Chế biến cá tra XK (Ảnh: Lê Hoàng Vũ) |
Một trong những nguyên nhân quan trọng giúp cho XK cá tra có sự tăng vượt bậc về giá trị trong năm 2018 là giá XK cao. Theo bà Trương Thị Lệ Khanh, Chủ tịch HĐQT Cty Vĩnh Hoành (Đồng Tháp), năm 2018 đã xác lập mặt bằng giá mới cho cá tra XK, và điều quan trọng là mặt bằng đó đã được các thị trường chấp nhận.
Chính vì vậy, bước sang năm 2019, các DN cá tra đã đề ra mục tiêu tiếp tục kiên trì giữ mức giá bán cao đã có được ở các thị trường. Qua đó, đạt được mục tiêu XK 2019 theo hướng sản phẩm tốt, chất lượng cao, chú trọng giá bán cao hơn là tăng sản lượng XK trong điều kiện sản lượng nguyên liệu năm 2019 dự báo không tăng nhiều so 2018.
Về thị trường, đang tiếp tục có những thuận lợi ngay từ đầu năm 2019. Cục Kiểm tra ATTP (FSIS) thuộc Bộ Nông nghiệp Mỹ (USDA) đã công nhận tương đương cho cá tra, cá da trơn Việt Nam, Thái Lan và Trung Quốc, qua đó đề xuất chính quyền Mỹ xem xét công nhận cá tra, cá da trơn của 3 nước này đủ điều kiện XK sang Mỹ. Đề xuất này hiện đang chờ Chính quyền liên bang Mỹ lấy ý kiến và phê chuẩn. Quy định mới nếu được thông qua, cá tra của các nhà máy đã được chứng nhận có cơ hội XK sang Mỹ với điều kiện các lô hàng sẽ bị FSIS kiểm tra lại tại cảng nhập.
Bên cạnh đó, kết quả công nhận tương đương theo Chương trình thanh tra cá da trơn của USDA sẽ tác động tích cực lên các thị trường khác, nhất là EU và Trung Quốc, khi chứng minh được rằng ngành cá tra VIệt Nam đã hoàn toàn kiểm soát theo quy định và tiêu chuẩn của USDA.
Chiến tranh thương mại Mỹ - Trung vẫn căng thẳng, qua đó ảnh hưởng lớn tới XK cá rô phi của Trung Quốc sang Mỹ (cá rô phi Trung Quốc đang chiếm 40% trong tổng lượng cá NK của Mỹ). Việt Nam hoàn toàn có thể tăng XK cá tra vào Mỹ, thay thế cho cho cá rô phi Trung Quốc.
Tại thị trường Trung Quốc, nhu cầu cá tra vẫn đang ở mức cao. Cá tra hiện đã có mặt ở hầu hết các phân khúc thị trường từ bình dân đến cao cấp, trong các siêu thị, nhà hàng, khách sạn… Tại Châu Âu, thị trường cá tra đang phục hồi nhanh ở các nước Tây và Nam Âu, tạo cơ hội để phát triển sang các thị trường Trung và Đông Âu. Bên cạnh sự phục hồi nhu cầu là sự trở lại của các nhà NK chuyên nghiệp với nhu cầu cao hơn về chất lượng.
Với những thuận lợi về mặt thị trường, VASEP dự báo, trong quý 1 này, XK cá tra sẽ đạt gần 600 triệu USD, tăng khoảng 35% so cùng kỳ 2018. Trong đó, XK sang Mỹ dự kiến đạt 95 triệu USD (tăng 26% so với cùng kỳ 2018), sang Trung Quốc đạt 125 triệu USD (tăng 23,7%), sang EU đạt 67 triệu USD (tăng 21%).
Đẩy mạnh XK vào Châu Âu Theo ông Trương Đình Hòe, Tổng thư ký VASEP, mục tiêu ngành cá tra đạt được trong năm 2019 là 2,3 tỷ USD. Trong đó, bên cạnh ổn định giữ vững thị trường Hoa Kỳ, Trung Quốc…, các DN sẽ quan tâm đẩy mạnh XK vào Châu Âu. Năm 2018, cá tra đã tăng trưởng trở lại tại Châu Âu sau một thời kỳ ảm đạm và đạt 244 triệu USD (tăng 20,2%). Hiện cá tra chiếm 9% thị phần và nằm trong nhóm 4 sản phẩm cá thịt trắng được ưa chuộng nhất tại Châu Âu. Tuy nhiên, sự cạnh tranh với các loại cá thịt trắng về giá, cũng như giải tỏa các vấn đề tiêu cực về hình ảnh, chất lượng là những thách thức cho sự trở lại của cá tra Việt Nam tại Châu Âu. |