Việt Nam sẽ có thêm một dân tộc thiểu số

Lâu nay hai dân tộc Pa Kôh và Tà Ôi gần như chưa được phân biệt rõ ràng, sắp tới sẽ tách ra thành 2 dân tộc.

Phụ nữ Pa Kôh.

Đáp ứng nguyện vọng của cộng đồng người dân tộc Pa Kôh mong được công nhận là một dân tộc chính thức trong đại gia đình các dân tộc Việt Nam, tỉnh Thừa Thiên-Huế đang xúc tiến chuẩn bị trình Chính phủ việc bổ sung dân tộc này vào danh mục 54 dân tộc hiện có.

Đại diện Ủy ban nhân dân tỉnh Thừa Thiên Huế cho biết lâu nay hai dân tộc Pa Kôh và Tà Ôi gần như chưa được phân biệt rõ ràng cả trong văn bản hành chính cũng như trong cách nhìn nhận của giới khoa học.

Theo danh mục các dân tộc Việt Nam do Tổng cục thống kê ban hành năm 1979, dân tộc Tà Ôih là một trong 54 dân tộc anh em cùng sinh sống trên đất nước Việt Nam. Tộc danh Tà Ôih được sử dụng là tên gọi chung và duy nhất cho các dân tộc Tà Ôih, Pa Kôh, Pa Hy.

Trên thực tế, Pa Kôh là dân tộc thiểu số, định cư chủ yếu ở huyện A Lưới (Thừa Thiên - Huế) và huyện Hướng Hóa (Quảng Trị). Người Pa Kôh sống xen kẽ với người Cơ Tu, Tà Ôih, Vân Kiều và có nhiều đặc điểm tương đồng với các dân tộc nhóm Môn - Khmer về trang phục, nhà ở, cách thức canh tác.

Với 18.000 người, dân tộc Pa Kôh hiện chiếm số dân lớn nhất trong cộng đồng dân tộc thiểu số tại Thừa Thiên-Huế.

Đề án của Ban Dân tộc tỉnh Thừa Thiên Huế đưa ra các luận cứ khoa học xác định đặc điểm nhân chủng, lịch sử cư trú, ngôn ngữ, ý thức tự giác tộc người và nét đặc trưng trong văn hoá của dân tộc Pa Kôh trong mối tương quan với dân tộc Tà Ôi, Pa Hy.

Theo đó, ngôn ngữ Pa kôh là một ngôn ngữ độc lập, đại diện cho một tiểu nhóm khác nhau của nhóm Katuic. Đặc biệt, với số lượng người tương đối lớn, trải trên địa bàn khá rộng, nhưng trong tiếng Pa Kôh hầu như không có sự phân chia thành các phương ngữ, thổ ngữ. Theo điều tra thực tế, những người Tà Ôih trên 50 tuổi không hiểu tiếng Pa Kôh, nhất là phụ nữ.

Về mặt tổ chức xã hội, làng của người Pa Kôh không có sự phân chia ranh giới giữa làng này với làng khác nhưng làng của người Tà Ôih lại có sự phân chia ranh giới rất rõ ràng bởi những hàng rào bằng tre rất vững chắc. Người Pa kôh xem con voi là vật quí nhất, thể hiện sự giàu sang trong khi với người Tà Ôih, cái quí nhất thể hiện sự giàu có lại là những vòng ngọc có màu trắng ngà.

Về dòng họ, nếu người Pa Kôh phần đông lấy tên họ mình là Tầng Koal (con chó) thì người Tà Ôih lấy tên họ mình là A Kê, Pê Kê (con chim). Đàn ông trong gia đình người Tà Ôi đảm đang, nấu ăn rất giỏi, còn với người Pa Kôh thì công việc nấu nướng chỉ dành riêng cho phụ nữ.

Tuy cùng có tập quán ở nhà dài nhưng nhà của người Pa Kôh mái xuôi và có vách ngăn riêng biệt từng gia đình trong đại gia đình, còn nhà của người Tà Ôih lại có mái thẳng đứng và không chia vách ngăn.

Về phía Chính phủ, ông Nguyễn Lâm Thành, Chánh Văn phòng Ủy ban Dân tộc của Chính phủ, cho biết sắp tới Ủy ban sẽ có văn bản hướng dẫn cụ thể để Thừa Thiên Huế cũng như các địa phương khác có cơ sở, căn cứ thực hiện việc đề xuất bổ sung dân tộc mới vào danh mục các dân tộc Việt Nam.

(Theo TTXV)

NNVN