Ô nhiễm môi trường trong chăn nuôi đã và đang trở thành vấn nạn nhức nhối ở nhiều địa phương có nghề chăn nuôi phát triển.
Có nhiều giải pháp để xử lý chất thải chăn nuôi như công nghệ biogas, công nghệ chuồng trại, giải pháp quy hoạch, quy trình chăn nuôi… nhưng có một giải pháp cắt giảm khí thải, mùi hôi thối của các chất thải ngay tại nguồn là trộn chế phẩm vào thức ăn chăn nuôi để làm giảm thiểu ô nhiễm môi trường chăn nuôi khá rẻ tiền, tiết kiệm hiệu quả sự đầu tư cho các công nghệ xử lý chất thải đã thải ra, lưu trú trong chuồng trại khác.
Từ xa xưa, y học cổ truyền thường sử dụng một số vị thuốc đi liền với nhau trong các thang thuốc bổ để tăng cường tiêu hóa, hấp thu các chất dinh dưỡng, giúp cho quá trình trao đổi chất được điều hòa và cân bằng. Thông thường đó là các vị bạch truật, sử quân, hoài sơn, xa tiền, mạch nha, sơn trà, thần khúc và ngưu tất. Với liều lượng thích hợp, các vị thuốc trên sẽ kết hợp với nhau tạo thành hỗn hợp mang tính bình, giúp cho việc tăng cường hoạt tính của các men tiêu hóa và quá trình trao đổi chất trong ruột non, làm giảm hoạt tính của các vi khuẩn gây thối ở ruột già. Do đó, có thể làm giảm mùi hôi của phân, nước tiểu của người và gia súc.
Các vị thuốc trên chứa chất saponine có tác dụng hấp thụ khí độc amoniac (NH3) và hydro sunfua (H2S) có trong đường tiêu hóa của người và gia súc. Với ý tưởng nghiên cứu, chế biến và sử dụng hiệu quả những chế phẩm có nguồn gốc thảo dược sẵn có giúp làm hạ giá thành sản phẩm, mang thương hiệu trong nước mà làm giảm thiểu mùi hôi của chất thải chăn nuôi là rất cần thiết, đáp ứng đòi hỏi bức thiết tình hình sản xuất hiện nay, nhóm tác giả Phạm Sỹ Tiệp, Nguyễn Văn Lục, Đặng Hoàng Biên, Vũ Hồng Chương, Trần Nho Thanh và Nguyễn Thị Huyền (Viện Chăn nuôi và hiệu thuốc 26 Lãn Ông, Hà Nội) đã vừa tìm ra và công bố một chế phẩm có tác dụng rất thuyết phục trên.
Trong 3 công thức phối trộn, các tác giả đã chọn công thức tạo được sản phẩm CP2 cho hiệu quả tốt nhất như sau: Mạch nha (25%), sơn trà (15%), thần khúc (20%), sử quân (5%), xa tiền (5%), ngưu tất (30%). Sử dụng chế phẩm CP2 với liều lượng 1.000g CP2/1 tấn thức ăn hỗn hợp cho nuôi lợn thịt sẽ cho khối lượng tăng trọng/ngày cao hơn đối chứng là 4,42%, tiêu tốn thức ăn/kg tăng trọng thấp hơn 9,58%; chi phí thức ăn/kg tăng trọng giảm 7,89%. Đối với chăn nuôi lợn nái nuôi con, sử dụng CP2 với liều lượng như trên cho kết quả rất khả quan như sau: số con cai sữa 28 ngày/ổ và khối lượng cai sữa/ổ tăng 3,87 và 7,9%; tiêu tốn và chi phí thức ăn/kg lợn con cai sữa giảm 8,92% và 6,34% so với lô đối chứng.
Sử dụng chế phẩm CP2 đã góp phần làm giảm đáng kể mùi hôi của chuồng nuôi lợn, ở chuồng nuôi lợn thịt hàm lượng amoniac giảm 41,30% và hàm lượng hydrofua giảm 44,44% so với lô đối chứng. Ở chuồng nuôi lợn nái sinh sản, NH3 giảm 45,26%, H2S giảm 43,90% so với lô đối chứng.
Thành công ban đầu của hướng nghiên cứu sử dụng thức ăn giúp chăn nuôi thân thiện với môi trường, giảm thiểu sự phát thải các khí độc hại mà vẫn đảm bảo hiệu quả chăn nuôi này cần tiếp tục được khuyến khích nghiên cứu sâu sắc và đa dạng khả năng áp dụng hơn, nhà nước có chính sách khuyến cáo và nhân rộng kết quả nghiên cứu vào sản xuất đại trà để góp phần tích cực xây dựng một nền chăn nuôi “sạch”, phát triển bền vững, đủ sức lớn mạnh với thị trường ngày càng khó tính và phức tạp hiện nay đồng thời vẫn đảm bảo chất lượng môi trường sống cho các khu vực cộng đồng có chăn nuôi và lân cận vùng chăn nuôi.
