Phú Yên: Vì sao dịch bệnh hay bùng phát?

* Thú y cơ sở gần như tan rã! 

“Điệp khúc” dịch

Sở NN- PTNT Phú Yên cho biết, năm 2010 tình hình dịch bệnh trên đàn gia súc (bò, heo) diễn biến khá phức tạp. Từ cuối tháng 9/2010 đến nay dịch bệnh lợn tai xanh đã xảy ra tại 15 thôn, 14 xã phường và 5 huyện, thành phố với số lợn mắc bệnh buộc phải tiêu hủy hơn 300 con. Hiện nay dịch bệnh lợn tai xanh đã được khống chế. Tuy nhiên, từ cuối tháng 9 đến nay, dịch LMLM trên đàn bò lại trở nên diễn biến phức tạp.

Tính đến đầu tháng 12/2010, toàn tỉnh có gần 1.500 con bò mắc bệnh tại 26 thôn, 14 xã, phường, thị trấn thuộc 4 huyện, thị xã, thành phố trong tỉnh. Nhiều nhất là ở các huyện Sông Hinh, Đồng Xuân, TP Tuy Hòa và TX Sông Cầu. Đặc biệt, dịch lây lan mạnh tại các thôn buôn đồng bào dân tộc của huyện Sông Hinh. Theo số liệu thống kê của Phòng NN- PTNT huyện Sông Hinh, năm 2009 toàn huyện có hơn 30.000 con trâu, bò, tỉ lệ tiêm phòng chỉ đạt gần 69%, do vậy cuối năm dịch LMLM đã bùng phát ở buôn Dành A, xã Ea Bia, với số lượng gia súc mắc bệnh hơn 300 con.

 Những tháng cuối năm 2010, dịch tái bùng phát trở lại ở nhiều địa phương. Ông Nguyễn Khắc Sự, Trưởng phòng NN- PTNT huyện Sông Hinh cho biết: “Trong đợt dịch vừa qua, toàn huyện có gần 3.000 con bò mắc bệnh, nhiều nhất ở thị trấn Hai Riêng và các xã Ea Bá, Ea Trol, Ea Lâm. Trước tình hình trên, ngành đã triển khai đồng bộ các giải pháp, trong đó đề cao ý thức của người dân, nên dịch đã kịp thời được khống chế. Tuy nhiên đã có 32 con bò chết và hơn 120 con còn mắc bệnh tiếp tục được điều trị”.

Đối với huyện Đồng Xuân, tuy các ngành chức năng và địa phương phối hợp triển khai khá tốt công tác tiêm phòng vacxin LMLM và tụ huyết trùng cả hai đợt, song trong tháng 9 dịch LMLM cũng đã xảy ra ở các xã Xuân Sơn Nam, Xuân Quang 1, Xuân Quang 2 và Xuân Long, với hơn 130 con bò mắc bệnh, 6 con bị chết. Ông Hoàng Trọng Tùng, Trưởng trạm Thú y huyện Sơn Hòa cho biết: “Tuy có khó khăn, nhưng nhờ triển khai tốt công tác tiêm phòng, với tỉ lệ tiêm hàng năm đều đạt trên 90% tổng đàn, đồng thời làm tốt công tác tuyên truyền, vận động nhân dân tham gia phòng dịch, tiêu độc, khử trùng, chăm sóc trâu bò trong mùa mưa lũ nên trên địa bàn huyện Sơn Hòa đã không để xảy ra dịch bệnh trên diện rộng”.

Cần chính sách hỗ trợ hợp lý

Thực trạng yếu về năng lực, trình độ, hạn chế về số lượng, lòng nhiệt huyết trong phòng chống dịch bệnh của đội ngũ thú y cơ sở, nhất là lực lượng ở thôn buôn đang là vấn đề được các địa phương đặc biệt quan tâm, vì đây là lực lượng tiên phong, trực tiếp tham gia phát hiện và dập dịch. Vài năm trở lại đây, ngoài thú y xã, thú y thôn buôn hầu như không còn. Theo các địa phương miền núi, với mức hỗ trợ 660.000đ/tháng cho thú y xã là quá thấp, không đủ chi phí xăng xe đi lại do các khu dân cư miền núi thường không tập trung, hoặc với mức bồi dưỡng tiêm 2.000đ/con cho cả thú y xã, trưởng các thôn buôn và cán bộ nông nghiệp là không đủ kích thích để họ phát huy hết tinh thần trách nhiệm.

Ông Nguyễn Khắc Sự, Trưởng phòng NN- PTNT huyện Sông Hinh chia sẻ: “Toàn huyện có 11 cán bộ thú y xã, trong đó chỉ có hai người có trình độ Trung cấp, còn lại là chưa qua đào tạo. Chúng tôi đã phải bồi dưỡng nghiệp vụ và kêu gọi các trưởng thôn buôn tham gia vào công tác tiêm phòng, chữa bệnh cho gia súc, gia cầm. Nhưng vì số lượng đàn bò quá lớn (từ 900 đến gần 4.000 con/xã), trong khi đó lực lượng thú y quá mỏng, nhiều địa phương, thú y thôn buôn không còn, hoặc không tham gia phòng chống dịch, đó là chưa nói đến ý thức, tránh nhiệm trong việc tạo điều kiện tiêm phòng cho gia súc của người dân nên gặp rất nhiều khó khăn. Đây là nguyên nhân chính dẫn đến tỉ lệ tiệm phòng hàng năm đạt thấp”.