Ưu tiên nguồn lực cho NTM

Nâng cao thu nhập, nâng cao mức sống tại khu vực nông thôn là một tiêu chí quan trọng của đề án xây dựng NTM của Chính phủ. Trong thời gian qua, Bộ LĐ&TBXH đã làm gì để tạo việc làm, giúp dân tổ chức lại sản xuất? 

Về vấn đề này, bên hành lang Quốc hội, Bộ trưởng Bộ LĐ&TBXH Nguyễn Thị Kim Ngân chobiết:

Trong chương trình xây dựng NTM, Ban Bí thư quyết định chọn 11 xã thí điểm. Khi thực hiện chúng ta phải lồng ghép các mục tiêu lại. Nguồn lực nằm ở nhiều chương trình, đề án khác nhau như các chương trình mục tiêu quốc gia về xóa đói giảm nghèo, chương trình nước sạch nông thôn, để tạo thêm công ăn việc làm cho khu vực nông thôn chúng ta cũng có Đề án đào tạo nghề cho lao động nông thôn gồm 3 phần: một phần nâng cao năng lực cho nông dân trong sản xuất nông nghiệp; một phần dạy nghề cho lao động nông thôn trong thời gian nông nhàn, thêm nữa là đào tạo nâng cao năng lực cho cán bộ cơ sở. 

Người dân trên cả nước đều là đối tượng được thụ hưởng chính sách này tuy nhiên chủ trương của Bộ là ưu tiên đưa chương trình dạy nghề cho 11 xã thí điểm trước tiên để có thể ra được kết quả, rút kinh nghiệm và nhân rộng.

Bộ trưởng Bộ LĐ&TBXH Nguyễn Thị Kim Ngân

Xin Bộ trưởng cho biết là hiện nay Bộ LĐ&TBXH đã triển khai được bao nhiêu dự án đào tạo nghề tại các xã thí điểm NTM, hiệu quả thế nào?

Ngay lập tức tôi chưa thể đưa ra số liệu chính xác nhưng có thể khẳng định các chương trình đào tạo nghề đã được khởi động trên 11 xã thí điểm xây dựng NTM.

 Đã có những mô hình hiệu quả, như ở xã Hải Đường, huyện Hải Hậu, tỉnh Nam Định chẳng hạn. Bộ đã tổ chức 10 lớp dạy nghề cho lao động nông thôn: trồng trọt, chăn nuôi, thêu, đan ren xuất khẩu… Rất nhiều mô hình và ngay tại những khóa học, chúng tôi cũng kết nối với các doanh nghiệp để họ cùng tham gia. Kết thúc khóa học, sản phẩm của các học viên đạt tiêu chuẩn, doanh nghiệp đặt hàng ngay tại chỗ. Họ sẵn sàng cung ứng nguyên liệu, bao tiêu sản phẩm.

Có nghĩa là chúng ta đào tạo nghề cho nông dân theo nhu cầu xã hội?

Đúng vậy. Trước khi mở các lớp đào tạo phải tiến hành khảo sát xem nhu cầu của người dân muốn học cái gì. Nông dân đang chăn nuôi mà chưa đạt hiệu quả kinh tế cao thì ta mở lớp dạy kĩ thuật chăn nuôi, nông dân muốn học trồng trọt thì mở lớp tập huấn về giống cây trồng, thuốc bảo vệ thực vật…

Diện tích đất nông nghiệp đang giảm mạnh, một bộ phận lao động nông thôn sẽ phải chuyển dịch từ làm nông nghiệp sang lĩnh vực khác đòi hỏi chúng ta phải xây dựng trước một kế hoạch đào tạo cho tương lai. Hiện có cơ chế phối hợp giữa Bộ LĐ&TBXH với Bộ KH- ĐT, Bộ Công thương trong lĩnh vực đào tạo nghề không?

Vừa rồi thị trường lao động cũng tự phát. Đầu tư vốn, đất đai vào phát triển công nghiệp nhưng các ngành cũng như doanh nghiệp chưa thực sự quan tâm đến tạo nguồn nhân lực. Nhưng mới đây Bộ đã thành lập một Trung tâm quốc gia để dự báo về thị trường lao động. Trung tâm này có chức năng cân đối cung cầu lao động, phân luồng lao động.

Bộ trưởng có thể nói cụ thể hơn?

Ví dụ, Cty Intel vào Việt Nam cần bao nhiêu công nhân, bao nhiêu kĩ thuật viên, kĩ sư sẽ phải có số liệu thống kê để trên cơ sở đó ta xây dựng kế hoạch đào tạo. Một bộ phận sẽ phải được đào tạo ở chuyên môn kĩ thuật cao nhưng cũng có những bộ phận sơ cấp, trung cấp chỉ đào tạo 3 tháng 6 tháng là có việc ngay. Nếu làm tốt việc phân luồng đào tạo thì người lao động sẽ có nhiều cơ hội việc làm hơn.

Tóm lại, mảng thu hút đầu tư phải gắn kết với mảng đào tạo. Ngay cả các cơ sở đào tạo cũng phải năng động, chủ động hơn tức là phải tìm kiếm đầu ra cho học viên chứ không phải chỉ tuyển sinh đào tạo cho thật nhiều nhưng rồi học viên ra lại không có việc làm. Điều tôi quan tâm nhất là tỉ lệ tốt nghiệp bao nhiêu, tỉ lệ có việc làm là bao nhiêu? Việc này cần liên tục theo dõi.

Phiên thảo luận dự toán ngân sách Quốc hội kì này nhiều đại biểu cho rằng Chính phủ cần hạn chế đầu tư dàn trải, tập trung vào đầu tư phát triển cho khu vực nông thôn. Liệu trong năm 2011, chương trình NTM có được tăng mức đầu tư?

Thực ra ngân sách đầu tư cho khu vực nông thôn năm nào cũng tăng. Riêng chương trình NTM  tổng kinh phí dự kiến trong nhiều năm lên tới mấy chục ngàn tỉ. Vấn đề là sau khi cân đối ngân sách, Chính phủ mới trình Quốc hội mức tăng cụ thể.

Xin cám ơn Bộ trưởng!