Tài liệu cổ của nước ta như Nam dược thần hiệu của Tuệ Tĩnh (thế kỷ 17) đều có ghi những bộ phận của chó để làm thuốc.
Chẳng hạn trong trị liệu người ta dùng xương đầu chó, thịt chó, dương vật và tinh hoàn của chó và sỏi trong dạ dày của chó có bệnh: Thịt chó dùng tươi, còn xương chó cắt bỏ hết thịt và gân phơi khô, dương vật và tinh hoàn của chó phơi hay sấy khô được gọi là cẩu thận (thận chó) mặc dầu không phải là thận. Sỏi trong dạ dày chó có bệnh rất hiếm gặp, nên trong nghề thuốc người ta gọi là cẩu bảo (vật quý của chó).
Có sách hướng dẫn khi ăn thịt chó, nếu bỏ mỡ và da thì lành hơn, có lẽ để bớt nóng. Xét về phương diện chữa bệnh, hầu hết các bộ phận của chó đều có ích. Trong Đông y có rượu tam cường gồm bầu dục chó 2 quả, tinh hoàn chó đen 2 quả, dương vật chó đen 1 - 2 cái, cùng với 20 vị thuốc bổ thực vật chữa liệt dương, di tinh, bạch đới, tinh trùng ít và yếu.
Các gia vị ăn kèm thịt chó cũng có tác dụng phối hợp chữa bệnh. Riềng giúp cho thịt dễ tiêu hóa, tránh đầy hơi, giúp tráng dương, diệt vi khuẩn có hại trong đường ruột. Củ sả cũng có công dụng tương tự. Lá mơ lông phòng tránh rối loạn tiêu hóa…
Hay cẩu thận (Penis et testis Canis), còn tên hoàng cẩu thận (thận chó vàng), quảng cẩu thận. Theo tài liệu cổ, cẩu thận có vị mặn tính đại nhiệt, tác dụng tráng dương ích tinh, dùng chữa thận dương suy nhược, liệt dương, di tinh, lưng gối mềm yếu. Ngày dùng 4 - 12g dưới dạng bột hoàn thành viên hay ngâm rượu. Theo một số nghiên cứu trước đây, trong cẩu thận có nội tiết tố đực (androsteron), protid và chất béo. Những người âm hư, có nhiệt không dùng được.
Đông y cho rằng, thịt chó (cẩu nhục) vị mặn, chua, tính nóng, không độc; có tác dụng ôn bổ tỳ thận, bổ dưỡng, trợ dương, ích khí trừ hàn là vị thuốc cường tráng dung yên ngũ tạng, nhẹ người, ích khí.
Thịt chó vừa là thực phẩm ngon, vừa là vị thuốc tốt cho người có máu hàn. Thịt chó chỉ tốt cho những người thường cảm thấy lạnh tay chân, ít chịu được lạnh, thích ăn uống nóng, dễ đi ngoài lỏng, hắt hơi sổ mũi, ho hen do lạnh, liệt dương do dương hư hoặc tỳ thận lưỡng hư. Trẻ con, người lớn bị bệnh đái dầm cũng có thể ăn món này.
Song thịt chó lại không phải là món ăn thích hợp cho những người kém chịu nóng, táo bón, khó ngủ. Những người cao huyết áp, hay bị mẩn ngứa, mụn nhọt cũng nên hạn chế món này. Ngay cẩu thận có vị mặn tính đại nhiệt, tác dụng tráng dương ích tinh, dùng chữa thận dương suy nhược, liệt dương, di tinh, lưng gối mềm yếu. Nhưng những người âm hư, có nhiệt không dùng được.
Bởi thịt chó tính nóng, do đó về phương diện dưỡng sinh, thịt chó chỉ nên dùng để phòng chữa bệnh do dương hư, không nên dùng làm thức ăn bình thường hàng ngày như các loại thịt khác. Nếu phải ăn để phòng chữa bệnh thì cũng không nên dùng thường xuyên bởi cơ thể con người “dương” thường dư, “âm” mới thường thiếu.
Tóm lại nên hạn chế thịt chó với những người ít chịu được nóng bức, thích ăn uống nguội lạnh, hay uống nước, thích quạt, táo bón, ăn không tiêu, tiểu sẻn đỏ, khó ngủ, nóng nảy, tăng huyết áp, hay bị mẩn ngứa, mụn nhọt. Những người bị ung thư, bệnh tim mạch, người còn “trai trẻ xa nhà”, mới ốm dậy... cũng không nên ăn. Ăn thịt chó nên chọn hôm mưa, lạnh, mùa thu đông vì sẽ thấy ấm, ngon và có lợi hơn.
