Ông Trương Minh Hiến (ảnh), Phó Chủ tịch UBND tỉnh Hà Nam chia sẻ với PV về kinh nghiệm tích tụ đất đai của tỉnh.
 |
Ông Trương Minh Hiến cho biết: Năm 2018, tốc độ tăng trưởng kinh tế của Hà Nam đạt 11,5%. Đây là năm thứ 9 liên tiếp tỉnh có tăng trưởng đạt hai con số. Cơ cấu kinh tế của tỉnh chuyển dịch theo hướng rất tích cực. Công nghiệp, thương mại và dịch vụ chiếm tỷ trọng cao, lĩnh vực nông nghiệp chỉ còn chiếm 9,6%. Tuy vậy khu vực nông nghiệp lại chiếm 38% lao động và 65% dân cư. Nông nghiệp chiếm tỷ trọng rất thấp nhưng có ý nghĩa về chính trị - xã hội lớn.
Hà Nam có 116 xã, phường; trong đó 98 xã có nhiệm vụ xây dựng nông thôn mới. Đến cuối năm 2018, Hà Nam có 91/98 xã và 4 huyện, thành phố là Phủ Lý, Thanh Liêm, Kim Bảng, Duy Tiên được công nhận xã, huyện nông thôn mới. Tổng thu ngân sách của tỉnh năm 2018 đạt 7.600 tỷ đồng, trong khi kế hoạch được giao là 6.800 tỷ đồng. Năm 2018, có 28 chỉ tiêu kinh tế - xã hội tỉnh đề ra, tất cả đều đạt và vượt kế hoạch. Hà Nam phấn đấu đến năm 2020, tỉnh sẽ cân đối được thu chi ngân sách trên địa bàn.
Với vai trò, ý nghĩa quan trọng của nông nghiệp, tình hình thu hút đầu tư vào lĩnh vực này của tỉnh như thế nào, thưa ông?
Muốn tái cơ cấu nông nghiệp, công nghiệp hóa, hiện đại hóa nông nghiệp thì không thể không có doanh nghiệp đầu tư. Hà Nam xác định doanh nghiệp vừa là động lực, hạt nhân, vừa là nhân tố quyết định thành công trong liên kết chuỗi. Doanh nghiệp là đầu tàu đưa vốn, khoa học công nghệ sản xuất để sản phẩm có số lượng, chất lượng. Hà Nam đã lập được 3.000ha để ứng dụng nông nghiệp công nghệ cao, chiếm 10% đất lúa của tỉnh. Triển khai đồng bộ hạ tầng kỹ thuật, Hà Nam đã có 6 khu công nghiệp nông nghiệp công nghệ cao với 600ha. Hiện có nhiều doanh nghiệp lớn như VinEco, Vinaseed, Dabaco, Vinamilk, Masan… vào đầu tư.
Bên cạnh việc các doanh nghiệp quan tâm đầu tư vào nông nghiệp tại tỉnh, Hà Nam cũng chỉ đạo thành lập các tổ hợp tác, hợp tác xã kiểu mới để liên kết sản xuất các sản phẩm cho doanh nghiệp tiêu thụ. Điển hình như VinEco với 183ha, doanh nghiệp sẽ hướng dẫn quy trình sản xuất, cung cấp giống để sản phẩm có thể lọt vào hệ thống siêu thị của Vinmart.
