Vì đâu nên nỗi?

Thứ Năm 29/06/2017 , 08:37 (GMT+7)

Cả tuần đã qua, người làng Bái (Nam Trực- Nam Định) râm ran bàn tán chuyện công an ập vào một tụ điểm bài bạc trong làng, bắt giải lên huyện hơn chục người làng đang sát phạt nhau.

Ở đâu không biết chứ dân làng Bái nổi tiếng cần cù, chịu khó, giỏi thâm canh. Xảy ra cơ sự này, cả làng xôn xao…

Hôm được thả về, bị gia đình cằn nhằn, chì chiết, ông Văn- một người bị bắt thú thật rằng ban ngày làm đồng, tối về ông chẳng biết đi đâu, làm gì cho hết thời gian, đành sà vào mấy bàn chắn, chiếu phỏm. Ra ao làng hóng mát ư? Ao bị lấp từ lâu rồi, lấy đâu ra chỗ. Đi bách bộ ư? Đường làng tối om, không bách bộ không chết, bách bộ vào buổi tối có khi lại gặp họa.

Bỏ qua yếu tố “ngụy biện” thì thấy lời ông Văn cũng có lý. Đúng là đời sống văn hóa, tinh thần ở nhiều làng quê hiện rất nghèo nàn. Buồn đến độ, chỉ nghe nói “buồng chuối có mấy chục nải”, “chim nặng mấy chục ký”, “mai cua có hình vẽ” là nhiều người đã háo hức rủ nhau đi xem. Mới chập tối nhiều làng đường đã vắng hoe, nhà nào nhà nấy kín cổng cao tường, muốn tìm người hỏi thăm đường cũng khó.

Giờ chẳng mấy làng còn duy trì được câu lạc bộ văn hóa- văn nghệ, thể dục- thể thao. Nhiều nơi xây được nhà văn hóa nhưng ngoài cái xác nhà, bên trong chẳng có gì, quanh năm đóng cửa. Ở thành phố, nhiều cơ quan, công sở báo chí thừa mứa, chất đống nhưng ở nông thôn nhiều nơi tìm mỏi mắt không thấy một tờ.

Thiếu nơi sinh hoạt văn hóa lành mạnh nên tối đến người dân ở nhiều thôn xóm chẳng biết làm gì ngoài dán mắt vào chiếc tivi, điện thoại. Đàn ông thường tụ tập bài bạc, lâu dần hóa ham. Thực tế thì cờ bạc, rượu chè, nghiện hút giờ không còn là tệ nạn riêng của một làng quê nào.

Chuyện “chắn cạ”, “phỏm phảnh” phổ biến đến mức đã thành lệ, mỗi khi nhà nào có người “nằm xuống”, lấy lý do đến chia buồn, giúp không khí gia đình tang chủ bớt phần lạnh lẽo, đàn ông trong làng tha hồ tụ tập chơi bài. Chơi trong hai, ba ngày tang lễ không đủ, họ chơi thông đến hết “tứ cửu”, “một trăm ngày”…

Nhân chuyện này có người tỏ ra tiếc nuối. Trước đây, đời sống vật chất không đủ đầy như bây giờ nhưng đời sống tinh thần xem ra lại vui. Chẳng nói đâu xa, như làng Bái, hồi trước tháng nào cũng đón văn công tỉnh, trung ương về biểu diễn; đội chiếu bóng lưu động thỉnh thoảng ghé qua.

Mỗi lần văn công về, chiếu bóng tới, làng lại vui như hội, í ới, hẹn hò ra sân bãi nhận chỗ. Sáng mai, ngoài đồng, ngoài chợ râm ran bàn tán về nhân vật này, tình huống nọ trong vở kịch, bộ phim vừa được xem. Vui vẻ, lành mạnh là vậy mà tiếc thay nay sinh hoạt văn hóa lại vắng hẳn ở nhiều làng quê, nhường chỗ cho tệ nạn sinh sôi, nảy nở.

Thế mới thấy, xây dựng NTM không chỉ là việc làm mấy công trình hạ tầng...

Trần Duy