Ngày 11/7, tại vòng sơ loại Lễ hội chọi trâu Đồ Sơn đã xảy ra tại nạn được coi là cực kỳ nghiêm trọng khi châu chọi đã đâm chết chủ của mình trên sân đấu.
 |
| Tiếp tục tổ chức Lễ hội chọi trâu Đồ Sơn 2017 |
Sau khi tạm đình chỉ không tổ chức Lễ hội chọi trâu 2017, ngày 7/9, tại buổi tọa đàm Giải pháp nâng cao hiệu quả quản lý và tổ chức lễ hội chọi trâu Đồ Sơn - Hải Phòng do Bộ VH-TT&DL tổ chức tại Hà Nội, các nhà quản lý, các nhà khoa học, đại diện nhân dân địa phương đã thống nhất tiếp tục tổ chức Lễ hội chọi trâu Đồ Sơn 2017.
Không thể cấm chọi trâu Đồ Sơn
Lễ hội chọi trâu Đồ Sơn là di sản văn hóa phi vật thể tiêu biểu của quốc gia. Bắt nguồn từ một tục lệ cổ xưa của người dân vùng đất Đồ Sơn, năm 1990, Lễ hội chọi trâu Đồ Sơn được phục hồi và liên tục được tổ chức đến ngày hôm nay.
Sự việc diễn ra gần đây nhất trong vòng loại chọi trâu ngày 11/7 là bài học kinh nghiệm sâu sắc cho không chỉ các nhà quản lý ở Đồ Sơn, mà còn ở cả các địa phương khác và trên cả nước.
Tuy nhiên, không thể vì không tổ chức tốt mà cấm tổ chức lễ hội chọi trâu. Đây là quan điểm được nhiều nhà khoa học đồng thuận.
GS.TS Vũ Minh Giang - Phó Chủ tịch Hội đồng di sản văn hóa cũng lên tiếng không đồng tình với nhận định cho rằng chọi trâu lễ hội phản cảm, man rợ, kích động bạo lực. GS Giang khẳng định: “Ai nói xem chọi trâu kích động bạo lực là nhầm. Đấy chính là cách giải tỏa xung đột”.
Theo ông Giang thì không chỉ ở Việt Nam mà nhiều nước trên thế giới người ta tạo ra các cuộc đấu để cho xem để giải tỏa và các cuộc thi đấu tại Olympic cũng mang ý nghĩa như vậy.
Ông dẫn chứng: Tôi đã từng sang nước Nhật và thất kinh bởi được chứng kiến một khu vực rộng có cảnh sát đứng canh ngoài hàng rào, phía trong đó có những người đang đập phá, đánh nhau vỡ đầu. Tôi hỏi có chuyện gì thế này, song họ trả lời rằng không phải vậy, những người trong đám hỗn loạn đó phải mua vé vào đánh nhau. Nhật Bản tổ chức cho đánh nhau, cho đập phá để giải tỏa…
Còn theo GS Tô Ngọc Thanh, Chủ tịch Hội Văn nghệ Dân gian Việt Nam, bày tỏ: “Cội nguồn chọi trâu nằm sâu trong tiềm thức của người dân. Chúng ta không có lý do gì để từ chối tổ chức. Chúng tôi mong Bộ VH-TT&DL chỉ đạo để địa phương tổ chức, quản lý cho tốt lên”.
GS Tô Ngọc Thanh cũng cho rằng, cần trả lại chọi trâu cho nhân dân Đồ Sơn. “Rất nhiều người kêu về chọi trâu bởi nếu muốn tham gia thì tự nguyện đóng mấy chục triệu. Mua con trâu xong mất 200-300 triệu mới được đứng vào hàng ngũ chọi trâu. Rõ ràng, lễ hội đang bị thương mại hoá. Điều này có trách nhiệm của địa phương. Phải làm thế nào cho nó trở lại trong sạch, trong sáng”, GS Thanh nhấn mạnh.
Giảm quy mô lễ hội chọi trâu
Thống nhất tiếp tục tổ chức Lễ hội chọi trâu Đồ Sơn trong năm nay, tuy nhiên, các nhà khoa học cũng yêu cầu địa phương nâng cao hiệu quả trong quản lý, tổ chức lễ hội này.
GS Nguyễn Chí Bền, nguyên Viện trưởng Viện Văn hóa nghệ thuật Việt Nam, cho biết: “Tôi hoàn toàn ủng hộ việc tiếp tục duy trì Lễ hội chọi trâu Đồ Sơn nhưng tôi không đồng ý với cách tổ chức như cũ. Dứt khoát phải đổi mới mô hình tổ chức lễ hội này”.
Ông Bền cũng cho rằng, đối tượng của lễ hội này là con vật, tất cả mọi tình huống đều có thể xảy ra. Vì vậy, để tiếp tục tổ chức lễ hội này, cần phải xây dựng đề án đổi mới lễ hội chọi trâu Đồ Sơn.
“Đề án này phải xây dựng và xử lý được mối quan hệ giữa ba nhà nhà khoa học - nhà quản lý - nhà cộng đồng. Bên cạnh đó, phải có sự vào cuộc giám sát của báo chí, truyền thông”, GS Bền chia sẻ.
| Theo Thứ trưởng Bộ VH-TT&DL Trịnh Thị Thủy thì giá trị của lễ hội không phụ thuộc vào quy mô to hay bé mà cần phải tổ chức cho đúng với tính chất của một lễ hội văn hóa, thay vì tổ chức các vòng đấu loại thì chỉ đấu một trận duy nhất đúng như hồ sơ di sản đã được phê duyệt. Thêm nữa, bà Thủy cũng đề nghị địa phương phải có phương án đảm bảo an toàn, ngăn ngừa các biểu hiện tiêu cực, gian lận thương mại như chặt chém, nâng khống giá của trâu, các hiện tượng cờ bạc trá hình, giao dịch, thỏa thuận “ngầm”… trong trận chung kết dự kiến sẽ diễn ra vào ngày 9/8 âm lịch sắp tới. |
