Xuất khẩu gạo: Lạc quan!

Với việc xuất khẩu lô gạo thơm đầu năm 2021 đã đánh dấu sự kiện hanh thông cho ngành xuất khẩu gạo Việt Nam. Ông cho biết, cơ hội, triển vọng ngành hàng lúa gạo trong năm mới?

Năm 2021 xuất khẩu gạo của Việt Nam không những vẫn giữ được đà tăng trưởng về giá trị của năm 2020 mà chiều hướng còn tiếp tục tăng hơn năm 2020 cả về số lượng và giá trị.

Có 3 nguyên nhân chính mà chúng ta lạc quan. Đó là những năm gần đây với chủ trương chính sách tăng cường hội nhập sâu rộng và làm bạn với tất cả các nước trên thế giới của Đảng, Nhà nước và Chính phủ đã mang lại nhiều lợi thế cạnh tranh cho nền kinh tế Việt Nam bằng nhiều Hiệp định thương mại tự do cả đa phương và song phương. Với những lợi thế cạnh tranh đó, trong khi nhiều quốc gia cùng khu vực và trên thế giới chưa có như Việt Nam.

Nhờ sự đồng hành với chủ trương xu thế hội nhập sâu rộng của Đảng, Nhà nước, ngành hàng lúa gạo cũng đã từng bước tái cơ cấu lại theo hướng nâng cao chất lượng lúa, gạo thay vì chạy theo sản lượng, nâng cấp đa dạng hóa các loại giống lúa có chất lượng cao, thơm ngon, an toàn đáp ứng nhu cầu, thị hiếu của người tiêu dùng kể cả trong và ngoài nước.

Việt Nam là quốc gia đứng trong top đầu về cung cấp gạo cho người tiêu dùng trên thế giới, dịch Covid hoành hành từ đầu năm 2020 đến nay và thời gian tới khả năng còn phức tạp hơn, đã làm cho nhiều quốc gia trên thế giới bị khủng hoảng thiếu về lương thực thực phẩm do các chuỗi cung ứng như trước dịch bị đứt gẫy hoàn toàn mà khả năng khôi phục không dễ trong thời gian ngắn.

Do vậy, nhu cầu của nhiều thị trường mới đặt mua gạo Việt từ giữa năm 2020 đến nay cũng tăng cao, và khả năng sẽ tiếp tục tăng thêm trong năm 2021.

Với tình hình đại dịch Covid-19 như hiện nay, ông có thể đưa ra những dự đoán mới về thị trường tiêu thụ gạo năm 2021?

Dịch Covid hoành hành từ đầu năm 2020 đến nay và thời gian tới khả năng còn phức tạp hơn, đã làm cho nhiều quốc gia trên thế giới bị khủng hoảng thiếu về lương thực thực phẩm do các chuỗi cung ứng như trước dịch bị đứt gãy mà khả năng khôi phục không dễ trong thời gian ngắn.

Do vậy nhu cầu của nhiều thị trường mới đặt mua gạo của Việt Nam từ giữa năm 2020 đến nay cũng tăng cao, và khả năng sẽ tiếp tục tăng thêm trong năm 2021.

Công ty Trung An đặt trọng tâm kế hoạch hoạt động như thế nào để tiếp tục duy trì lợi thế là một trong những doanh nghiệp xuất khẩu gạo hàng đầu của Việt Nam?

Đã từ 10 năm nay Công ty Trung An tập trung chuyên sâu vào sản xuất, chế biến và xuất khẩu các loại gạo có chất lượng cao, thơm ngon đạt tiêu chuẩn GlobalG.A.P. và Organic; chú trọng đặc biệt đến quy trình canh tác sản xuất lúa để người tiêu dùng được ăn gạo không có dư lượng thuốc hóa học. Đây là quy trình áp dụng công nghệ hoạt tính sinh học cao, chưa có quốc gia nào dám áp dụng trên diện rộng.

