Thực vật được chỉnh sửa gen có tiềm năng mang lại nhiều ích lợi cho hệ thống thực phẩm. Ảnh minh họa: Getty.
Việc chỉnh sửa gen giúp thay đổi các đặc điểm trong loài thực vật hoặc động vật nhanh chóng và chính xác hơn nhiều so với việc nhân giống chọn lọc truyền thống đã được sử dụng trong nhiều thế kỷ để tạo ra cây trồng và vật nuôi khỏe mạnh hơn.
Kỹ thuật này có thể tạo ra sự phát triển của các loại cây trồng, chẳng hạn như củ cải đường có khả năng chống lại các loại virus gây ảnh hưởng đến năng suất mà không cần sử dụng thuốc trừ sâu.
Quy định nới lỏng của chính phủ Anh vẫn được thông qua, bất chấp một số lo ngại được nêu ra trong quá trình tham vấn chính phủ. Trong số các câu trả lời riêng lẻ, 87% nói rằng rủi ro chỉnh sửa gen lớn hơn so với chăn nuôi truyền thống và nó nên tiếp tục được quy định là sinh vật biến đổi gen (GM).
Tuy nhiên, phản hồi của các viện hàn lâm và các cơ quan công quyền cho thấy không có rủi ro nào lớn hơn.
Những thay đổi về quy tắc sẽ cho phép các thử nghiệm thực địa đối với cây trồng đã chỉnh sửa gen mà không cần phải trải qua quá trình cấp phép kéo dài vài tháng, tiêu tốn của các nhà nghiên cứu từ 5.000-10.000 bảng Anh, mặc dù các nhà khoa học vẫn sẽ phải thông báo cho Bộ Môi trường Anh (Defra) về công trình của họ .
Động thái này là giai đoạn đầu tiên của phương pháp tiếp cận thực phẩm biến đổi gen. Trong tương lai, những loại thực phẩm được chỉnh sửa gen sẽ được bày bán trên các kệ siêu thị ở Anh.
Các quan chức và các nhà khoa học phân biệt giữa chỉnh sửa gen (liên quan đến việc thao tác các gen trong một loài hoặc chi đơn lẻ) và biến đổi gen (trong đó DNA từ một loài được ghép sang một loài khác).
Nhưng sau một phán quyết của EU vào năm 2018, sinh vật chỉnh sửa gen được quy định theo cách nghiêm ngặt tương tự như các sinh vật biến đổi gen, một tình huống mà Bộ trưởng Môi trường George Eustice cho biết có thể được thay đổi khi Vương quốc Anh đã rời khỏi khối.
“Việc chỉnh sửa gen có khả năng khai thác các nguồn gen mà thiên nhiên đã cung cấp", ông nói. “Kỹ thuật này là một công cụ có thể giúp chúng tôi giải quyết một số thách thức lớn nhất như vấn đề an ninh lương thực, biến đổi khí hậu và mất đa dạng sinh học".
“Bên ngoài EU, chúng tôi có thể thúc đẩy sự đổi mới để giúp trồng các loại cây khỏe hơn và có khả năng chống chịu tốt hơn với biến đổi khí hậu. Chúng tôi sẽ làm việc chặt chẽ với các nhóm nông nghiệp và môi trường để đảm bảo rằng các quy tắc phù hợp được áp dụng", Bộ trưởng Eustice bổ sung.
Sau khi thay đổi quy tắc về thử nghiệm trên thực địa, bước tiếp theo được lên kế hoạch là ban hành luật ban đầu để thay đổi các định nghĩa quy định về một sinh vật biến đổi gen, không bao gồm cây trồng hoặc vật nuôi đã được chỉnh sửa gen có thể được tạo ra bằng các phương pháp nhân giống truyền thống.
Điều đó sẽ cho phép tiếp thị thương mại các sản phẩm được chỉnh sửa gen mà không yêu cầu quy định về biến đổi gen, mặc dù chúng vẫn phải tuân theo các quy định khác về việc bán thực phẩm.
Chính phủ Anh cũng đang có kế hoạch đánh giá rộng hơn các quy định về biến đổi gen trong dài hạn.
Chính phủ Anh cho biết thực phẩm sẽ chỉ được phép bán trên thị trường nếu được đánh giá là không có nguy cơ đối với sức khỏe, không gây hiểu lầm cho người tiêu dùng và không có giá trị dinh dưỡng thấp hơn thực phẩm không biến đổi gen.
Có thể mất vài năm để các sản phẩm được chỉnh sửa gen có mặt trên các kệ siêu thị và sẽ phải đưa ra quyết định về cách chúng được dán nhãn.
Giáo sư Robin May, cố vấn khoa học chính của Cơ quan Tiêu chuẩn Thực phẩm, cho biết: “Có những lợi ích đáng kể khi thay đổi cách chúng ta điều chỉnh các công nghệ di truyền, để đảm bảo hệ thống được cập nhật nhất có thể và tính đến các công nghệ mới cũng như khám phá khoa học. Chúng tôi ủng hộ việc cho người tiêu dùng lựa chọn và nhận ra những lợi ích tiềm năng mà thực vật hay động vật được chỉnh sửa gen có thể mang lại cho hệ thống thực phẩm”.
Bất kỳ sản phẩm chỉnh sửa gen nào được giao dịch với EU sẽ phải trải qua sự chấp thuận đầy đủ về biến đổi gen - mặc dù khối cũng đang xem xét cách tiếp cận của mình đối với việc chỉnh sửa gen - nhưng có thể được bán ở các quốc gia cho phép chỉnh sửa gen.
