| Hotline: 0983.970.780

Độc cước liên thanh nhiệt giải độc

Thứ Ba 22/03/2011 , 10:22 (GMT+7)

Đông y cho rằng, Đôc cước liên có vị đắng cay, tính lạnh, quy vào kinh can, có công dụng thanh nhiệt giải độc...

Độc cước liên còn có tên gọi là Thất diệp chi mai, Thất diệp nhất chi hoa (cây bảy lá một hoa), Thiết đăng đài, Chi hoa đầu, Tảo hưu, Thảo hà xa, Trọng lâu, Thất tử liên, Đăng đài thất, Tảo hưu.., có tên khoa học là Paris polyphilla sm. và một số loài khác thuộc chi Paris, họ hành (Liliaceae). 

Cây mọc hoang ở những vực khe ẩm tối, hay mọc rải rác dưới tán rừng ẩm trên núi đất hoặc đá vôi ở độ cao vài trăm mét đến trên 1.500m miền Tây Trung Quốc và dãy núi Hymalaya. Ở nước ta, cây thuốc này mới được tìm thấy ở huyện Hoàng Su Phì, tỉnh Hà Giang vào năm 1995, trên độ cao 1.650m và đã được xếp vào sách Đỏ Việt Nam. Cây cũng mọc gần suối ở độ cao trên 600m. Gặp nhiều ở Lào Cai (Sapa), Ninh Bình (Cúc Phương),  Thái Nguyên (Ðại Từ), Lạng Sơn, Hoà Bình, Hà Bắc.

Là cây thảo sống nhiều năm, cao 30-100cm, thường có 5-8 lá ở 2/3 trên. Lá có phiến hình trái xoan ngược dài 7-17 cm, rộng 2,5-5cm hay hơn, gốc tròn, chóp có mũi; cuống lá 5-6cm. Hoa mọc đơn độc ở ngọn thân trên một trục cao 70-80 cm. Lá đài màu xanh nom như lá; cánh hoa dạng sợi dài bằng đài, màu vàng. Quả mọng, cao 3cm, hạt to màu vàng. Ra hoa tháng 3-7, quả tháng 8-12.

Dược liệu là thân rễ (Rhizoma Paridis Chinensis). Thu hái rễ quanh năm, nhưng tốt nhất vào mùa thu đông, rửa sạch phơi khô.

Đông y cho rằng, Đôc cước liên có vị đắng cay, tính lạnh, quy vào kinh can, có công dụng thanh nhiệt giải độc, xổ hạ, bình suyễn chỉ khái (làm hết hen suyễn và giảm ho), tức phong định kính (chống co giật), tiêu thũng chỉ thống (làm hết sưng nề và giảm đau), thường được dùng để chữa các chứng bệnh như ung thũng, đinh độc (nhọt độc), lao lịch (lao hạch), hầu tý (viêm amydal), viêm khí phế quản cấp và mạn tính, trẻ em sốt cao co giật, rắn độc cắn, viêm da thần kinh, quai bị, thoát thư (viêm tắc động tĩnh mạch)... Liều dùng: Dùng thân rễ sắc uống mỗi ngày từ 4 - 12g, dùng ngoài không kể liều lượng. Tuy nhiên cần lưu ý cây có độc nên khi sử dụng phải thận trọng.

Người ta cũng đã phân tích thành phần hoá học của cây độc cước liên thấy có Saponin (diosgenin, pennogenin)…

Các kết quả nghiên cứu hiện đại cho thấy, độc cước liên có công năng thanh nhiệt giải độc, tiêu sưng viêm. Cụ thể có tác dụng kháng khuẩn đối với nhiều loại vi khuẩn như trực khuẩn lỵ, tụ cầu khuẩn, trực khuẩn coli, liên cầu khuẩn, trực khuẩn mủ xanh...; kháng virut cúm; làm giãn phế quản, chống co thắt, trừ đờm và giảm ho; trấn tĩnh giảm đau; chống viêm và cầm máu; làm giảm mỡ máu; nâng cao năng lực hoạt động của tuyến vỏ thượng thận và đặc biệt là có tác dụng ức chế trực tiếp sự phát triển của tế bào ung thư. Nhiều nghiên cứu của các tác giả Trung Quốc cho thấy, dịch chiết thất diệp nhất chi hoa đã góp phần kéo dài thời gian sống của những bệnh nhân bị ung thư dạ dày và ung thư phổi.

