Lạm quyền tư pháp?
Theo chủ trương kêu gọi đầu tư của tỉnh Vĩnh Long, Công ty cổ phần Phát triển Bất động sản Thiên Long (Công ty Thiên Long) đã tìm hiểu, khảo sát môi trường và cơ hội đầu tư tại địa phương. Để có quỹ đất thực hiện dự án, Công ty Thiên Long đã tham gia mua trúng đấu giá ngay tình 7 thửa đất tọa lạc tại xã Phú Thịnh, huyện Tam Bình, tỉnh Vĩnh Long từ Ngân hàng TMCP Quốc Dân (Ngân hàng NCB).
Tuy nhiên, đến khi nộp hồ sơ để đăng bộ đứng tên các lô đất đã mua trúng đấu giá nêu trên tại Văn phòng đăng ký đất đai tỉnh Vĩnh Long thì doanh nghiệp này bị các cấp Tòa án của tỉnh Vĩnh Long “hành” bằng một loạt các văn bản có dấu hiệu trái pháp luật.
Mới đây, Tòa án Nhân dân (TAND) Cấp cao tại TP.HCM đã có Quyết định giải quyết khiếu nại số 44/2023/QĐGQKN chỉ ra các sai phạm của Thẩm phán TAND huyện Long Hồ và Thẩm phán TAND tỉnh Vĩnh Long. Đồng thời, Chủ tịch UBND tỉnh Vĩnh Long cũng có ý kiến đề nghị TAND tỉnh Vĩnh Long chỉ đạo TAND huyện Long Hồ sớm đưa vụ kiện của Công ty TNHH Biofeed ra xét xử để làm căn cứ giải quyết các thủ tục cho nhà đầu tư đúng quy định.
Trúng đấu giá ngay tình vẫn bị làm khó
Ngày 21/3/2022, Công ty Thiên Long mua trúng đấu giá ngay tình 7 thửa đất tại xã Phú Thịnh, huyện Tam Bình, tỉnh Vĩnh Long từ Ngân hàng NCB với giá trên 152 tỷ đồng. Nguồn gốc 7 thửa đất này do Công ty TNHH Biofeed thế chấp có đăng ký giao dịch đảm bảo và đã bàn giao cho Ngân hàng NCB để cấn trừ nợ vay hoặc Ngân hàng NCB chủ động xử lý bán đấu giá để thu hồi nợ xấu.
Ngày 6/4/2022, Công ty Thiên Long đã thanh toán đủ toàn bộ số tiền mua đấu giá tài sản nêu trên cho Ngân hàng NCB, nhận các Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (CNQSDĐ) và nhận bàn giao diện tích đất tại thực địa theo đúng quy định. Sau đó, Công ty Thiên Long nộp hồ sơ đăng ký biến động quyền sử dụng đất (vào tên Công ty Thiên Long) tại Văn phòng đăng ký đất đai thuộc Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Vĩnh Long. Theo giấy tiếp nhận hồ sơ và trả kết quả của Trung tâm Dịch vụ hành chính công tỉnh Vĩnh Long, thời gian trả kết quả cho Công ty Thiên Long là ngày 12/05/2022 nhưng đến ngày 9/5/2022 Văn phòng đăng ký đất đai tỉnh Vĩnh Long có văn bản gửi Công ty Thiên Long với nội dung: “Cần phải rà soát lại một số văn bản yêu cầu ngăn chặn việc chuyển quyền sử dụng đất của Công ty TNHH Biofeed”.
Từ đó tới nay đã hơn một năm, quá thời gian gia hạn thủ tục theo quy định nhưng hồ sơ sang tên giấy CNQSDĐ cho Công ty Thiên Long vẫn chưa được Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Vĩnh Long giải quyết dứt điểm với lý do là có ý kiến của TAND huyện Long Hồ gửi văn bản sang đề nghị không giải quyết cập nhật đăng bộ cho Công ty Thiên Long.
Luật sư Phạm Văn Minh (Đoàn Luật sư TP Hà Nội) cho biết: “Theo quy định tại Điểm b, Khoản 5, Điều 60, Nghị định 43/2014 NĐ-CP của Chính phủ và Khoản 1, Điều 188 Luật Đất đai năm 2013 thì Văn phòng đăng ký đất đai tỉnh Vĩnh Long chỉ được phép ngưng thủ tục giải quyết sang tên tài sản nêu trên cho Công ty Thiên Long khi có Quyết định áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời của cơ quan Tòa án”.
