Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy phát biểu trực tuyến với quan chức Hội đồng châu Âu hôm thứ Năm. Ảnh: RT
Tuyên bố của Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky được loan đi sau khi hàng loạt cơ sở hạ tầng quan trọng trên khắp Ukraine đã trở thành mục tiêu tấn công tên lửa của Nga trong ngày thứ Bảy (22/10), với một số khu vực báo cáo các cuộc tấn công vào các cơ sở năng lượng và gây mất điện.
Hãng tin Reuters dẫn nguồn tin Không quân Ukraine cho biết, có 33 quả tên lửa đã được phóng vào lãnh thổ Ukraine chỉ riêng sáng thứ Bảy và 18 trong số đó đã bị bắn hạ.
Kể từ ngày 10 tháng 10, quân đội Nga đã phá hủy nhiều cơ sở hạ tầng lưới điện của Ukraine, khiến mất ít nhất một nửa sản lượng nhiệt điện và 40% toàn bộ hệ thống cung cấp điện.
Cố vấn Tổng thống Ukraine, Kyrylo Tymoshenko cho biết tính đến chiều thứ Bảy, hơn một triệu người dân trên khắp Ukraine không có điện sử dụng, với 672.000 người trong số trên là ở khu vực phía tây của Khmelnytskyi.
Trong khi đó cả Nga và Ukraine hiện đều đang cáo buộc nhau lên kế hoạch cho nổ tung con đập thủy điện Kakhovka trên sông Dnipro, một động thái có thể gây ra một trận lũ lụt kinh hoàng trên một khu vực rộng lớn ở miền nam Ukraine.
Theo các nhà quan sát, con đập thủy điện Kakhovka, cao 30 mét và có chiều dài 3,2 km (2 dặm), được xây dựng vào năm 1956 trên sông Dnipro như một phần của nhà máy thủy điện Kakhovka.
Ngoài ra con đập này cũng tích hợp một hồ chứa nước có tổng diện tích bề mặt là 2.155 cây số vuông, từ Kherson đến Zaporizhzhia và Dnipropetrovsk của Ukraine. Hồ chứa này dài 240 km và rộng tới 23 km, độ sâu thay đổi từ 3 đến 26 mét. Tổng trữ lượng nước là 18,2 km khối, cung cấp nước cho bán đảo Crimea (đã được Nga sáp nhập vào năm 2014) và cho nhà máy hạt nhân Zaporizhzhia, cũng nằm dưới sự kiểm soát của Nga.
Ảnh vệ tinh đập thủy điện Kakhovka trên sông Dnieper ở Ukraine. Ảnh: Getty
Nguồn nước của khu vực này được sử dụng chủ yếu để cung cấp cho các trạm thủy điện, hệ thống thủy lợi Krasnoznamianka, hệ thống thủy lợi Kakhovka, các nhà máy công nghiệp, trang trại nuôi cá nước ngọt, kênh Bắc Crimean và kênh Dnepr – Kryvyi Rih . Việc tạo ra nó đã hình thành một tuyến đường thủy nước sâu cho các con tàu đi lên Dnepr.
Theo tính toán của các chuyên gia, nếu con đập thủy điện khổng lồ có từ thời Liên Xô cũ bị vỡ, sẽ tạo ra một bức tường nước lũ tàn phá trên phần lớn khu vực Kherson mà tháng trước Nga đã tuyên bố là sáp nhập trước sự phản công của Ukraine.
Tờ New York Times dẫn lời Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cảnh báo rằng, Nga đang chuẩn bị một chiến dịch ngụy tạo “cờ giả” để làm nổ con đập, có khả năng gây ngập lụt cho 80 thị trấn, làng mạc và thành phố, bao gồm cả thành phố Kherson quan trọng về mặt chiến lược.
Ông Zelensky hiện cũng đang kêu gọi thành lập một phái đoàn quan sát quốc tế tại nhà máy điện, và nói rằng đó là điều cấp thiết để ngăn chặn một thảm họa tiềm tàng.
"Chúng tôi có thông tin rằng những kẻ khủng bố Nga đã lên kế hoạch tấn công hệ thống hồ đập thuộc nhà máy thủy điện Kakhovka", ông Zelensky cho biết thông qua một liên kết video tới cuộc họp của các nhà lãnh đạo châu Âu ở Brussels. Theo đó nguy cơ nguồn cung cấp nước sinh hoạt và tưới tiêu cho phần lớn lãnh thổ phía nam của Ukraine có thể bị mất.
Trong diễn biến mới nhất, hôm nay nhà lãnh đạo Ukraine bất ngờ nêu quan điểm, mức độ mối quan hệ trong tương lai với Nga sẽ phụ thuộc vào việc Nga tự trao trả các khu vực ly khai hoặc do Kiev giành lại "với bất cứ giá nào".
Tuyên bố được ông Zelensky đưa ra trong bối cảnh cuộc xung đột ở Ukraine sắp bước sang tháng thứ 9 và Ukraine gần đây đẩy mạnh phản công dọc chiến tuyến và đã tái kiểm soát hàng ngàn cây số vuông diện tích ở Kharkov, Kherson và Donetsk.
Sau khi sáp nhập 4 vùng lãnh thổ Kherson, Zaporizhzhia, Donetsk và Lugansk, Moscow đang nỗ lực thiết lập các tuyến phòng thủ trước đà phản công của Kiev và đang khẩn trương sơ tán dân thường khỏi các khu vực bờ Tây Bắc sông Dnipro, bao gồm cả thành phố Kherson, trước nguy cơ chiến sự leo thang nghiêm trọng.