Công ty Trung An tiên phong thực hiện áp dụng công nghệ sinh học này là một lợi thế có sức cạnh tranh rất lớn về cung cấp gạo sạch. Hơn nữa áp dụng công nghệ sinh học cao này vào canh tác trồng lúa đã tạo được môi trường sinh thái trong lành không có hóa chất trên hầu hết diện tích đất khu vực ĐBSCL.

Khi đó cuộc sống của cộng đồng dân cư được cải thiện. Sức khỏe mọi người được tăng cường nhất là thế hệ tương lai con cháu của mọi người không còn phải ám ảnh với những nguy cơ phát sinh bệnh tật do phải sử dụng lương thực thực phẩm có dư lượng hóa chất tích tụ trong sản phẩm do lạm dụng trong canh tác trồng trọt gây ra.

Trung An hiện có những mặt hàng gạo từng dày công xây dựng thương hiệu được khách hàng trong nước và thế giới tín nhiệm. Ông có thể nêu rõ lợi thế thương hiệu gạo Trung An có thể nhận diện sự khác biệt, độc đáo trên thương trường?

Trước năm 2010, Công ty Trung An đã đầu tư xây dựng thương hiệu gạo của doanh nghiệp, đến nay thương hiệu “Gạo sạch Trung An” và “Gạo hữu cơ Trung An” đã được người tiêu dùng trong và ngoài nước tin dùng. Lợi thế thương hiệu Gạo sạch Trung An là an toàn tuyệt đối vì không sử dụng thuốc hóa học trong canh tác sản xuất và bảo quản và có tính ổn định bền vững.

Là một trong những doanh nghiệp Việt Nam đầu tiên xuất khẩu gạo vào EU sau khi Hiệp định EVFTA có hiệu lực, Trung An giữ và phát triển thị trường cũng như kế hoạch tiếp cận mới sau khi Việt Nam ký kết FTA với các nước khác có hiệu lực?

Để đáp ứng về tiêu chuẩn an toàn của gạo đối với các thị trường khó tính như châu Âu, Mỹ… và các quốc gia trong khối RGEP hoặc CP TPP, Công ty đã liên kết với nông dân canh tác sản xuất trồng lúa đạt tiêu chuẩn GlobalGAP và lúa hữu cơ từ nhiều năm nay, và vụ đông xuân năm 2021 này (khoảng 20 ngày nữa thu hoạch) Công ty Trung An tiến thêm một bước cao hơn nữa là loại 100% thuốc bảo vệ thực vật bằng hóa chất ra khỏi các cánh đồng liên kết với nông dân trồng lúa trên diện rộng, tiến đến một vài năm tới hầu hết các cánh đồng lớn trồng lúa ở ĐBSCL sẽ không sử dụng phân bón và thuốc sâu bằng hóa chất nữa. 

Theo ông những khó khăn, thách thức trong ngành hàng gạo cần giải pháp nào tháo gỡ?

Hiện nay gạo Việt Nam có lợi thế cạnh tranh rất cao. Hàng hóa dồi dào, khách hàng ngày càng đông, nhưng vận tải hàng hóa lại là khâu ách tắc trong thời gian gần đây và năm 2021 cũng chưa có hướng giải quyết.

Container rỗng để đóng hàng và tàu vận chuyển hàng xuất khẩu là vấn đề quyết định đến xuất khẩu gạo tăng hay giảm cho năm 2021 và các năm tiếp theo, trong khi đó Việt Nam lại đang rất yếu cả 2 khâu then chốt này.

Giải pháp cấp thiết hiện nay và tương lai các năm tiếp theo là Việt Nam phải chủ động cho được Container rỗng và tàu vận tải biển. Muốn chủ động được thì Chính phủ phải vào cuộc chỉ thị cho ngành Hàng hải và các doanh nghiệp logistic thực hiện gấp thì mới tháo gỡ nhanh được.

Xin cảm ơn ông!