Vân Đồn: Muốn minh bạch hoạt động nạo vét, cần có giám sát cộng đồng

Thời gian gần đây, một số người dân xã Quan Lạn, huyện Vân Đồn (tỉnh Quảng Ninh) phản ánh về việc Công ty TNHH Quan Minh khai thác cát, nạo vét lấn vào bãi sá sùng của người dân địa phương.

Huyện Vân Đồn tạm dừng dự án

Ngay khi tiếp nhận thông tin, UBND xã Quan Lạn đã báo cáo lên UBND huyện Vân Đồn. Để xác minh thông tin, huyện đã yêu cầu Công ty TNHH Quan Minh tạm dừng dự án để kiểm tra, làm rõ.  

Đồng thời giao Phòng Kinh tế và Hạ tầng chủ trì phối hợp với Công an huyện, Phòng Tài nguyên và Môi trường, Công ty CP Quản lý đường sông số 3 (đơn vị giám sát nạo vét) và UBND xã Quan Lạn (mời 6 thành viên Ban giám sát cộng đồng của xã cùng tham gia) tổ chức rà soát hồ sơ, kiểm tra ranh giới thực hiện dự án nạo vét của Công ty TNHH Quan Minh tại xã Quan Lạn.

Qua kiểm tra, lực lượng chức năng xác định dự án nạo vét luồng vào và khu nước trước bến cập tàu Đồng Hồ tại xã Quan Lạn do Công ty TNHH Quan Minh triển khai đã được UBND tỉnh, các sở, ngành chấp thuận chủ trương, cho phép triển khai. Đơn vị thi công đã thực hiện đầy đủ các thủ tục dự án, tổ chức công khai quy hoạch, phương án thì công sau đó mới triển khai nạo vét. Sản phẩm nạo vét được tập kết về khu vực phía Đông Bắc bến cập tàu Đồng Hồ, vị trí đã được UBND tỉnh chấp thuận.

Việc triển khai dự án đã được Ban giám sát cộng đồng do UBND xã Quan Lạn thành lập giám sát; Tổ cảnh sát thủy - Công an huyện kiểm tra các tàu nạo vét đảm bảo an toàn giao thông, an ninh trật tự trong khu vực. Công ty CP Quản lý đường sông số 3 cũng đã phân công cán bộ thường xuyên giám sát quá trình nạo vét.

Tuy nhiên, do hồ sơ liên quan đến dự án đã giao cho các trưởng thôn và Ban giám sát cộng đồng thời gian lâu và có thay đổi về con người, bị thất lạc nên việc tuyên truyền, giải thích cho người dân địa phương còn hạn chế. Vì vậy, một số người dân chưa nắm được thông tin của dự án nạo vét nên phát sinh kiến nghị.

Tại văn bản báo cáo gửi chính quyền, Công ty TNHH Quan Minh khẳng định, dự án nạo vét luồng và khai thác mỏ được thực hiện theo hồ sơ thiết kế được duyệt trong đó có các chương cát nằm trong phạm vi ranh giới của dự án. Trước khi dự án phê duyệt đã được lấy ý kiến đồng thuận trong cộng đồng dân cư, có ý kiến tham gia của các ngành chức năng, việc phê duyệt dự án và cấp phép thi công đảm bảo tuân thủ các quy định của pháp luật hiện hành.

Cần tăng cường hoạt động giám sát cộng đồng

Trao đổi với PV Nông nghiệp Việt Nam, ông Lưu Minh Đức - Chủ tịch UBND xã Quan Lạn cho biết, việc thực hiện các dự án nạo vét luồng, khai thác mỏ và tập kết sản phẩm nạo vét của Công ty TNHH Quan Minh tại khu vực bến cập tàu Đồng Hồ là các hoạt động nhằm mục đích phát triển kinh tế-xã hội, sớm hiện thực hóa quy hoạch chung Khu kinh tế Vân Đồn đến năm 2040 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 266/QĐ-TTg ngày 17/2/2020 với tinh thần xây dựng huyện Vân Đồn trở thành Khu kinh tế biển đa ngành, đa lĩnh lực, du lịch biển - đảo cao cấp, dịch vụ tổng hợp.