Thực tế trị liệu bệnh chứng người ta không sử dụng đơn độc cây độc cước liên mà còn phải phối hợp với các vị khác mới công hiệu. Sách “cây thuốc và động vật làm thuốc Việt Nam” có đoạn viết: “Chữa hen suyễn và ung thư phổi bằng than rễ cây độc cước liên với liều lượng từ 4 – 20g” nhưng có nhấn mạnh cần phải phối hợp nó với các vị thuốc khác nữa. Còn tự bản thân cây độc cước liên không thể làm nên sự diệu kỳ, ngay cả sự phối hợp cũng chỉ mang tính chất điều trị sơ khởi, là ghi nhận bước đầu mà thôi.

Cho đến nay chưa thấy có công trình nghiên cứu khoa học nào cơ bản có giá trị về khả năng cây độc cước liên chữa dứt được chứng ung thư. Vì vậy mong rằng đừng vội tin vào sự đồn đoán mà thậm chí có người đã bỏ qua cả phác đồ trị liệu ung thư của bác sỹ là sai lầm nghiêm trọng.

Xem thêm
Di căn gan chiếm 25% trường hợp ung thư đại trực tràng

TP.HCM Di căn gan là di căn xa thường gặp nhất, chiếm 25% các trường hợp ung thư đại trực tràng. Mỗi năm Việt Nam ghi nhận khoảng 16.000 ca ung thư đại trực tràng mới.

Điều trị suy tim sung huyết

Mục tiêu của điều trị suy tim sung huyết là để tim đập hiệu quả hơn giúp đáp ứng nhu cầu năng lượng của cơ thể.

Đối tượng nào cần xét nghiệm tiền đái tháo đường?

Bộ Y tế khuyến cáo, phụ nữ đã được chẩn đoán đái tháo đường thai kỳ thì cần phải theo dõi lâu dài, thực hiện xét nghiệm ít nhất 03 năm/lần.

Bình luận mới nhất

Tòa soạn chuyển cho tôi ý kiến bình luận của bạn đọc Kỳ Quang Vinh từ Cần Thơ, nguyên văn như sau: “Tôi cám ơn TS Tô Văn Trường đã có cái đầu lạnh của một người làm khoa học. Tôi thấy nội dung chính của bài báo là rất đáng suy nghĩ và làm theo. Tôi chỉ có một thắc mắc về kiểm soát lưu lượng bình quân ngày lớn nhất qua tuyến kênh là 3,6 m3/s”. Bạn đọc nên hiểu con số 3,6 m3/s chỉ là mở van âu thuyền cho nước đầy vào âu thuyền như thiết kế trong báo cáo của Campuchia. Chuyện mất nước trong bài báo tôi đã nói rõ rồi, đương nhiên hạn tháng 3-4 sẽ bị tác động lớn nhất theo tỷ lệ phần trăm vì lưu lượng thời kỳ này là thấp nhất. Lưu ý là ba kịch bản diễn giải như trường hợp 1 lưu lượng max bình quân ngày là 3,6 m3/s qua âu nghĩa là vận hành có kiểm soát theo thông báo của Campuchia. Các trường hợp 2 và 3 là vượt ra ngoài thông báo của Campuchia nghĩa là mở tự do bằng kịch bản 2 cộng gia tăng sản lượng nông nghiệp. Nhẽ ra, tôi nên viết rõ hơn là trường hợp 3 phải là như trường hợp 2 mở tự do kết hợp với gia tăng phát triển nông nghiệp. Tòa soạn cũng chuyển cho tôi bình luận của bạn đọc Nat về vị trí 3 tuyến âu, việc sử dụng nước và đánh giá chung là tác động của kênh đào Funan Techo không đáng kể đến đồng bằng sông Cửu Long. Điều tôi quan ngại nhất là khi Campuchia có ý định làm đập kiểm soát nguồn nước ở Biển Hồ hay là làm thủy điện ở sát gần biên giới Việt Nam. Trả lời bạn đọc thì mất thời gian trong khi quỹ thời gian của tôi rất eo hẹp nhưng cũng là niềm vui vì sản phẩm của mình làm ra được nhiều người quan tâm, đón đọc và bình luận. Tòa soạn cho biết ngay lúc đang buổi trưa 25/4 có gần nghìn người đang đọc bài viết của tiến sĩ Tô Văn Trường.
+ xem thêm