Giấc mơ không cầu khỉ

Niềm vui được đi qua những cây cầu vững chãi

Ông Ba Liêm là người dân tộc Khmer, sinh ra và gắn bó trọn đời với người dân vùng cực nam Tổ quốc này nên mong ước của ông cũng là tâm nguyện của tất thảy người dân nơi đây. Và, có tới Cà Mau, thấy tứ bê sông nước, thấy bạt ngàn những hoang vu mới thấy giấc mơ của ông Ba Liêm và người dân thực sự cần kíp. Với họ, NTM tức là xoá được cầu khỉ (một loại cầu được làm rất đơn sơ bằng các loại cây que, gỗ tre bắc qua sông, kênh rạch).

Cái sự mơ ước ấy được biến thành hành động. Đó là người Cà Mau phát động cho mình một chương trình có tên “Nhịp cầu ước mơ” với mong mỏi trong hai năm 2009 - 2010 xây dựng được 1.588 cây cầu vững chãi. Tôi có hỏi vài lãnh đạo địa phương vì sao đưa ra con số lẻ đó làm mục tiêu và được trả lời “không rõ” nhưng có một điều ai ai cũng rất rõ đó là số lượng ấy vẫn chỉ như muối bỏ bể so với nhu cầu thực.

 Ông Ba Liêm nói ra một con số khiến chúng tôi ngạc nhiên, nếu giải được bài toán cầu khỉ ở Cà Mau thì phải cần tới 5.000 cây cầu nữa. Và hiện tại, có khoảng 10.000 học sinh tại tỉnh này hằng này phải tới trường qua những con đò ngang may rủi.

Đi trên chiếc vỏ (xuồng dài có gắn máy) nhỏ bé trên kênh rạch để tới vài ba điểm tại xã Nguyễn Phích, huyện U Minh, chúng tôi mới thấm thía hết cái cảnh cơ cực “đò giang cách trở”. Nó là nguyên nhân quan trọng kéo tụt Nguyễn Phích về cái đích nghèo khó. Ông Đào Phông May, Phó Chủ tịch UBND xã Nguyễn Phích, nói rằng còn tới 90% người dân trong xã phải di chuyển trên những chuyến vỏ chông chênh và bất tiện này. Và, nó lý giải tại sao ở đây vẫn còn 13% số hộ thuộc diện nghèo.

Chúng tôi có gặp ông Trần Ngàn, Bí thư Chi bộ ấp 9, và hỏi chuyện về Chương trình xây dựng NTM. Ông suy nghĩ hồi lâu rồi nói “biết chút đỉnh”. Tôi hỏi tiếp, ông cười. Và, tôi chột dạ biết rằng mình đã “làm khó” ông. Mà đâu phải chỉ riêng ông Ngàn, mới đây trong cuộc trò chuyện với phóng viên chúng tôi, ông Đào Duy Tâm, PGĐ Sở NN - PTNT Hà Nội, cũng thú thực rằng nhiều cán bộ địa phương ở Hà Nội cũng còn mù mờ về NTM.

Cán bộ ở Thủ đô, gần Trung ương nhất còn thế, thì với ông Ngàn một cán bộ be bé cấp ấp ở tận Mũi Cà Mau chỉ “biết chút đỉnh” cũng là điều dễ hiểu. Và điều đó chính là một trong những khó khăn trong công cuộc xây dựng NTM mà Ban chỉ đạo Trung ương cũng đã xác định.

Tôi có hỏi tiếp ông Ngàn, vậy điều gì mà bà con ấp ông cần nhất? Lần này chẳng cần suy nghĩ lâu, ông trả lời luôn: cần đường đi. Và chúng tôi lấy làm ngạc nhiên khi những người dân ở đây cho hay, cả xã Nguyễn Phích chỉ có vỏn vẹn hai con đường được rải nhựa, mà chiều dài của nó cũng vô cùng khiêm tốn. Một người dân chở tôi miễn phí từ ấp 9 ra đường lớn, cho hay: Không có đường nhiều nhà trong ấp có tiền cũng không dám xài xe máy. Không có đường thì chẳng buôn bán được gì, không đưa được văn minh vào đây. Không có đường cực lắm anh ơi!

Hôm tôi đến Cà Mau cũng là dịp tỉnh đón nhận hai cây cầu mới là cầu Kênh Ông Điểm và cầu Kênh Chệt Hồ ở xã Nguyễn Phích (U Minh), do Cty Imperial Tobaccor Vietnam tài trợ. Số tiền xây dựng hai cây cầu không quá lớn nhưng chứng kiến sự trọng thị của chính quyền địa phương mới thấy rằng chủ trương kéo doanh nghiệp chung tay xây dựng NTM của Cà Mau được coi trọng đặc biệt.

Tôi có cũng đi vài tỉnh khác, người dân còn rất nghèo nhưng một số cán bộ vì bệnh thành tích, muốn giấu nghèo nên đã cản trở việc các tổ chức giúp đỡ người dân; điều này tôi không thấy ở Cà Mau. Và sự nhiệt thành này đã mang lại kết quả không ngờ, chỉ trong vòng hai năm trở lại đây, cùng với sự giúp đỡ của các doanh nghiệp, Cà Mau đã xoá được 1.300 cầu khỉ…