Trong vụ việc này, TAND huyện Long Hồ ngày 22/3/2022 đã ra Thông báo số 73/TB-THA do thẩm phán Phạm Trí Trường ký gửi Ngân hàng Phát triển Việt Nam (Ngân hàng VDB) - chi nhánh Cần Thơ (nguyên đơn trong vụ kiện kinh doanh thương mại với Công ty TNHH Biofeed) về việc không áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời đối với các thửa đất mà Công ty Thiên Long đã mua trúng đấu giá vì yêu cầu của VDB không phù hợp với quy định của pháp luật.
Tuy nhiên, TAND huyện Long Hồ vẫn tiếp tục có văn bản gửi đến Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Vĩnh Long đề nghị ngưng cập nhật quyền sử dụng đất cho Công ty Thiên Long.
Trong các cuộc họp do UBND tỉnh Vĩnh Long chủ trì giải quyết việc cấp giấy CNQSDĐ cho Công ty Thiên Long với sự tham gia của các sở, ban, ngành hữu quan của tỉnh hai thẩm phán này luôn bảo lưu quan điểm đây là tranh chấp đất đai trong khi vụ án TAND huyện Long Hồ đang thụ lý là “tranh chấp kinh doanh thương mại” giữa ngân hàng VDB và Công ty TNHH Biofeed.
Nhiều tài sản trong hợp đồng thế chấp đã vô hiệu
Sai phạm trong nhận định của thẩm phán TAND huyện Long Hồ đã được chỉ ra trong Quyết định giải quyết khiếu nại ngày 09/5/2023 nêu trên của TAND Cấp cao tại TP.HCM. Trong vụ việc này, Ngân hàng VDB kiện Công ty TNHH Biofeed ra TAND huyện Long Hồ buộc Công ty TNHH Biofeed trả nợ tiền vay, nếu không trả được nợ vay cho Ngân hàng VDB thì đề nghị Tòa án kê biên, phát mãi tài sản thế chấp.
Cụ thể, để vay được tiền từ Ngân hàng VDB, năm 2008 ông Trương Thanh Phương, Giám đốc Công ty TNHH Biofeed thế chấp cho ngân hàng 2 thửa đất (số 674 và 676) đứng tên ông Trương Thanh Phương và 19 thửa đất nông nghiệp đứng tên các hộ dân tại địa phương. Trong đó, chỉ có 2 thửa đất đứng tên ông Trương Thanh Phương là có đăng ký giao dịch đảm bảo, 19 thửa còn lại không đăng ký giao dịch đảm bảo.
Đến năm 2012, thực hiện chủ trương của tỉnh Vĩnh Long là thu hồi, cấp mới giấy CNQSDĐ cho dự án trại giống của Công ty TNHH Biofeed UBND huyện Tam Bình, tỉnh Vĩnh Long đã ra Quyết định thu hồi 21 thửa đất mà ông Trương Thanh Phương đang thế chấp cho Ngân hàng VDB. Sau đó, Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Vĩnh Long cấp mới 7 giấy CNQSDĐ cho Công ty TNHH Biofeed.
Trong trường hợp này, theo Nghị định số 43/2014/NĐ-CP thì khi UBND huyện Tam Bình đã có Quyết định thu hồi các thửa đất nêu trên thì Hợp đồng thế chấp giữa ông Trương Thanh Phương với Ngân hàng VDB là vô hiệu. Vì hợp đồng thế chấp với Ngân hàng VDB đã vô hiệu nên sau khi được cấp 7 giấy chứng nhận quyền sử dụng đất mới, Công ty TNHH Biofeed đem thế chấp cho Ngân hàng NCB để vay tiền.
Nợ xấu, mất khả năng thanh toán, Công ty TNHH Biofeed chủ động bàn giao toàn bộ 7 thửa đất nêu trên cho Ngân hàng NCB để cấn trừ nợ hoặc bán đấu giá thu hồi nợ. Sau khi nhận đủ tiền thanh toán từ bên mua trúng đấu giá tài sản thế chấp có giao dịch đảm bảo với số tiền hơn 152 tỷ đồng, Ngân hàng NCB đã cấn trừ vào nghĩa vụ nợ vay của Công ty TNHH Biofeed và Công ty Biofeed vẫn còn nợ lại Ngân hàng NCB gần 467 tỷ đồng (gốc và lãi) có khả năng không thu hồi được theo văn bản số 192 của Ngân hàng NCB gửi Cục Thuế tỉnh Vĩnh Long ngày 6/4/2022.
(còn nữa)