Hoạt động nạo vét còn để khơi thông luồng lạch khu vực, hạn chế bồi lắng, tạo điều kiện thuận lợi cho tàu bè ra vào bến cập tầu Đồng Hồ, phục vụ giao thông vận tải hành khách và hàng hóa ra đảo.

Việc tập kết sản phẩm nạo vét kết hợp đổ đất tôn tạo mặt bằng tại khu vực bến cập tàu Đồng Hồ góp phần bồi đảo, tăng diện tích đất liền cho đảo Quan Lạn để Nhà nước sử dụng vào các mục đích phát triển cơ sở hạ tầng, khu dân cư đô thị, xây dựng tuyến đường du lịch ven biển, trồng cây xanh, bãi tắm công cộng...

Cũng theo ông Đức, quanh đảo Quan Lạn nhiều nơi có sá sùng trú ngụ dưới bùn cát. Cho nên, việc nạo vét sâu có thể sẽ lấn vào khu vực sinh trưởng của sá sùng.

Tuy nhiên, địa điểm khai thác dự án này không nằm trong vùng quy hoạch nuôi trồng thủy sản được UBND tỉnh Quảng Ninh phê duyệt tại Quyết định số 4209/QĐ-UBND ngày 15/12/2016; không thuộc danh mục quy hoạch các khu vực cấm khai thác thủy sản có thời hạn trong năm (khu vực bãi đẻ, nguồn lợi thủy sản phong phú ban hành kèm theo Thông tư số 89/2011/TT-BNNPTNT ngày 29/12/2011 của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn).

Đặc biệt, khi triển khai dự án đã được thực hiện theo quy trình nghiên cứu kỹ lưỡng, đánh giá tác động môi trường (ĐTM) về kinh tế - xã hội, môi trường, văn hóa, sinh thái,… Bộ Tài nguyên - Môi trường đã tổ chức hội đồng thẩm định quốc gia về những tác động của dự án cũng như tìm hiểu kỹ để đưa vào phương án ĐTM. Sau đó mới cấp phép cho hoạt động.

Vị lãnh đạo xã cũng thẳng thắn nhìn nhận, quá trình phát triển kinh tế xã hội, đô thị hóa ít nhiều cũng sẽ tác động đến sinh thái. Nhưng không phải vì thế mà chúng ta dừng hết các dự án lại, bởi hướng đi lâu dài là phải xây dựng xã đảo Quan Lạn phát triển kinh tế biển đa ngành, đa lĩnh vực, du lịch biển đảo cao cấp, dịch vụ tổng hợp.

Do đó, Chủ tịch UBND xã Quan Lạn mong muốn bà con ủng hộ cho quá trình đổi mới tại địa phương để trong tương lại không xa, người dân đảo sẽ có thêm các nghề khác thu nhập tốt hơn chứ không chỉ quanh năm phụ thuộc vào đào sá sùng, nuôi hàu, đánh bắt thủy hải sản.

Về phía người dân, qua trao đổi với PV, cho biết luôn ủng hộ những dự án phát triển kinh tế xã hội tại địa phương. Tuy nhiên, người dân đề nghị doanh nghiệp khi triển khai dự án phải thực hiện đúng quy định của pháp luật, không khai thác, nạo vét ngoài ranh giới đã được cấp phép và được cùng chính quyền tham gia giám sát dự án bất kể ngày đêm.

Thiết nghĩ, đây là mong muốn hết sức trách nhiệm và cần thiết của nhân dân. Để minh bạch hoạt động khai thác, nạo vét của doanh nghiệp, chính quyền địa phương cần tăng cường hoạt động giám sát cộng đồng, có đại diện người dân tham gia kiểm tra đột xuất. Làm được như vậy sẽ nâng cao vai trò, uy tín của chính quyền, đảm bảo quyền lợi chính đáng của nhân dân và doanh nghiệp, tránh những thông tin mập mờ gây thiệt hại cho các nhà đầu tư, ảnh hưởng đến an ninh trật tự trên địa bàn.