 |
| Hiện ở huyện Tây Sơn, chỉ còn lưa thưa những ruộng mía gốc. |
Huyện Tây Sơn từng là “thủ phủ mía” của tỉnh Bình Định, cao điểm có đến 1.500ha mía. Từ năm 2015 đến nay, Cty CP Đường Bình Định hoạt động không hiệu quả, tiếp đến, vào năm 2018 NM đường bị UBND tỉnh đình chỉ hoạt động do gây ô nhiễm môi trường. Lúc này, dù mía của nông dân Tây Sơn được NM Đường An Khê (Cty CP Đường Quảng Ngãi) bao tiêu, nhưng do phải cạnh tranh với giá đường ngoại, nhất là với Thái Lan, nên giá thu mua nguyên liệu mía giảm. Sự thể trên đã khiến nông dân Tây Sơn dần “quay lưng” với cây mía.
Ông Đỗ Văn Sỹ, Chủ tịch UBND huyện cho biết: “Gần đây, diện tích trồng mía ở Tây Sơn giảm mạnh. Đến năm 2016 còn 691ha; sang năm 2017 chỉ còn 595ha, chỉ trong 1 năm mà giảm gần 100ha; đến năm 2018 còn vỏn vẹn 210ha. Năm nay, chỉ còn 200ha mía gốc năm 1, năm 2, diện tích này cũng được NM Đường An Khê bao tiêu mía nguyên liệu nên nông dân mạnh dạn giữ lại để tận thu”.
Tương tự, xã Nhơn Thọ trước đây cũng từng là “thủ phủ mía” của TX An Nhơn, nhưng nay cây mía dần “mất tích”. Theo ông Phạm Văn Tân, Giám đốc HTXNN Nhơn Thọ 2, cao điểm cả xã Nhơn Thọ có đến 200ha mía, thế nhưng hiện chỉ còn gần 6ha mía do HTXNN Nhơn Thọ 2 trồng là còn đứng trên đồng, số còn lại nông dân đã phá sạch.
Ông Tân giải thích: “Hiện mía cây chỉ bán được 700.000đ/tấn. Trong khi đó công chặt và xếp lên xe đã mất đến 230.000đ/công. Trừ tất tần tật chi phí đầu tư, nông dân lỗ đậm nên họ đổ xô phá hết mía. Năm 2019, tỉnh dự kiến xây dựng cánh đồng mẫu lớn cây mía với diện tích 36ha tại HTX. Trước khi triển khai, bà Nguyễn Thị Tố Trân, GĐ Trung tâm Khuyến nông tỉnh, đã mấy lần về tận HTX tham vấn nông dân, thế nhưng họ cứ ậm ừ nhưng không làm”, ông Tân bộc bạch.
Vĩnh Thạnh trước đây cũng được tỉnh Bình Định đưa vào hàng ngũ những huyện phát triển vùng nguyên liệu mía, bây giờ cũng không ngoại lệ, cây mía dần vắng bóng trên những cánh đồng. Ông Lê Văn Đẩu, Chủ tịch UBND huyện, cho biết trước đây, UBND tỉnh giao cho huyện phát triển ổn định 500ha mía và Vĩnh Thạnh đã thực hiện tới 370ha. Thế nhưng đến con số này là dừng, rồi giảm dần.
Đến năm 2017 giảm còn 260ha và ngày càng giảm sâu. Đến năm 2019, kế hoạch của Vĩnh Thạnh sẽ có 95ha cả mía trồng mới và mía gốc. Thế nhưng đến giờ phút này, không những nông dân không trồng mới mà còn phá cả mía gốc, hiện chỉ còn 80ha mía gốc năm 1, năm 2. Trong tương lai, sau khi tận thu đến năm thứ tư, 80ha mía nói trên chắc chắn cũng sẽ “mất tích”.
 |
| Công chặt và xếp mía lên xe đã tăng đến 230.000đ/công, quá cao. |
“Mấy năm nay giá mì (sắn) rất ổn định. Hiện giá mì dao động từ 2.200đ – 3.100đ/kg tùy độ tinh bột cao hay thấp, bình quân 2.500đ/kg, một cái giá quá lý tưởng cho nông dân. Do vậy hầu hết những diện tích mía bị phá nông dân đều đưa vào trồng mì”, ông Đẩu cho biết.
Tương tự, ở Tây Sơn, những diện tích mía sau khi phá bỏ đã được nông dân đưa vào trồng các loại cây có hiệu quả kinh tế cao hơn. Chủ tịch UBND huyện Tây Sơn Đỗ Văn Sỹ, chia sẻ: “Những diện tích mía đã phá bỏ, chỉ nơi nào không có điều kiện trồng đậu phộng nông dân mới trồng mì. Vùng đất phía Bắc huyện chủ động nước và những vùng đất có thể bơm tát vào mùa khô nông dân trồng hết đậu phộng. Cây đậu phộng hiện cho hiệu quả kinh tế cao hơn gấp mấy lần cây mì”.
| “Chủ trương của tỉnh là giữ ổn định vùng nguyên liệu mía, thế nhưng do không còn mang lại hiệu quả kinh tế nên những năm qua diện tích mía sụt giảm không kiểm soát nổi. Hiện toàn tỉnh chỉ còn khoảng 500ha và toàn là mía gốc. Việc khôi phục cây mía trong bối cảnh hiện nay là “lực bất tòng tâm”, ông Đào Văn Hùng, PGĐ Sở NN-PTNT Bình Định nói. |
