Các nhà phê bình chỉ trích Tổng thống Donald Trump đang áp dụng một loại chính trị hiện thực tàn khốc. Ảnh: Getty Images.
“Chính phủ đã quyết định theo một cách rất thực dụng rằng thiệt hại chính trị từ nền kinh tế sụp đổ lớn hơn thiệt hại chính trị do hơn 90.000 người Mỹ sẽ chết vào tháng Sáu”, ông Rick Wilson, một chiến lược gia của đảng Cộng hòa cho biết. “Chúng tôi đang chứng kiến ứng dụng toàn diện của một loại chính trị hiện thực tàn khốc, đó là sự sẵn sàng hiển nhiên đổi mạng sống lấy chỉ số Dow Jones”.
Một báo cáo nội bộ của Nhà Trắng bị rò rỉ dự đoán số người chết hàng ngày do Covid-19 sẽ lên tới khoảng 3.000 vào ngày 1/6, gần gấp đôi so với hiện tại là khoảng 1.750, tờ New York Times tiết lộ hôm 4/5.
Tuy nhiên, cùng lúc đó, Trump đã loại bỏ các cuộc họp ngắn hàng ngày của lực lượng đặc nhiệm chống virus Corona, thậm chí sẵn sàng giải tán lực lượng này. Đồng thời, ông còn gạt các chuyên gia y tế sang bên để ủng hộ các quan chức kinh tế hối thúc mở cửa hoạt động trở lại - ngay cả khi tỷ lệ lây nhiễm gia tăng.
Một trong những dấu hiệu cho thấy sự thay đổi là việc, cựu Thống đốc bang New Jersey Chris Christie nói với CNN rằng những cái chết gia tăng có thể đáng giá nếu nền kinh tế mở cửa trở lại.
“Tất nhiên, mọi người đều muốn cứu mọi cuộc sống mà họ có thể - nhưng câu hỏi đặt ra là, cuối cùng thì sao?”, ông Christie, một đảng viên Cộng hòa, người lãnh đạo nhóm chuyển tiếp Tổng thống của Donald Trump năm 2016, nói.
Khi Trump tuyên bố tình trạng khẩn cấp quốc gia vào ngày 13/3, hy vọng đã tăng lên rằng, dù bỏ lỡ các cơ hội xét nghiệm sớm, chính phủ liên bang cuối cùng cũng sẵn sàng chiến đấu toàn lực với khủng hoảng.
Trump nhanh chóng tự phong cho mình một vị Tổng thống thời chiến. Ngày 31/3, ông cảnh báo người Mỹ về “hai tuần rất, rất khó khăn ở phía trước”. Các cuộc họp ngắn hàng ngày với lực lượng đặc nhiệm chống virus Corona của Nhà Trắng được so sánh với các cuộc biểu tình chống phong tỏa.
Tuy nhiên, vào ngày 23/4, Trump "gợi ý" về việc tiêm chất khử trùng vào bệnh nhân, làm dấy lên sự hoài nghi và dè bỉu trên toàn thế giới.
Vào Chủ nhật (3/5), một cách "tình cờ", khi Trump tham dự sự kiện do Fox News tổ chức có tên là “America Together: Returning to Work” (Nước Mỹ cùng nhau: Trở lại làm việc”) tại Đài tưởng niệm Lincoln ở Washington, ông không đi cùng với các cố vấn y tế cấp cao Birx và Fauci mà là cùng Phó Tổng thống Mike Pence, Bộ trưởng tài chính Steven Mnuchin.
Trong sự kiện này, khi được hỏi liệu virus này có tệ hơn cúm thông thường hay không, Trump tỏ ra nghi ngờ giá trị của giữ khoảng cách vật lý và cho rằng việc đóng cửa kinh tế, gây ra thất thoát ít nhất 30 triệu việc làm, còn tồi tệ hơn.
Trước đó một ngày, hôm 2/5, một báo cáo của Washington Post cho rằng Trump được khuyến khích chuyển trọng tâm từ cuộc khủng hoảng sức khỏe sang cuộc chiến kinh tế do một phân tích nội bộ của Nhà Trắng cho thấy số người chết hàng ngày sẽ đạt đỉnh vào giữa tháng Tư sau đó giảm đáng kể.
“Việc đưa ra quyết định của Tổng thống được hướng dẫn chủ yếu bởi triển vọng được bầu lại của ông”, tờ Washington Post nói thêm.
Tổng thống Donald Trump thừa nhận rằng nhiều người Mỹ sẽ chết khi mở cửa lại nền kinh tế nhưng nhấn mạnh mối đe dọa Covid-19 đang suy giảm bằng cách từ chối đeo khẩu trang, ngay cả khi ông đi thăm một nhà máy sản xuất khẩu trang.
Khi được ABC News hỏi liệu việc dỡ bỏ các biện pháp giãn cách xã hội và mở cửa lại nền kinh tế có dẫn đến số người chết cao hơn, ông Trump nói "có thể sẽ có một số".
"Một số người sẽ bị ảnh hưởng xấu? Có", Trump thừa nhận trước đó tại nhà máy Honeywell ở Phoenix, Arizona, nơi ông đến thăm trong chuyến đi lớn đầu tiên kể từ khi lệnh phong tỏa bắt đầu. "Nhưng nước Mỹ cần phải mở cửa lại"
Trái với lạc quan của Tổng thống, dự đoán về số người chết từ Viện Đo lường và Đánh giá Sức khỏe của Đại học Washington, đưa ra vào ngày 4/5 cho thấy số người chết tại Mỹ có thể từ 72.000-134.000 vào đầu tháng Tám. Lý do là các bang đang nới lỏng phong tỏa quá sớm.
Wilson, tác giả của cuốn sách Everything Trump Touches Dies, cảnh báo: Chính quyền Trump có thể sẽ khiến tình hình trở nên tồi tệ với làn sóng virus thứ hai vào mùa hè và làn sóng thứ ba vào mùa thu. Điều đó khiến người Mỹ phải đối mặt với những thách thức kinh tế tồi tệ hơn nhiều so với việc uống thuốc đắng và tiếp tục chịu phong tỏa cho đến khi Hoa Kỳ vượt qua giai đoạn đầu của cuộc khủng hoảng này”.
Tin tức nghiệt ngã là không thể tránh được nhưng chính quyền hy vọng thông điệp kinh tế chí ít cung cấp một vài điều giúp lạc quan hơn.