Chẳng hạn như Tập đoàn Masan đầu tư Tổ hợp Chế biến thịt MNS Meat Hà Nam. Hà Nam mong muốn mời gọi doanh nghiệp chế biến thịt, bởi tỉnh được xem là thủ phủ chăn nuôi phía Bắc với khoảng 500.000 con lợn/năm. Với công suất đầu tư của tổ hợp 1,4 triệu con lợn/năm, Hà Nam mới cung cấp đạt 1/3 nhu cầu tổ hợp. Hà Nam kỳ vọng, Tập đoàn Masan không chỉ tiêu thụ sản phẩm chăn nuôi của tỉnh mà còn vươn tới vùng Đồng bằng sông Hồng. Khi Masan đầu tư thì họ phải có lợi. Nhưng tỉnh cũng tính đến người chăn nuôi của Hà Nam cũng phải được hưởng lợi. Tỉnh đang quy hoạch 12 khu chăn nuôi tập trung theo tiêu chí của Tập đoàn, để đảm bảo đầu vào nguyên liệu. Đến năm 2020, Hà Nam sẽ có Trung tâm Chăn nuôi với khoảng 100.000 con và đến 2025 sẽ có 300.000 - 400.000 con lợn đủ tiêu chuẩn cho Tập đoàn. Đến nay, các doanh nghiệp lớn đã đầu tư 2.296 tỷ đồng vào lĩnh vực nông nghiệp, đem lại hiệu quả kinh tế rõ rệt cho nông dân và thu được lợi nhuận cho chính mình.
Có thể nhận thấy rất nhiều doanh nghiệp đi đầu trong lĩnh vực nông nghiệp đã đầu tư sản xuất tại tỉnh. Vậy, Hà Nam đã có chính sách gì để thu hút doanh nghiệp?
Doanh nghiệp khi đầu tư vào nông nghiệp việc đầu tiên họ cần là quỹ đất đủ lớn để sản xuất. Đây là khúc mắc lớn nhất của nhiều địa phương. Không như nhà máy công nghiệp chỉ cần có vài héc ta làm nhà máy là đủ. Cái khó là làm thế nào để tập trung đất đai, tạo điều kiện sản xuất theo dự án của doanh nghiệp.
Vừa qua tỉnh đã thực hiện thí điểm tích tụ, tập trung đất đai. Chính quyền các cấp đứng ra tuyên truyền, vận động nông dân cho tỉnh thuê đất. Sau đó, tỉnh sẽ cho doanh nghiệp thuê lại với giá bằng giá thuê đất của dân. Nông dân vẫn được giữ giấy chứng nhận quyền sử dụng đất của mình.
 |
| Ảnh minh họa |
Theo Luật Đất đai, doanh nghiệp phải thỏa thuận với người có đất để thuê đất. Nhưng ở Hà Nam, bình quân mỗi hộ chỉ còn từ 1,2 - 1,7 thửa, phải 30 - 40 hộ gia đình mới có 1ha. Như vậy, nếu doanh nghiệp cần hàng trăm ha thì gần như không thể. Nếu chính quyền không đứng ra thỏa thuận mà doanh nghiệp đi làm việc với hàng nghìn hộ dân để có được 100ha thì đây là rào cản, điểm nghẽn không vượt qua được. Văn hóa của người Việt Nam đất đai là của để dành nên không ai muốn mất đất. Mặt khác nếu người dân bị mất đất thì cũng sẽ bần cùng hóa người dân. Do đó, khi cho thuê, dân vẫn có quyền chuyển nhượng, nhưng người được chuyển nhượng đó phải thừa kế nghĩa vụ cho thuê.
Ngoài ra Hà Nam có chính sách ưu đãi doanh nghiệp đầu tư vào nông nghiệp công nghệ cao khá rõ ràng. Tỉnh đề ra 10 cam kết với doanh nghiệp khi đầu tư vào tỉnh. Ngoài cơ chế chính sách ưu đãi của Chính phủ, Hà Nam có cơ chế ưu đãi hỗ trợ riêng như: quy hoạch tỷ lệ 1:2000, đầu tư hạ tầng điện, nước, thủy lợi, viễn thông đến chân công trình... Thông qua các đề án rất rõ ràng, nông dân biết để giám sát dự án và doanh nghiệp biết mình được hưởng cái gì. Với cơ chế, cách làm tạo điều kiện thuận lợi cho cả người dân và doanh nghiệp, Hà Nam mong muốn sớm được Chính phủ phê duyệt đề án thí điểm này.
Xin cảm ơn ông!
