Hoàng Văn Khanh với các con dúi chuẩn bị xuất bán cho thương lái. Ảnh: HĐ.
Có được cơ sở nuôi dúi như hiện nay, với hơn 300 con từ con giống đến dúi thương phẩm, dúi sinh sản, anh Hoàng Văn Khanh (sinh năm 1992, ở bản Mường Kem, xã Nghĩa Đô, huyện Bảo Yên, Lào Cai) chia sẻ, việc phát triển mô hình nuôi dúi của tôi có được qua tìm hiểu trên internet, sách, báo, tivi và qua những lần đi học các mô hình nuôi dúi ở các tỉnh, thành khác.
Từ 20 cặp dúi giống mua ở Hoà Bình mang về nuôi đến nay, cơ sở nuôi dúi của Hoàng Văn Khanh đã có tiếng tăm tại huyện Bảo Yên. Anh Khanh cho biết, dúi vốn là giống hoang dã sinh sống trong rừng núi nên việc thuần dưỡng, nuôi nhốt tôi chưa bao giờ nghĩ đến. Cho đến khi, qua tìm hiểu thực tế, chăm sóc, thấy dúi sinh trưởng tốt có thể mở ra cách làm kinh tế mới, hiệu quả hơn nên đã quyết định mạnh dạn tập trung vào mô hình này.
Con dúi ưa mát nên chuồng phải rộng, có thể xây bằng gạch hoặc dùng gạch lát nền gắn lại với nhau theo kích thước cao 60x50x50cm. Ngoài ra, vào mùa hè, cơ sở này sử dụng hệ thống phun nước trên mái chuồng giúp chống nóng kết hợp với quạt công suất lớn nên đàn dúi vẫn sinh trưởng tốt.
Con dúi thuộc loài thú có tính gặm nhấm nên chúng không được nuôi nhốt chung cả đàn mà chỉ nhốt tối đa 2 con một chuồng. Còn dúi thương phẩm có thể tách riêng mỗi chuồng 1 con. Các loại thức ăn của con dúi là các sản phẩm nông nghiệp có sản tại địa phương như mía, ngô… Các thức ăn cho loài vật này phải đảm bảo khô ráo, sạch sẽ để dúi không bị tiêu chảy rất nguy hiểm.
Quá trình sinh trưởng, dúi có độ tuổi 6 - 7 tháng là ghép đôi để chúng giao phối đúng thời điểm phát dục. Sau đó, khoảng nửa tháng thì tách dúi cái nuôi riêng để sinh sản. Cứ như vậy, các con dúi con được đưa sang chuồng nuôi thương phẩm hoặc xuất bán con giống.
Theo anh Hoàng Văn Khanh, trung bình mỗi năm dúi cái đẻ 3 lứa, mỗi lứa 3 - 4 con. Con non từ khi sinh ra khoảng 3 tháng là có thể xuất bán con giống với giá khoảng 1 - 2,5 triệu đồng cho một cặp dúi giống.
Trong khi đó, mỗi tháng cơ sở này tách được khoảng 15 - 20 cặp dúi giống và nhu cầu nuôi loại đặc sản này trên địa bàn huyện cũng như các địa phương lân cận khá cao. Còn đối với dúi thương phẩm, cứ 5- 6 tháng có thể đạt trọng lượng từ 1,8 – 2,5kg được bán với giá khoảng từ 400-500 nghìn đồng/kg. Từ các nguồn thu trên, trừ chi phí, công sức, Hoàng Văn Khanh thu nhập từ 15 đến 20 triệu đồng.
Ông Hà Văn Quang, Trưởng phòng NN-PTNT huyện Bảo Yên cho biết, những năm gần đây, nhiều thanh niên trẻ nỗ lực phát triển kinh tế gia đình từ đó xuất hiện nhiều mô hình hay, cách làm sáng tạo và hiệu quả, mang lại nguồn thu nhập cao đặc biệt là cơ sở nuôi dúi của Hoàng Văn Khanh đã cho thấy tính hiệu quả. Qua đó, tạo tiền đề cho người dân có thể học tập mô hình này nhằm phát triển kinh tế gia đình, tăng thêm thu nhập.
Ngoài ra, với việc nuôi dúi còn giúp giảm việc săn bắt loại thú rừng này, giảm nguy cơ phá rừng, môi sinh… Nhưng để con dúi trở thành sản phẩm hàng hoá cũng cần có thời gian, đầu tư bài bản và thị trường nhất định. Tuy nhiên, đây vẫn là mô hình tốt để phát triển kinh tế của bà con nhất là khi Nghĩa Đô đang hình thành là một địa điểm du lịch, có nhiều du khách bắt đầu biết đến.
Hiện nay, một số hộ trong bản Mường Kem cũng đã bắt đầu học theo anh Khanh nuôi dúi, nhưng chỉ nuôi quy mô nhỏ, từ 3 đến 4 đôi để phục vụ cho nhu cầu của gia đình. Sản phẩm từ dúi hiện không đủ cung cấp cho thị trường.
Nhờ làm tốt việc thuần dưỡng và chăm sóc, mô hình nuôi dúi cũng mở ra một hướng mới trong chăn nuôi của đồng bào dân tộc trên địa bàn tỉnh miền núi như Lào Cai, góp phần phát triển kinh tế xã hội ở địa phương.
