vậy có thể đi qua hệ tiêu hóa và tiết niệu của động vật vào môi trường xung quanh.
Williams nói: “Nếu những hợp chất này được giải phóng và các sinh vật trong môi trường tiếp xúc với chúng ở nồng độ đủ cao, điều đó có thể ảnh hưởng đến sự sinh sản của chúng.
“Tiếp xúc với nồng độ nanogram trên lít thường có thể gây ra những thay đổi trong chức năng nội tiết trong ngắn hạn, sau đó về lâu dài có thể dẫn đến các vấn đề về phát triển và sinh sản”, giáo sư Leusch thông tin.
Thời gian bán hủy của các hợp chất tổng hợp được sử dụng có thể kéo dài tới 200 ngày.
Tuy nhiên, các chất kích thích tăng trưởng nội tiết tố có lợi cho môi trường.
“Chúng cho phép bạn đưa gia súc ra thị trường nhanh hơn rất nhiều", giáo sư Leusch kết luận. “Do đó, con bò dành ít thời gian hơn trong môi trường, có nghĩa là chúng ta có ít chất dinh dưỡng chảy ra hơn và chúng ta cũng ít phát thải khí nhà kính hơn”.
