Tính đến ngày 10/2, doanh số xuất khẩu đậu tương của Mỹ cho niên vụ tiếp thị 2021-22 kết thúc vào ngày 31/8 đạt 48,1 triệu tấn. Ảnh minh họa: CNBC.
Nhu cầu ở nước ngoài đối với đậu tương của Mỹ tụt hẳn so với mức cao như dự kiến của năm ngoái, nhưng việc mất mùa nghiêm trọng ở Nam Mỹ và giá toàn cầu tăng gần đây đã thúc đẩy người mua đậu tương cả vụ mùa hiện tại và vụ mùa năm sau.
Tính đến ngày 10/2, doanh số xuất khẩu đậu tương của Mỹ cho niên vụ tiếp thị 2021-22 kết thúc vào ngày 31/8 đạt 48,1 triệu tấn, bằng 86% dự báo cả năm của Bộ Nông nghiệp Mỹ (USDA). Bốn tuần trước, tỷ lệ này là 77%.
Con số này thấp hơn 97% vào cùng ngày năm ngoái nhưng chỉ kém một chút so với mức trung bình trước chiến tranh thương mại và doanh số vẫn đang tiếp tục tăng. USDA thông báo hôm 17/2 rằng 120.000 tấn đậu tương vụ cũ của Mỹ đã được bán cho những người mua không rõ nguồn gốc.
Lượng đặt mua đậu tương vụ mùa cũ bùng nổ này, khoảng 6,3 triệu tấn từ ngày 1/1 đến ngày 10/2, có thể là một kỷ lục trong giai đoạn này và tăng 28% so với mức cao nhất trong hơn một thập kỷ của năm ngoái. Con số này bao gồm hơn 2 triệu tấn bán ròng cho Trung Quốc và khoảng 2,8 triệu tấn bán cho những người mua không xác định.
Với mức 86%, tốc độ bán đậu tương so với kỳ vọng cho thấy dự báo của USDA vẫn hợp lý. Các vụ mùa duy nhất gần đây khi xuất khẩu cuối cùng thấp hơn mức chốt tháng 2 của USDA là niên vụ 2018-2019 và 2019-2020, khi khoảng 2/3 dự báo đã được bán vào ngày 10/2.
Những lo ngại về nhu cầu đậu tương kỳ hạn thể hiện rõ ràng trong tiến độ bán hàng từ niên vụ 2022 - 2023, đạt 4,5 triệu tấn tính đến ngày 10/2. Con số này chỉ thấp hơn so với tốc độ năm ngoái, mức cao nhất trong 10 năm.
Trung Quốc chiếm 2,58 triệu tấn doanh số bán đậu tương vụ mới của Mỹ tính đến ngày 10/2, và những người mua không xác định, nhiều người trong số đó có khả năng đại diện cho Trung Quốc, đã đặt mua 1,55 triệu tấn. Hầu hết các giao dịch mua này đã diễn ra kể từ ngày 1/1.
Các dấu hiệu trái ngược từ Trung Quốc
Việc mua đậu tương Mỹ gần đây của Trung Quốc, đặc biệt là cho năm tiếp thị sắp tới, trái ngược với báo cáo hôm 16/2 của hãng thông tấn Tân Hoa Xã rằng Trung Quốc có thể cắt giảm nhu cầu đậu tương 30 triệu tấn.
Thời điểm cắt giảm được cho là không rõ ràng, mặc dù việc giảm quy mô đó sẽ là cắt 30% đối với nhập khẩu hàng năm ở mức hiện tại và cắt hơn một phần tư tiêu dùng trong nước của Trung Quốc. Điều đó sẽ khiến nhu cầu đậu tương của Trung Quốc gần với mức nhu cầu của niên vụ 2013-2014.
Báo cáo đề cập rằng các công ty thức ăn chăn nuôi hàng đầu của Trung Quốc vào năm 2021 đã giảm khẩu phần bột đậu tương trong thức ăn chăn nuôi xuống 1,6% so với năm trước và rằng nhu cầu đậu tương giảm mạnh có thể xảy ra nếu chế độ ăn ít protein của vật nuôi tiếp tục được thúc đẩy.
Nhưng điều đó có thể tạo ra những trở ngại trong kế hoạch của Bắc Kinh được công bố vào hai tuần trước về việc tăng 15% sản lượng thịt nội địa vào năm 2025. Điều đó sẽ bao gồm việc khôi phục sản xuất thịt lợn về mức trước khi dịch tả lợn châu Phi bùng nổ và tăng sản lượng thịt gia cầm và thịt bò.
Để làm được điều này, Trung Quốc sẽ cần tăng mạnh quy mô đàn để duy trì chế độ cung cấp protein thấp hơn hoặc tăng lượng protein cung cấp cho các động vật vỗ béo, cả hai đều cần nhiều thức ăn hơn. Nếu Trung Quốc quay lưng lại với đậu tương, điều đó có thể làm tăng nhu cầu ở nước ngoài đối với các nguyên liệu thô khác như ngô nếu Trung Quốc có kế hoạch duy trì dự trữ ngũ cốc.
Bắc Kinh thường tuyên bố mong muốn ít phụ thuộc hơn vào nhập khẩu, nhưng nỗ lực chưa đạt kết quả trong hai năm qua. Do đó họ có thể sẽ phải nhượng bộ giữa mong muốn giảm mạnh nhu cầu bột đậu tương và tăng sản lượng thịt.
Việc cắt giảm ít hơn đối với lượng tiêu thụ đậu tương của Trung Quốc không phải là không hợp lý vì hiện nay việc giảm giá đang diễn ra. USDA dự kiến nhập khẩu đậu tương từ năm 2021 đến năm 2022 của Trung Quốc là 97 triệu tấn, giảm so với gần 100 triệu của năm ngoái. Các lô hàng xuất khẩu đậu tương của Mỹ từ tháng 10 đến tháng 12 năm 2021 sang Trung Quốc đã giảm 19% so với cùng kỳ năm ngoái.
Phó Thủ tướng Trung Quốc hôm 13/2 đã kêu gọi mở rộng sản xuất đậu tương trong nước trong một động thái có thể khác cho thấy thúc đẩy giảm nhu cầu nhập khẩu hoặc để kích thích phát triển đậu tương trong nước. Bộ Nông nghiệp Trung Quốc cho biết nước này sẽ tăng 23 triệu tấn đậu tương vào năm 2025, tăng 40% so với mức hiện tại.
Để so sánh, Brazil và Hoa Kỳ, những nước cung cấp phần lớn lượng hàng nhập khẩu hàng năm của Trung Quốc, tổng cộng với hơn 250 triệu tấn sản lượng đậu tương mỗi năm.
Bắc Kinh đã thúc đẩy tăng sản lượng đậu tương vào năm ngoái nhưng chưa khuyến khích đủ nông dân Trung Quốc, những người ưu tiên trồng ngô do lợi nhuận tốt hơn.
